Бастан кешкен, кµз кµрген

нашар, кіле курорт, санатория, госпиталь, ауруханаларда крінеді: l

дрежедегі мгедек. Сахарный да науасы бар екен. олында таяы,

шира, атты режимде, дрі-дрмегі калтасында. Бір комнатада ш

адам болды. асымызда полковник Айналов беке. 12/6 кні

тнгі 12/30 да алым аварияа шырап, мені Нржан алып кетті.

оштасты та ойды.

атын ауыстыру немесе ауысан

«махаббат».

(тарихи болан оиа)

«Елуде есін жинамаан,

алпыста аыл тотата алмайды,

алпыста аыл тотата алмаан,

жетпісте желігін ноталай алмайды»

(маал.)

Алматы облысыны Балаш ауданы маында Калинин атындаы

колхозды басармасы Оспан деген кісі болыпты. Ал сол колхозда

ндірістік бригадир болып істеуші Жаып екен. Жаып болса з

жмысына тынымды, арауындаылара жайлы, парасатты,

сабырлы кісі болса керек. Ал йелі ажарлы, мына кркім барда

маан кім ызыпайдыны бірі екен, уатысында партия атарына

тіп те алан-ды. з кемерінен екі ызы бар. Оспан да, Жаып та

партия мшесі. Оспанны йелі партияда жо, й шаруасында

байсалды, стамды йел. Бір лы бар кезі екен.

ай кезде де рашы сыай танытып сйкенбесе, еркек жанаса

оймайтыны табии задылы. Сондай бір кезеі болып, Жаыпты

йелі колхоз бастыына несіне ызыанын з іші біледі, сыай

білдіреді. анша дегенмен еркек емес пе, айталана берген со,

еркектігіне басып алады. Ол іс детке айналып та кете бастайды. Ел

184

іші бл жадайды сезіп ойып, сек-ая бірден екіншіге те

бастайды.Мны Оспанны йелі де зын латан хабарланады. Біра

йелдікке баспай, ызметіне сері тиеді дегені болуы керек. Осы

колхозда партия йымыны хатшысы Кпжасар Ташкентбаевты да

лаына бл іс жетеді. Аналар сз озай оймаан со, бл оны

сезбеген болып та жрген кезі екен. Бір кндері гіме жарияа ауыса

бастайды. Ауданды партия комитетіні хатшысы Бедеубаев Ханза

Кпжасармен атар дос-жарандыы бар кісі екен.

– Ай,сен анау арауыдаыларды депсіз ісін біліп жрсі бе?-

дегенге келеді.

Енді істі арамаса, бйірсіздікке апаратынына кзі жетіп,

Кпжасар р айсысын жеке шаырып, істі анытайды. Жазбаша

анытама да алады. Е соында бл істі Жаыпа да айтуа тура

келеді.Бюро мшелерімен аылдаса келіп: - Не істейміз? - дегенге

бюроа салуа йарады. Іс насыра шабатын болды. Кпжасар бл

жайды ауданны хатшысына айтанда, колхоза лайы басшы болатын

кім бара келеді. Келісе отырып, Колхозды Жаып басара аладыа

келеді. Партия жиналысында аралып, Оспан мен Жаыпты йелі

партиядан шыарылады. Біра сота берілмейді. Оспан йелімен

ажырасады, бала йелде, й де йелге алады. Жаыпты да йелі

ажырасады, ыздары кесінде алады. й-жай да Жаыпта алады. Екі

бетсіз ,,махаббат” иелері замай-а жптасады. Кндер тіп жатады.

Колхоза жалпы жиналыста басты болып Жаып дайындалады.

Бір кндері келіп, брыны Оспанны йелі Жаыпа келіп:

– ане Жаып, анау екеуі з «Махаббаттарын» тапты ой! Біз не

істейміз? гімені ой, сен менен туір йел таба алмайсы. Екеуміз де

осылайы-дегенді айтады. Сонымен блар да осылады.

Бір кндері ішіп-жеп алан Оспанны йінде кже аты болмайды.

ятсыз брыны Жаыпты йелі Жаыпа келіп жадайын айтып,

изолятор малдан ашасына мал алады. Жаып ешандай кедергісіз

адамгершілік жасайды. Осылайша бір ауылда мір тіп жатады. Ер

кісілерді арасында астанды пікір деген болмайды. Баяы ауданды

партия ком- хатшысы отарыста: Анау атындарын ауыстыран

азаматтар ма?- дейді.

Оспанны жмыссыз екенін айтып, I хатшы арылы ондатр

шаруашылыыны бастыына тапсыртады: хатшы ондатр

шаруашылыыны бастыына: Мына Кпжасар саан бірдее айтады,

сен соны орында-дегенде, ол: - мал дейді.

Сйткен Жаыпты соы йелі осыланнан со, бірнеше балалы

болады. Жаыпты брыны йелі болса, Оспаннан тк те тумапты.

лкендері дниеден тіп кетіпті. Оспан ізсіз алса, Жаып рім-бтаты,

елге адірменді жаняа ие екен. Алла з лайыын жасапты.

Кімге ла асамыз?

“Азатын елді рысы билейді, озатын елді дрысы билейді”

(кімет басшысына ма, дінге ме?)

185

Бос уаытымда гімелесе оятын адам бола оймаан со, газет-

журналды ермек етуді детке айналдырып алан да едім.

«Сары ааш» демалыс йінде «Айа» № 34(76), 5/9/2001 газетін

оымасым бар ма. Бл газетті ойына келгенді баса беретін де деті

бар екенін білетінмін. Алдымен, газеттегі таырыптара кз жгірттім:

,,мітіізді збеіз, апа”, ,,Балы басынан шіри ме?” т.б. маалаларды

оыдым. Оыдым да, ойа алдым: Осы біз кімге ла асамыз? аза

деген халы едік. Егемендік аланымыза он жыл толалы тр. Дініміз,

діліміз бар, енді тзелеміз деп, Аллаа шкірлік те айтамыз. Ел ішінде

болан со, халы тынысымен таныс боландытан, бл алай деген

ойа алады екенсі, оушым, сіз де осыан кіл бліп араызшы.

Бріміз де адамбыз. Оан кманім жо. Ал енді адамгершік дегенге

келейік. Бкіл аза халыны діні - Мсылман діні. Кешегі бір советтік

дуір дегенде дінге арсы гіт те, баса да рекеттер де болды.

Егеменді ел болды, дініміз ділімізге ие болды деп жрсек, оны

басшыларыны стаан баыты ойлаан адама кдік тудырарлытай

халге алып бара ма, алай? Сенбесеіз ,,Балы басынан шіри ме?” –ні

оыызшы. Дінімізді дрыс басара алмады, зі негелі болмады деп,

Ртбекті ауыстырып еді. Жаа басшы .Дербісліні зі алым, араб

тілін игерген, ол елде елші болан, бірнеше дркін ажылыты жасаан

деп дріптеп едік. Осы басаа неге крсету шін, ол адамны зі

негелі болуы керек те, трбие беру шін, зі трбиеленген болуы керек

екені барлыыыза да аян.