Nauka Holenderskiego przez Literatur?: Analiza i T?umaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej

Het zal dan ook wel hierom wezen, dat romandichters hun helden gewoonlyk tot duivels of engelen maken. (Dlatego tez powiesciopisarze zwykle czynia swoich bohaterow diablami lub aniolami; Het zal dan ook wel hierom wezen – Dlatego tez, dat romandichters hun helden gewoonlyk tot duivels of engelen maken – powiesciopisarze zwykle czynia swoich bohaterow diablami lub aniolami).

Zwart of wit laat zich gemakkelyk schilderen, maar moeielyker is 't juist weergeven van schakeeringen die daartusschen liggen, wanneer men aan waarheid gebonden is en dus noch te donker noch te licht mag kleuren. (Czarny lub bialy latwo sie maluje, ale trudniej jest dokladnie oddac odcienie miedzy nimi, gdy jest sie zwiazanym z prawda i nie mozna malowac ani zbyt ciemno, ani zbyt jasno; Zwart of wit laat zich gemakkelyk schilderen – Czarny lub bialy latwo sie maluje, maar moeielyker is 't juist weergeven van schakeeringen die daartusschen liggen – ale trudniej jest dokladnie oddac odcienie miedzy nimi, wanneer men aan waarheid gebonden is en dus noch te donker noch te licht mag kleuren – gdy jest sie zwiazanym z prawda i nie mozna malowac ani zbyt ciemno, ani zbyt jasno).

Ik gevoel dat de schets die ik van Havelaar trachtte te geven, hoogst onvolkomen is. (Czuje, ze szkic, ktory staralem sie przedstawic o Havelaara, jest wysoce niekompletny; Ik gevoel dat de schets die ik van Havelaar trachtte te geven – Czuje, ze szkic, ktory staralem sie przedstawic o Havelaara, hoogst onvolkomen is – jest wysoce niekompletny).

De bouwstoffen die voor me liggen, zyn van zoo uit-eenloopenden aard, dat ze my door overmaat van rykdom in myn oordeel belemmeren, en ik zal dus wellicht daarop, onder het ontwikkelen der gebeurtenissen die ik wensch meetedeelen, ter-aanvulling terugkomen. (Materialy, ktore mam przed soba, sa tak roznorodne, ze nadmiar bogactwa utrudnia mi ocene i byc moze powroce do nich podczas rozwijania wydarzen, ktore chce przekazac; De bouwstoffen die voor me liggen, zyn van zoo uit-eenloopenden aard – Materialy, ktore mam przed soba, sa tak roznorodne, dat ze my door overmaat van rykdom in myn oordeel belemmeren – ze nadmiar bogactwa utrudnia mi ocene, en ik zal dus wellicht daarop, onder het ontwikkelen der gebeurtenissen die ik wensch meetedeelen, ter-aanvulling terugkomen – i byc moze powroce do nich podczas rozwijania wydarzen, ktore chce przekazac).

Dit is zeker, hy was een ongewoon mensch, en wel de moeite van 't bestudeeren waardig. (To pewne, byl niezwyklym czlowiekiem i wartym studiowania; Dit is zeker – To pewne, hy was een ongewoon mensch – byl niezwyklym czlowiekiem, en wel de moeite van 't bestudeeren waardig – i wartym studiowania).

