Бастан кешкен, кµз кµрген

тран кезі екен. Жан – жаында солдаттар барлау болса керек.

Бізді байланысшылар да соларды асында. Біз байланыс сымын

солара тартып келе жатыранбыз. Жааы замкомполк азаССР –

ны депутаты, Ленин орденді кісі болатын. Ол кісіні мен брын

кргенмін. шып келген снаряд сол кісіге тікелей тиеді де, пршек –

пршегін шыарады. асындаыларды лгені ліп, лмегені

жарадар болады. Сол кісіні денесін ертеіне блшек – блшек

боланын алтаа салып жинады. Дл сол жерде мен штаба

хабарлап, жаралыларды жіберуге клік шаырдым. Лобановты

жібердік деп хабарлады. Ктеміз, ктеміз, шана лі жо. Шыдамай,

штаба арай зім тартып бердім. Штаба жз метрдей аланда, бір

144

ааш арасынан атты пысыраны естілді. Барсам, шанада Лобанов,

бркеніп отыр. Мнда келмеген жыны айда келсін. Балааттап

жатырмын. Дереу жаралыларды санбата жібердім де, кабельді рі

арай тартуа кірістік. Бажау мен Раздеваловты документтерін

алып, денелерін сол жерде алдырды. Оларды теріп алатын

арнаулы клік, адамдар бар. Осылай жргенде та да атып, жары

болып алды. Кн де сыырайып шыа бастады. Алдыы шепке таяу

келіп те алды. Алдымызда жалаы жер. Жрген адамды жау

креді. Айналып тартуа кабеліміз аз. алайда осынан тіке тарту

керек. Осы кезде артымыздан бізге ысты тама та келіп жетті. Бл

шананы тез айтару керек. Бізден де басалара осы асты апаруы

керек. Жамбасымдаы кателогыма ысты таматы йызып,

шананы жатау аашына отыра салдым. Нанды балтамен шауып

лестерді. Тас болып атып алан, ысты нанды суыа шыаран

со тастай жасаан. ойныа тыып, жылыан жерін мжисі де,

айта ойына тыасы. Жау жаынан зебірек даусы шыуы м

екен, снарядтар келіп тсе бастады. Бізді асымыза бір снаряд

тскені сол шанады ат жалп ете алды. Мен болсам, шейінде жата

алатын, олымда кателогім сол жатау аашта отырып алыппын.

Дереу бас сауалап, орман ішіне кірдік. йтеуір, адамдарымыз аман.

Ал енді кабельді тіке тарту керек. Анау жалаы жерде текиіп –

текиіп жатан адамдарды лігі. Соларды бетке алып, ебектеп,

бауырымызбен жылжып, келесі лікке зер жетеміз. Соны паналап

дем алып, таы солай рі арай тартамыз. Не керек 500 метрдей

жерді осылай тіп, телефон сымын алдыы шепке жеткіздік.

Байланыс бар екен. Сол жерде осы полка брын штабта аша

жаын басаран Бегимов дегенді(брын Жааоран ауданды аша

блімні бастыы) адамны аздыына байланысты жаяу скерлерге

осан екен. Та алдыда окопта отырып, лкен дрет ысады.

асындаылар осы орныда (траншеяа) отыра сал да, крегімен

латырып жібер дейді. Ол кісі брын алы шепте болмаан. Оны ол

кісі ят санайды да, басын окоптан ктеруі м екен, мадайына

снайперді оы сарт ете алады, осыны есіттік. “48 жылдан со”

деген таырыптаы гімеде Дйсекенов Смал туралы жазанын

бар.

Дивизия осы жерден баса жере ауысатын жолы, мен алашы

клікпен кеткен едім. Соы клікке жк тиеп жатанда, жау самолеті

атылауынан Курганова Софья деген( еврейка) телеграфистка жан

тапсырыпты. Сонымен, мені отделениямнан лген Раздевалов

(Атбелік) телеграфист еді. Кез келген адам телеграфист жмысын

істей алмайды. Оан маман, жаттыан адам керек. Соловьева Нина

да телеграфистка болатын. Ол да й ішінде отыранда – а дуалдан

ткен оа шып дние салан. Осы ыста трт телеграфистен

айрылдым: шеуі лді, біреуі жарадар.

зын араны неге жек креміз?

145

лы Отан соысыны алашы кезеінде бізді адамдарымызды

самалетпен де уан кезі болан екен. Ілгері арай жылжуы да осал

болмаан. Ал, кейін арай шегіну кезінде зіні істегені, з басына

айта келген жерлері де болды: алы шепте айаса трып – трып,

шегінер кезінде, алдыы шепке мотоциклмен бірнеше атыштарын

алдырып, бар екен десін деп, о атып трады да, зым – зия

мотоциклмен тайып трады. Ол да здерінше дісі еді. уып келе

жатан скерлерді ойламаан жерден ктіп алып, байаусызда

шыына шыратуы да болды. Осы атысты ішінде отан орыпай-

а аралар шып жреді. Сондай жауды уып келе жатып, бір

алада, алайда, шамасы отыздан кем емес текиіп-текиіп жатан

адамдара кез боланымыз бар. Жанына жаындай бергенде, бір топ

ара ліктерді стінен аспана ктерілді. Жатандарды

барлыыны да кздері жо, шып тастаан. Адамны ай лт екені

белгісіз, ісіп кеткен. Адамны ай халы екенін бет ажары, кзінен

таниды екенбіз-ау дедім. Ал, аралар айналатап шып жр.

Адамдарды зын араны неге жек кретініне осы жерде кзім

жетті. Біреуге натпаанда "зын ара сиятанбай рышы!"-деп

жату бар. Сондытан айтылан сз екен ой. Бларды жинайтын

арнайы топ бар. Олар лі келіп жеттіге алмаан ой. Сол екі арада

зындарды істегені анау.

Алпысбайды тиген пайдасы

Бірнеше кн жауды ысырумен жріп, бір елдімекенге келгенде, жау

бекініс жасап, жруді тотатанбыз. рине, жауды ысыру кезінде

шыын мол болады. Алдыы шепте траншеяда жауа арсы о

ататын жауынгерлер те сиреп алан екен. Дивизия командиріні

бйрыымен траншеяа бізді (байланысшыларды) батальоннан он

адам жіберілуі керек болыпты. Бл хабарды коммутаторда отыран

Алпысбай біліп отыран-ды. Бйры з жолымен комбаттан

комротаа жетеді. Онда тек адамны саны ана айтылан, кімдерді

баруы керектігін енді кейінгілер шешеді. Алпысбай болса, бл

хабарды алт жібермей тыдап отырады. Ол коммутаторда, мен

телеграф аппаратындамын, зімізше азашалап, сырымызды айтып

отырмыз.

– Саынды, жаа комрота алдыы шепке кімдерді жіберу керектігін

комзвода тапсырды. Соларды ішінде сені де фамилия бар,-