Саха сирин дьулаан т?бэлтэлэрэ

К?н б?г?н да ол аттаах ки?и му?унан к?рб?т харахтарын кыайан умнубаппын.

Георгий Старков

Саа?ырбыт к?м?сч?т кэпсээннэрэ

Со?уччу к?рс????

Бу т?гэн 2006 сыллаахха Булу??а баахта?а ?лэлии сырыттахпына буолбута.

?г?с кы?ал?аны к?рс?н, хамыы?ыйа, бэрэбиэркэ б???н? аа?аммын бэрт эрэйинэн ?лэ булан, хоту улууска баахта?а барбытым. Тута бульдозори?ынан ?лэбин са?алаабытым. Би?игини б?л?х-б?л?х арааран мас баалкы дьиэлэргэ олохсуталаабыттара. ?лэлииргэ син ?ч?гэйэ, хоту дойду чэбдик, чэгиэн салгына с?рэ?и-быары ортотунан киирэрэ. Бэйэтэ да айыл?аттан бэрт кылгас, сип-синньигэс мастары солуур этим, ону соччо с?б?лээбэтэрбин да, хайыамый, ?лэм буолла?а дии. Би?иги дойду отугар-ма?ыгар, халы? сис тыаларыгар холоотоххо, айыл?а уратылаа?а харахха быра?ыллара.

Биирдэ т??н та?ырдьа тахса сылдьар наадаламмытым. Тахсан, к???рэттэн баран, хоту дойду холку-на?ыл т??н?нэн дуо?уйа тура т?ст?м. Эмискэ ба?айы, хантан да кэлбитэ биллибэккэ, сытыы тыал иэдэспин кымньыылаан, тыбыс-тымныынан хаарыйар курдук буолан ылбыта. «Тыый, бу ?л?гэр чуумпуран туран, тыалырбыта то?о т?ргэнэй, дохсунай?» – дии санаабытым. Онтон ?йд??н к?рб?т?м, уун утары дохсун буур?а ытыллан и?эр эбит, онно кыыл табалар омоонноро баарга дылыта да, ытыллар буур?а ыы муннубар тиийэ чуга?аан кэлэригэр табалар омоонноро с?тэн, кырдьа?ас о?онньор буолан хаалбыта. К?рб?пп?н итэ?эйбэккэ турбутум, онтон уоскуйан, ?сс? Байанай кырдьа?ас илэ бэйэтинэн кэллэ дуу диэбит санаабыттан хайдах эрэ чэпчээн хаалбытым. О?онньорум миигин кыбыс-кытаанахтык к?р?-к?р?: «Дьэ, бу эн, саха ки?итэ, ?гэ?и кэ?э??ин то?о оту-ма?ы солуугун, ?лт? барчалыыгын, мин ону отой буойабын. Урукку ?б?гэ дьону? курдук мас мастаан, от оттоон, тирии имитэн, биитэр ма?ынан араа?ы у?анан олоруохтааххын», – диэбитэ. Онтон ?йд?н??м икки ардыгар кэлбитин курдук салгы??а суураллан с?тэн хаалбыта. Дьиэ?э хайдах киирбиппин чопчу ?йд??б?пп?н, олус со?уйбутум да бэрдэ, ки?и итэ?эйиэ суо?ун курдуга.

Ити т?гэн кэнниттэн, син ханнык эрэ кэм?э, Байанайдыын к?рс???? т?б?б?ттэн тахсыбакка сылдьыбыта. Онтон сыыйа-баайа умнуллан, ?лэлээбитим курдук ?лэлээбитим, уурайбата?ым.

«Дойдулаах дьону уйгуурдума?!»

Манна кэпсэнэр т?бэлтэ эмиэ кы?ын у?ук хоту буолбута. Холомолоох диэн сиргэ ?лэлээбиппит. Хара ма?найгыттан бу сир аатын дьиктиргии санаан ыйыталаспытым: урут холомолор элбэх буолаллара ???. Бэрэбинэттэн о?ороллор, былыргы ойууннар дьахтар т?р??р?гэр ту?аналлар эбит. Мантан сиэттэрэн, Байанай кэлэн сэрэппит тылларын санаабытым: кырдьык да?аны, алмаа?ы хостоору сир ньуурун алдьатабыт, дь?л? ха?абыт, оту-ма?ы алдьатан суол солуубут, уу с??рэр тымырдарын таптыырбытынан уларытабыт, ха?ыллыбыт сирбит дири? уму?ах буолан баа?ыран хаалар…

Мантан салгыы ?сс? к??л уутун т??эрэр сорудахтаахпыт.

Геологическай разведка былаанынан к??л т?гэ?эр элбэх сыаналаах минерал баар эбит. Ки?и с????х, к??л кытыытынан, кураанах сиригэр, ?с хаппыт, олус суон мас ??нэн турара. Ки?и т??? да ба?арбытын и?ин, мастары иилии куу?ар кыа?а суо?а, оннук кэтиттэрэ. Онно ?сс? суон бэрэбинэ ыскамыайка баара.

К??л уутун к???р?р эбээ?инэ?и Алексей диэн т??рт уонча саастаах нуучча ки?итигэр с?ктэрбиттэрэ. Кини айыл?аттан б?д??-сада?, с?рдээх киппэ к?р??нээх уола хаан ки?и этэ. Киэ?э сэттэ а?аартан симиэнэ туту?ан, Алексей к??лгэ киирбит. Симиэнэ кэнниттэн остолобуойга киирбитим, Алексей тулатыгар дьон мустубут, ки?ибит олус улаханнык куттаммыт, уолуйбут к?р??нээ?э. Хара?а мээнэнэн с??рэкэлиир курдуга, илиилэрэ салыбырыыллара. Кини туохха т?бэспитин кэпсээбитэ.

Конец ознакомительного фрагмента.