Ik bemerk nu reeds dat ik verzuimd heb als een zyner hoofdtrekken optegeven, dat hy de belachelyke en de ernstige zyde der dingen met dezelfde snelheid en te-gelyker-tyd opvatte, aan welke eigenschap zyn wyze van spreken, zonder dat hyzelf dit wist, een soort van humor ontleende, die zyn toehoorders gedurig in twyfel bracht, of ze getroffen waren door 't diep gevoel dat in zyn woorden heerschte, of dat ze te lachen hadden over de koddigheid die op-eenmaal den ernst daarvan afbrak. (Zauwazam juz teraz, ze zaniedbalem wskazanie jednej z jego glownych cech, ze postrzegal absurdalne i powazne strony rzeczy z ta sama szybkoscia i jednoczesnie, co nadawalo jego sposobowi mowienia, bez jego wiedzy, pewien rodzaj humoru, ktory stale wprowadzal jego sluchaczy w watpliwosci, czy byli poruszeni glebokim uczuciem, ktore panowalo w jego slowach, czy tez powinni smiac sie z komizmu, ktory nagle przerywal ich powage; Ik bemerk nu reeds dat ik verzuimd heb als een zyner hoofdtrekken optegeven – Zauwazam juz teraz, ze zaniedbalem wskazanie jednej z jego glownych cech, dat hy de belachelyke en de ernstige zyde der dingen met dezelfde snelheid en te-gelyker-tyd opvatte – ze postrzegal absurdalne i powazne strony rzeczy z ta sama szybkoscia i jednoczesnie, aan welke eigenschap zyn wyze van spreken, zonder dat hyzelf dit wist, een soort van humor ontleende – co nadawalo jego sposobowi mowienia, bez jego wiedzy, pewien rodzaj humoru, die zyn toehoorders gedurig in twyfel bracht – ktory stale wprowadzal jego sluchaczy w watpliwosci, of ze getroffen waren door 't diep gevoel dat in zyn woorden heerschte – czy byli poruszeni glebokim uczuciem, ktore panowalo w jego slowach, of dat ze te lachen hadden over de koddigheid die op-eenmaal den ernst daarvan afbrak – czy tez powinni smiac sie z komizmu, ktory nagle przerywal ich powage).

Opmerkelyk was 't dat zyn voorkomen, en zelfs zyn aandoeningen, zoo weinig sporen droegen van zyn doorgebracht leven. (Zadziwiajace bylo to, ze jego wyglad, a nawet jego dolegliwosci, nosily tak malo sladow jego przezytego zycia; Opmerkelyk was 't dat zyn voorkomen – Zadziwiajace bylo to, ze jego wyglad, en zelfs zyn aandoeningen – a nawet jego dolegliwosci, zoo weinig sporen droegen van zyn doorgebracht leven – nosily tak malo sladow jego przezytego zycia).

Het roemen op ondervinding is een belachelyke gemeenplaats geworden. (Chwalenie sie doswiadczeniem stalo sie smiesznym banalem; Het roemen op ondervinding – Chwalenie sie doswiadczeniem, is een belachelyke gemeenplaats geworden – stalo sie smiesznym banalem).

Er zyn lieden die vyftig of zestig jaren lang meedreven met het stroompje, waarin ze beweren te zwemmen, en die van al dien tyd weinig anders zouden kunnen verhalen dan dat ze verhuisd zyn van de A-gracht naar de B-straat. (Sa ludzie, ktorzy przez piecdziesiat lub szescdziesiat lat unosili sie z pradem, w ktorym twierdza, ze plyna, i ktorzy z calego tego czasu niewiele wiecej mogliby opowiedziec, niz to, ze przeprowadzili sie z kanalu A na ulice B; Er zyn lieden die vyftig of zestig jaren lang meedreven met het stroompje, waarin ze beweren te zwemmen – Sa ludzie, ktorzy przez piecdziesiat lub szescdziesiat lat unosili sie z pradem, w ktorym twierdza, ze plyna, en die van al dien tyd weinig anders zouden kunnen verhalen dan dat ze verhuisd zyn van de A-gracht naar de B-straat – i ktorzy z calego tego czasu niewiele wiecej mogliby opowiedziec, niz to, ze przeprowadzili sie z kanalu A na ulice B).

Niets is gewoner dan op ervaring te hooren bogen, juist door hen die hun gryze haren zoo gemakkelyk verkregen. (Nic nie jest bardziej powszechne niz slyszenie, jak chwala sie doswiadczeniem wlasnie ci, ktorzy tak latwo zdobyli swoje siwe wlosy; Niets is gewoner dan op ervaring te hooren bogen – Nic nie jest bardziej powszechne niz slyszenie, jak chwala sie doswiadczeniem, juist door hen die hun gryze haren zoo gemakkelyk verkregen – wlasnie ci, ktorzy tak latwo zdobyli swoje siwe wlosy).

