Nauka Holenderskiego przez Literatur?: Analiza i T?umaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej

Nu was hy die daar voor me stond met zyn sjaal, eens daarby, schoon hy een paar jaren jonger was dan de anderen, en dus nog te kinderachtig om naar de Griekin te kyken. (Teraz byl on, ktory stal przede mna ze swoim szalem, kiedys tam, choc byl o kilka lat mlodszy od innych i wiec jeszcze zbyt dziecinny, aby patrzec na Greczynke; nu was hy die daar voor me stond met zyn sjaal – teraz byl on, ktory stal przede mna ze swoim szalem, eens daarby – kiedys tam, schoon hy een paar jaren jonger was dan de anderen – choc byl o kilka lat mlodszy od innych, en dus nog te kinderachtig om naar de Griekin te kyken – i wiec jeszcze zbyt dziecinny, aby patrzec na Greczynke).

Maar hy was de primus van onze klasse – want knap was hy, dit moet ik erkennen – en hy hield veel van spelen, stoeien en vechten. (Ale byl prymusem w naszej klasie – bo byl madry, to musze przyznac – i bardzo lubil bawic sie, szalec i walczyc; maar hy was de primus van onze klasse – ale byl prymusem w naszej klasie, want knap was hy, dit moet ik erkennen – bo byl madry, to musze przyznac, en hy hield veel van spelen, stoeien en vechten – i bardzo lubil bawic sie, szalec i walczyc).

Daarom was hy by ons. (Dlatego byl z nami; daarom was hy by ons – dlatego byl z nami).

Terwyl we dus – we waren wel met ons tienen – vry ver van de kraam af, naar die Griekin stonden te kyken, en beraadslaagden hoe wy 't moesten aanleggen om kennis met haar te maken, werd er besloten geld by-een te leggen om iets in die kraam te koopen. (Wiec podczas gdy – bylo nas dziesieciu – stalismy dosc daleko od straganu, patrzac na te Greczynke i rozmawiajac, jak sie do niej zblizyc, postanowilismy zebrac pieniadze, aby cos kupic w tym straganie; terwyl we dus – wiec podczas gdy, we waren wel met ons tienen – bylo nas dziesieciu, vry ver van de kraam af – dosc daleko od straganu, naar die Griekin stonden te kyken – patrzac na te Greczynke, en beraadslaagden hoe wy 't moesten aanleggen om kennis met haar te maken – i rozmawiajac, jak sie do niej zblizyc, werd er besloten geld by-een te leggen – postanowilismy zebrac pieniadze, om iets in die kraam te koopen – aby cos kupic w tym straganie).

Maar toen was goede raad duur, om te weten wie de stoute schoenen zou aantrekken om het meisjen aantespreken. (Ale wtedy dobra rade trudno bylo uzyskac, aby dowiedziec sie, kto odwazy sie podejsc i porozmawiac z dziewczyna; maar toen was goede raad duur – ale wtedy dobra rade trudno bylo uzyskac, om te weten wie de stoute schoenen zou aantrekken – aby dowiedziec sie, kto odwazy sie, om het meisjen aantespreken – aby porozmawiac z dziewczyna).

Ieder wilde, maar niemand durfde. (Kazdy chcial, ale nikt nie mial odwagi; ieder wilde – kazdy chcial, maar niemand durfde – ale nikt nie mial odwagi).

Er werd geloot, en het lot viel op my. (Bylo losowanie i padlo na mnie; er werd geloot – bylo losowanie, en het lot viel op my – i padlo na mnie).

Nu erken ik, dat ik niet gaarne gevaren trotseer. (Teraz przyznaje, ze nie lubie stawiac czola niebezpieczenstwom; nu erken ik – teraz przyznaje, dat ik niet gaarne gevaren trotseer – ze nie lubie stawiac czola niebezpieczenstwom).

Ik ben man en vader, en houd ieder die het gevaar zoekt, voor een gek, wat ook in de Schrift staat. (Jestem mezczyzna i ojcem, i uwazam kazdego, kto szuka niebezpieczenstw, za szalenca, co rowniez jest napisane w Pismie; ik ben man en vader – jestem mezczyzna i ojcem, en houd ieder die het gevaar zoekt – i uwazam kazdego, kto szuka niebezpieczenstw, voor een gek – za szalenca, wat ook in de Schrift staat – co rowniez jest napisane w Pismie).

