Эр ки?и уонна дьахтар

– Трппт ийэтэ да буоллун, Эллээйчик – мин оом!

10

Ыалдьыттар барбыттарын кэнниттэн Дина саалаттан куукунаа иити-хомуоу таан, хайа курдук кыстаммыты сууйан, р баайы тэпсэнээн олус сылайда. Билиардаабыт хосторун дьыбааныгар улаханнык хотторбут эрэ утуйан хаыыратар. Кини дьон крргэр эрэ харчынан харса суох ыыахтанарын, киэптиирин, схтррн сблр. Ыалдьыттар баалларыгар, бааалыста – «сулус» ырыаыттар диэн, ресторантан наймыламмыт официаннар диэн. Онтон бырааынньык бттэ, киээ буолла да – хайдыбыт хоруудаа т буолар, Карп кэппиэйкэни да ордук ороскуоттаабат, инньэ гынан дьиэни-уоту крр-истэр лэит дьахтар туунан истиэн да баарбат. Дина бырааынньык кэмигэр хотун бэйэтэ, бырааынньык бтэн, дьон тараста да, иити уонна дьиэни сууйааччы хамначчыт дьахтар таымыгар тэ охсор. Нааа сылайар да хайдах гыныаый, кини туох да тутуура суох, этэргэ дылы, турар бэйэтэ бу кыыл кмс килиэккээ кэлэн киирдээ. Килэйбит-халайбыт этээстээх дьиээ-уокка кэлэригэр биир эрэ чымадаан баайдааа, онтон атын кини кэрэхсэтэрэ диэн туох кэлиэй, иирэ талахтыы дьылыгырас быыыта-тааата, номоон мсснэ да бу баайга-дуолга тэнээр кыаа суоа. Тойоно санаата алдьаммыт кнгэр ону биллэриэн, хайа баарар сирэй-харах анньыан да сп. Аны, Карп бэйэтэ этэринии – «деловой партнердарын», быата, п-харчы ылсар-бэрсэр тэнээхтэрин эрэ кытта крсхтээх, намыах таыма турааччылары билиммэт, бу сырыыга Ксеньялааы мааны ыалдьыттары кытта тээ ыырбытын улаханнык сблээбэтээ. Бииргэ рэммит, нааа исти дьгэм диэн нэиилэ тылын ылыннарбыта. Онтуката ханна баарый – дьоно бастакы остуолга нэиилэ олороот, адьас атын йдх-санаалаах, п-харчы, баай-дуол ттнэн букатын ураты эйгээ сылдьар дьону кытта хайдах да тэник туттан кэпсэтэр-ипсэтэр кыахтара суох эбитин йдн, саата-иэтэ суох эрдэ тыас хомуммуттар, барбыттарын билбэккэ да хаалбыт. Этэргэ дылы, Ксеньялаах икки этээстээх дьиээ квартира дуомнаахтар, кннэтэ оптуобуска анньыалаан кэлэллэр-бараллар, харчылара хамнастан хамнаска тиийэр буоллаына баыыба. Оттон кини эрин эйгэтин дьонун тыла-: коттедж, лимузин, Куршавель, бутик…

Дьгэтэ ааы, арааа, сыыа ыырбыт, куоракка манай крс тспччэ, соуйбучча кэлэ сылдьы диэн кэбиспитэ, мэйиитин хайа эрэ улаатыгар трппт оом бу кн сиригэр баар диэн йдблэ ааспакка-арахпакка сылдьар быыылааа. Ол иин кинини иитэр дьону крт, дэлэй-былас бардаа. Эмиэ да оолооум туунан Карп биллэинэ киэ айдаан, улахан иирээн тахсыа диэн, Ксеньялааы бэйэтигэр чугаатан, кинилэри албыннаан, ону-маны ордугу-хоуну кэпсии сылдьыбатыннар диэн ньымааттаар быыыта эбитэ дуу? Эрим эрэ билбэтэр диэн баалаах, ол иин клгттэн да дьаарханар курдуга, барыттан бары дьулайыы, дьи санаатын кистии-саыара сатааын, быата, элбэх айа тардыллыбыт хонуутугар сылдьар курдук ртн куттанар, сэрэнэр-сээбэниир дьик-дьах турук олус сылатар уонна доруобуйаны да кскэ айгыратан эрдээ…

Дина кгэйэр кннэригэр элбэх уол срэин долгуппут, бэйэтэ да хардары таптал таарымтатыгар ылларбыта балачча буолуохтааа. Сорохтору кытта арахсыы хаан да оуо суох курдук сыран бааы скэттэ диэн ытааын-соооун, айманыы-сайманыы да баара, ол эрээри барыта ааар, сыл-хонук г оорор, ити курдук Русланныын урукку уохтаах-омуннаах кылгас тапталларын олох да умнуох быыылаах эбит да, Ивановтары соуччу крс уонча сыл кэтээр хаалбыты олус сытыытык санатта, оото эрэйдээи йдтт, Эллээйчик ити икки этээстээх кыараас дьиэ быыкаайык кирдээх-хохтоох, тымныы-хамныы квартиратыгар сылдьаахтаатаа. Эллээйчик… Соуччу крс тспт Русланыныын олус да омуннаахтык, таарымта киирбитин курдук тапталга ылларыы туоута уонна тмгэ буолан, кини скээн хааллаа, эээхэй эрдэиттэн ыла биирдэ кр илик кырачаана, этин-сиинин, срэин тэбиитин сорото…

Дина ср кскэ р тыынна, илиитигэр кинигэ тутан олорор да, ааарыттан биир да тыл тбтгэр кыайан киирбэт, ол оннугар университеттааы сылларыттан кннэр-дьыллар ууктан, субу хараын иннигэр элэнэстилэр.

Оччолорго кини кыыс оото, басты рэхтээх устудьуонка буолан кынтаыйа сылдьара, суруйбут дакылаата университекка бастаан, научнай кэмпириэнсийээ Москваа ктр буолбута, Дьокуускайтан соотох этэ. Пассажирдар соччо элбээ суохтара, смлккэ киирэн миэстэтин булан олороот, эрээттэр икки ардыларынан хааман иэр рдк ууохтаах, ркйбт куудара баттахтаах, бааынайдыы ыраас хааннаах уолга хараа хатана тсптэ. Чох хара арылхай харахтардыын харахтара харса тээтин, хайдах эрэ соуйбута, кинини хаан эрэ чуолкай ханна эрэ крбтэ. Уол ханна олоруохтааын крдр быыылааа, кини эрээтигэр кэлэн тохтообута: «Манна эбит», – диэн ботугураабыта уонна кириэилээ киирэн иэн, куударатын р анньыммытыгар, сонно йгэр чаылан кэриэтэ сандаарыс гыммыта – «Лоокуут уонна Ньургуун» испэктээкилгэ Лоокууту оонньоон сценаа хааман-сиимэн дьыралдьыта сылдьан, ити курдук ураты имигэстик баттаын р анньынара. Норуодунай тыйаатырдары кргэ хантан эрэ хотуттан кыттыбыт оройуон туруорбут испэктээкилэ этэ. сс онно: «Маннык бэртээхэй уолаттар тыаа, буолаары буолан хоту бааллар эбит дии», – диэн санаан аарбыттааа ээ.

Ити икки ардыгар уол сгэн киирбит суумкатын кириэилэ анныгар анньаат, кинини крн срдээх сылаастык мичээрдээтэ:

– Дорообо, аргыстаар дьон буолбуппут дии, – уонна мичээрдиир, тырымнас харахтар таайтара крбттэригэр, кыыс оо барахсан нохтолоох срээ толугуруу мстэ, бэйэтэ ити тырымнас байалга бс-бтнн тимириэн баарда. Киниэхэ хардары клм аллайан баран, Руслан саарбыта кыыы иирдэр алыптаах санаатыттан тааарбыта: – айан уун, онон билсиэххэ, мин Руслан диэммин…

– Оттон мин Людмилабын, – дии охсубута Дина, тоо эрэ хара сарсыардаттан санаата ктллэ сылдьар буолан, дьээбэлэниэн бааран кэлбитэ.

– Оо! – Уол рдэ: – Дьэ кэмниэ-кэнэс Людмилабын булар кннээх эбиппин ээ!

– Людмилатааар эйиэхэ Ньургуун чугас буолбатах этэ дуо? Лоокуут эти дии!

– Ону кытта билэин! Дьэ срдээх эбит дии!

Ити курдук элэктээ кэпсэтэ иэн, улам ууларыгар-хаардарыгар киирэн, хас да чаастаах айаннарын уунун да билбэккэ хаалбыттара, кэнникинэн былыргыттан билсэр дьоннуу, нааа мэниктээннэр, кириэилэ «харк» гыммыта, биирдэ йдбттэрэ – кинилэр мхсллрн тулуйбакка, кириэилэ йнр арахсан хаалбыт. Сирэй-сирэйдэрин крст, клсэн тоо ыстаммыттара, сонно стюардесса кэлэн мхптэ, итиэннэ кириэилэ рмнгэр диэн ботуччу ыстараабы крдбтэ. Оччолорго хоту сир олохтоохторо харчылаах буолаллара, Руслан сиэбиттэн халы кумааынньыгы таааран, ыстараабы тл охсубута уонна арыый боччумуран, ботур-итир кэпсэтэ олорбуттара. Руслан культура лэиттэрин мунньаар баран иэр эбит этэ, онон иккиэн да хайа гостиницаа тиийэллэрэ биллэрэ, ол иин сарсын киээ Руслан Динаа тиийэ сылдьыах буолан болдьоспуттара. Домодедовоттан таксинан тахсыбыттара, уол кыыы гостиницатыгар тириэрдэн баран, бэйэтэ тхтээх сиригэр айаннаабыта.

Дина сарсыыттан кэмпириэнсийээ кыттыбыта, пленарнай чаас кэнниттэн секцияларынан арахсыбыттара, ол тухары устудьуоннар бииртэн биир тахса-тахса дакылааттыыллара, барыларын истэн баран, киээ ырытыыы буолбута, гстэр бэйэлэрин билиилэрин-крлэрин крдр сатыыр быыылаахтара – харса суох кириитикэлээллэрэ, оттон Дина бу моргуорга ууну омурпут курдук адьас кыттыспатаа, сааралларын истэр курдуга да, кулгааын таынан аара олорбута – кини йгэр-санаатыгар Руслан эрэ этэ… Кии элбэх диэн киниэхэ дакылааттыырга тыл да биэрбэтэхтэрэ, дакылаатын суругунан ылалларыгар, кэмпириэнсийэ тмгнэн тахсыахтаах уопсай хомуурунньукка киллэриэх буолан эрэннэрбиттэрэ.

Ити курдук биир кннээх кэмпириэнсийэтэ бтэн, гостиницаа киирээт, фойеа суумка скпт, сибэкки туппут Руслан турарын кр тсптэ. Мэктиэтигэр, кх алаас сытынан дыргыйа тспт сибэккини кыыс ылан баран, кэмчиэрийэ мичээрдээбитэ уонна уолу кытта нмэригэр лиибинэн айаннаабыттара. Биир миэстэлээх кыараас хоско орон ойооунан тумбаа эргэ тэлэбиисэр, тлпн бааллара, остуол рдгэр эркиэ кыра араадьыйа ыйаммыт, онтон атын туох да суоа. Руслан чрбс гынаат, араадьыйаны улаатыннарбыта, диктор хооон ааара дуораыйбыта:

У лукоморья дуб зеленыйЗлатая цепь на дубе том;И днем и ночью кот ученыйВсе ходит по цепи кругом.

– Истэин дуо? Анаабыт курдук! «Руслан уонна Людмиланы» аааллар, чгэй бит! Ол аата, биигини Москва уруйдуу-айхаллыы крстэ, ити олус чгэй бэлиэ, Людмила!

– Руслан, мин оонньоон эппитим, аатым Людмила буолбатах, дьиинэн Дина диэммин.

– Дина? сс чгэй! Люда да, Дина да биир трттээх тыллар буоллахтара, «хмуриться не надо, Дина»!

Дина ваннайга киирэн тахсыан икки ардыгар Руслан остуолга аы тэлгэтэн, халбаыыны, булочканы кырбаан уурталыы охсубут этэ, кыыс тахсыбытыгар остуолга аалан олордубута, сонно шампанскай бтэ «пс» гына аыллыбыта, тугу эрэ элбэи эрээри, улахан суолтата суоу кэпсэтэ-кэпсэтэ олорбуттара. Бгн крст, баччааа диэри хайдах бэйэ-бэйэбитин билсибэккэ олорбут бэйэбитий диэххэ айылаах сблээ-таптаа охсубут срэхтэр бииргэ тэбэллэригэр скндэттэн аттарыллан мнтэ, онтон тмллэн чаастан чаас ааара, оо, тргэн дааны! Туох да тохтоло суох кыырайа ктн сурулаан иэр охтуу, бириэмэ элэстэнэрэ чыпчылан тгэн буоллаа…

Смлккэ тоо кинилэр аан манай билистилэр? «Ыал буолуу киэ куйаар рдк киэлитигэр ооуллар» дииллэрин курдук дуо? Аны гостиница нмэригэр киирэллэрин кытта уолдьах курдук, араадьыйанан кэлэ турар «Руслан уонна Людмила»… Ити барыта туох эрэ улахан дьолу тстр буолбатах дуо? Оттон тырымнас харахтар чмпэлэригэр угуйан-тардан илдьэ тураллар, бс-бтнн тимириэх айылааххын, уой да уой…

Сахаларын сириттэн кыраман ыраах бу бччм хоско оргууй аай сээргээ олорон, сылаастык имэрийэ крр харахтартан, соруйан дуу, аласка дуу таарыйан ылбыт тарбахтартан Дина сирэйэ итийбэхтиирэ, срээ мхср, кии тылынан сатаан кэпсээбэт дьикти-кэрэ туругар киирбитэ, тула баар барыта уоскуйбут, тохтообут умнуллубат умсугутуулаах тгэнэ… Москва куоракка бу иккиэйэин олордохторо чгэйин, уонна ама маннык тгэн киниэхэ иккистээн тоооуо дуо? Урут да кавалердар бааллара эрээри, бу курдук дьиктилээхтик, таайтарыылаахтык билсиии саалана илигэ…