Anderen weer meenen hun aanspraken op ondervinding te mogen gronden op werkelyk ondergane lotwisseling, zonder dat echter uit iets blykt dat ze door die veranderingen werden aangegrepen in hun zieleleven. (Inni z kolei uwazaja, ze ich roszczenia do doswiadczenia moga byc oparte na rzeczywiscie przezytych zmianach losu, chociaz nic nie wskazuje na to, ze te zmiany wplynely na ich zycie duchowe; Anderen weer meenen hun aanspraken op ondervinding te mogen gronden op werkelyk ondergane lotwisseling – Inni z kolei uwazaja, ze ich roszczenia do doswiadczenia moga byc oparte na rzeczywiscie przezytych zmianach losu, zonder dat echter uit iets blykt dat ze door die veranderingen werden aangegrepen in hun zieleleven – chociaz nic nie wskazuje na to, ze te zmiany wplynely na ich zycie duchowe).

Ik kan me voorstellen dat het bywonen, of ondergaan zelfs, van gewichtige gebeurtenissen weinig of geen invloed heeft op zeker soort van gemoederen, die niet zyn toegerust met de vatbaarheid om indrukken optevangen en te verwerken. (Moge sobie wyobrazic, ze uczestnictwo lub nawet przezywanie waznych wydarzen ma niewielki lub zaden wplyw na pewien rodzaj umyslow, ktore nie sa wyposazone w zdolnosc odbierania i przetwarzania wrazen; Ik kan me voorstellen dat het bywonen, of ondergaan zelfs, van gewichtige gebeurtenissen weinig of geen invloed heeft op zeker soort van gemoederen – Moge sobie wyobrazic, ze uczestnictwo lub nawet przezywanie waznych wydarzen ma niewielki lub zaden wplyw na pewien rodzaj umyslow, die niet zyn toegerust met de vatbaarheid om indrukken optevangen en te verwerken – ktore nie sa wyposazone w zdolnosc odbierania i przetwarzania wrazen).

Wie hieraan twyfelt, vrage zich af of men ondervinding zou mogen toekennen aan al de bewoners van Frankryk, die veertig of vyftig jaren oud waren in 1815? (Kto w to watpi, niech zapyta, czy mozna przypisac doswiadczenie wszystkim mieszkancom Francji, ktorzy mieli czterdziesci lub piecdziesiat lat w 1815 roku?; Wie hieraan twyfelt, vrage zich af of men ondervinding zou mogen toekennen aan al de bewoners van Frankryk – Kto w to watpi, niech zapyta, czy mozna przypisac doswiadczenie wszystkim mieszkancom Francji, die veertig of vyftig jaren oud waren in 1815 – ktorzy mieli czterdziesci lub piecdziesiat lat w 1815 roku).

En zy allen waren toch personen die 't belangryk drama dat in 1789 aanving, hadden zien opvoeren niet alleen, maar die zelfs in meer of min gewichtige rol, dat drama hadden meegespeeld. (A wszyscy oni byli przeciez osobami, ktore nie tylko widzialy przedstawienie waznego dramatu, ktory rozpoczal sie w 1789 roku, ale nawet graly w nim mniejsza lub wieksza role; En zy allen waren toch personen die 't belangryk drama dat in 1789 aanving, hadden zien opvoeren niet alleen – A wszyscy oni byli przeciez osobami, ktore nie tylko widzialy przedstawienie waznego dramatu, ktory rozpoczal sie w 1789 roku, maar die zelfs in meer of min gewichtige rol, dat drama hadden meegespeeld – ale nawet graly w nim mniejsza lub wieksza role).

En, omgekeerd, hoe velen ondergaan een reeks van aandoeningen, zonder dat de uiterlyke omstandigheden hiertoe schenen aanleiding te geven. (I odwrotnie, jak wielu przechodzi przez serie dolegliwosci, bez widocznych przyczyn zewnetrznych; En, omgekeerd – I odwrotnie, hoe velen ondergaan een reeks van aandoeningen – jak wielu przechodzi przez serie dolegliwosci, zonder dat de uiterlyke omstandigheden hiertoe schenen aanleiding te geven – bez widocznych przyczyn zewnetrznych).