Het is my inderdaad aangenaam optemerken hoe ik my in myn denkbeelden over gevaar en zulke dingen, gelyk ben gebleven, daar ik thans over zoo-iets nog juist dezelfde meening koester, als dien avend toen ik daar by de kraam van den Griek stond, met de twaalf stuivers die we saamgelegd hadden, in de hand. (Rzeczywiscie, jest mi milo zauwazyc, jak bardzo pozostalem wierny swoim pogladom na temat niebezpieczenstwa i takich rzeczy, poniewaz teraz mam dokladnie takie same zdanie, jak tamtego wieczoru, kiedy stalem przy straganie Greka z dwunastoma szylingami, ktore zebralismy, w rece; het is my inderdaad aangenaam optemerken – rzeczywiscie, jest mi milo zauwazyc, hoe ik my in myn denkbeelden over gevaar en zulke dingen – jak bardzo pozostalem wierny swoim pogladom na temat niebezpieczenstwa i takich rzeczy, gelyk ben gebleven – jak bardzo pozostalem wierny, daar ik thans over zoo-iets nog juist dezelfde meening koester – poniewaz teraz mam dokladnie takie same zdanie, als dien avend toen ik daar by de kraam van den Griek stond – jak tamtego wieczoru, kiedy stalem przy straganie Greka, met de twaalf stuivers die we saamgelegd hadden, in de hand – z dwunastoma szylingami, ktore zebralismy, w rece).

Maar zie, uit valsche schaamte durfde ik niet zeggen dat ik niet durfde, en bovendien, ik moest wel vooruit, want myn makkers drongen me, en weldra stond ik voor de kraam. (Ale zobacz, z falszywego wstydu nie odwazylem sie powiedziec, ze nie mam odwagi, a poza tym musialem isc naprzod, poniewaz moi koledzy mnie popychali, i wkrotce stanalem przed straganem; maar zie – ale zobacz, uit valsche schaamte durfde ik niet zeggen dat ik niet durfde – z falszywego wstydu nie odwazylem sie powiedziec, ze nie mam odwagi, en bovendien, ik moest wel vooruit – a poza tym musialem isc naprzod, want myn makkers drongen me – poniewaz moi koledzy mnie popychali, en weldra stond ik voor de kraam – i wkrotce stanalem przed straganem).

Het meisje zag ik niet: ik zag niets! Alles werd me groen en geel voor de oogen. (Nie widzialem dziewczyny: nie widzialem nic! Wszystko stalo sie zielone i zolte przed moimi oczami; het meisje zag ik niet – nie widzialem dziewczyny, ik zag niets! – nie widzialem nic, alles werd me groen en geel voor de oogen – wszystko stalo sie zielone i zolte przed moimi oczami).

Ik stamelde een aoristus primus van ik weet niet welk werkwoord… (Belkotalem aoryst primus jakiegos czasownika, ktorego nie pamietam…; ik stamelde een aoristus primus van ik weet niet welk werkwoord – belkotalem aoryst primus jakiegos czasownika, ktorego nie pamietam).

Plait-il? zeide zy. (– Slucham? powiedziala; plait-il – slucham, zeide zy – powiedziala).

Ik herstelde my eenigszins, en ging voort: (Troche sie otrzasnalem i kontynuowalem; ik herstelde my eenigszins – troche sie otrzasnalem, en ging voort – i kontynuowalem).

Meenin aeide thea, en…dat Egypte een geschenk van den Nyl was. (– Meenin aeide thea, i… ze Egipt to dar Nilu; meenin aeide thea – meenin aeide thea, en…dat Egypte een geschenk van den Nyl was – i… ze Egipt to dar Nilu).

Ik ben overtuigd dat ik in de kennismaking zou geslaagd zyn, indien niet op dat oogenblik een myner makkers uit kinderachtige baldadigheid my een zoo harden stoot in den rug had gegeven, dat ik heel onzacht tegen de uitstalkast aanvloog, die op halvemanshoogte de voorzy van de kraam afsloot. (Jestem przekonany, ze udaloby mi sie nawiazac znajomosc, gdyby nie to, ze w tym momencie jeden z moich kolegow z dziecinnej zlosliwosci pchnal mnie tak mocno w plecy, ze uderzylem gwaltownie w lade, ktora na wysokosci pol czlowieka zamykala front straganu; ik ben overtuigd dat ik in de kennismaking zou geslaagd zyn – jestem przekonany, ze udaloby mi sie nawiazac znajomosc, indien niet op dat oogenblik een myner makkers uit kinderachtige baldadigheid – gdyby nie to, ze w tym momencie jeden z moich kolegow z dziecinnej zlosliwosci, my een zoo harden stoot in den rug had gegeven – pchnal mnie tak mocno w plecy, dat ik heel onzacht tegen de uitstalkast aanvloog – ze uderzylem gwaltownie w lade, die op halvemanshoogte de voorzy van de kraam afsloot – ktora na wysokosci pol czlowieka zamykala front straganu).