Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Трошкі далей ад Месяца...

Караткевіч Уладзімір Сямёнавіч

Шрифт:

Сяргей. Яму сто год, прафесару.

Альжбета. Дык ты нясі, Ганна, усё ў сталовую.

Вярыга. А навошта? Мы і тут паснедаем. Цяплей. I цягаць недалёка. Ану, Сяргей, дапамагай на стол накрываць.

Альжбета, Ганна і Сяргей накрываюць на стол. Янка стаў перад Вярыгам.

Янка. Вы Вярыга?

Вярыга. Я Вярыга.

Янка.

А чаму я вас не бачыў?

Вярыга. Гэта, брат, добра, што ты мяне не бачыў.

Янка. А вы герой? Вы ваявалі? Фашыстаў білі?

Вярыга. Фашыстаў не давялося. Паноў біў, белых біў. Не герой.

Ганна. Янка, адчапіся ад чалавека.

Янка. А наш татка ого які герой! Нават фота ёсць, на кані. У яго і рэвальвер ёсць. Не ведаю толькі, дзе зараз. Чорны такі. I залатая пласцінка.

Альжбета. Не плявузгай глупства! Дзе ты яго бачыў?

Вярыга (на вуха Ганне). Хіба ён нічога з ім не зрабіў?

Ганна (таксама ціха). Шкада, Максім. Помніш, ледзь вы вырваліся з абкружэння і адразу самі напалі. Тады табе яшчэ чырвоны сцяг далі.

Вярыга.А Алесь палкоўніка ў палон узяў. Ягоны рэвальвер. Асабісты падарунак Дзянікіна. (Засмяяўся.) Вядзе яго Алесь, а той крычыць: “Дажывеш да таго, што мая зброя ў вашых жа паліць будзе”.

Усе сядаюць за стол. З’яўляецца Алесь Багуслаўскі.

Алесь. Старой гвардыі – прывітанне. Заспаў я сёння... Здароў, Сяргей.

Вярыга. А ты больш спі. Я ўсё з’ем.

Алесь. Ды я толькі хапну чагосьці на зуб і пабягу. Работа. Ты даруй. Заўтра нядзеля, будзем з табой хадзіць, дзе захочаш.

Некаторы час чуцен толькі звон відэльцаў.

Вярыга. Як у цябе справы, старык?

Алесь. Справы? Справы... добрыя. Заняты вельмі. Ні хвіліны вольнай.

Вярыга. Таму і пытаю. Калі чалавек ні хвіліны вольнай сабе не пакідае, гэта значыць, што ён або вельмі працавіты, або... точыць яго нейкі чарвяк.

Алесь. Жыццём я задаволены. I ўсё ж... многа б я даў, Максім, каб другую палову жыцця іначай пражыць.

Вярыга. Раскажаш потым. Ты чаго гэта сяброў забываеш? Я табе пазваніў некаторы час таму. Сядзеў на перагаворнай, сядзеў. Аж мне паненка кажа: “Абанент на выклік не з’явіўся”. Абанент ты пасля гэтага, эмпірык і паўзучы дуаліст.

Альжбета. Ён якраз тады на цэлы дзень знік з дому. Машыну купляў. Я яго пасля гадзіну лаяла.

Вярыга. I варта было.

Алесь. Не слухай ты іх усіх. (Устае.) Прыглядайся пакуль што да ўсяго. Я табе ўсё-ўсё раскажу. Ведаеш, часам бывае цяжкавата.

Сяргей.

Хутка вернешся?

Алесь. Напэўна, не. А ты не чакай мяне, старык. На падлёдны лоў дні праз чатыры паедзем. А зараз бегай, язык высалапіўшы. Вакацыі ж. Дык ты з дзяўчатамі, з сябрамі. Грошы ёсць?

Сяргей. Мала.

Алесь. На вось пакуль што. I вазьмі мой кітайскі гальштук. Будзеш па вуліцы ісці, а дзяўчаты будуць: “Рэгардэ, ма шэр, сястрыца, кель жолі гарсон ідзе”. (Паклаў руку яму на лоб.) Эх, сынок... Бывайце.

Багуслаўскі пайшоў.

Ганна. Ну вось, бачыш. Ён стаў нервовы, рассеяны.

Вярыга. Непрыемнасці якія-небудзь. Глупства.

Альжбета. Калі непрыемнасць цягнецца год, дык гэта страхоцце, а не непрыемнасць.

Янка. Я паеў. Я на вуліцу пайду.

Вярыга. Дык ты ўжо ўклаў? Апці-іт.

Янка ўходзіць. Маці праважае яго.

А Сяргей нешта ў гароху застаўся. Чаго гэта ты?

Альжбета. Пра паненак думае.

Сяргей. Якіх паненак, бабця? Сорам табе.

Альжбета. А пра тых, чыё фота ў цябе ў кішэні.

Сяргей. Гэта не паненка. Гэта Наташа.

Ганна (уваходзячы). Там да цябе Наташа.

Сяргей. Ты запрасіла яе снедаць?

Ганна. Запрашала, не хоча.

Сяргей устае і ідзе да дзвярэй. Ганна выходзіць за ім. Альжбета і Вярыга п’юць чай.

Вярыга. Што за дзяўчына?

Альжбета. Сябруюць з Сярожкам. Добрая дзяўчына, нічога не скажаш.

Вярыга. Дык што, вяселле? Хацеў бы я паглядзець, якая з вас свацця будзе?

Альжбета. Аты паглядзі. Нешта я табе забараняю? Вось такая была б. (І раптам твар яе робіцца хітрым і дурным адначасова, вусны складваюцца ў саладзенькую ўсмешачку.) Справіла, бацюхна, я вяселле. Ледзь жывая засталася!

Вярыга (уключаецца ў гульню). Што так, матухна?

Альжбета. I вянчанне-та было на здзіўленне дзівоснае: народу ў царкве чалавек сорак альбо тышчу.

Цяпер абое нават чай пачалі піць прысёрбваючы, са сподкаў.

А нявеста, як ангеліца, уся ў белым: сукенка белая, туфлі белыя, валасы белыя.

Гульня, відавочна, дастаўляе абаім задавальненне.

Поделиться с друзьями: