Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Пагарэльцы

Макаёнак Андрэй

Шрифт:

Бусько. Ну і што? Хай прыходзіць. Ён цяпер хто? Ніхто. Пенсіянер. Яму цяпер няма чаго рабіць, вось хай і ходзіць. Быў час, хадзілі да яго, а цяпер хай і ён паходзіць. Не ўсё кату масленіца. Папакруціў ён з мяне вяроўкі. А цяпер…

Стэла. Сказаў, што ў гарком будзе скардзіцца.

Бусько. На каго? На мяне? Хто? Ён? Шо, яго там не знаюць? А вымову ён дзе адхапіў? Не там? За сваю дачу. А цяпер хоча і за абмен кватэры? Ён пагарэў, а я не хачу. Мэні вымова не трэба, мэні пенсія трэба. Персанальная. Сам палучыў? Дай і мне! (Падумаўшы.) I нікуды ён скардзіцца

не пойдзе. Мы яму ласкава, ветліва, душэўна… нічога не зробім… Як і ён умеў. Па яго метаду. Культурненька. I ты з ім культурненька… далікатненька… (Хацеў пагладзіць Стэлу, але спахапіўся.) Пошта ёсць?

Стэла. Ёсць.

Бусько. Прынясі. (Выходзіць у свой кабінет.)

Стэла. Стары лавелас. Пошта яму трэба…

Гарык (паяўляецца ў дзвярах). Катапульціраван!

Стэла. I што цяпер?

Гарык. Пайду да дружкоў. Хай памагаюць. З маёй адукацыяй цяпер адно — шукаць шчасця ў ведамстве Міністэрства культуры ці… каля кінастудыі.

Стэла. А там, думаеш, няма адзінаццатых?

Гарык. Ёсць. Мяне чакае ўнутрывідавая барацьба за існаванне. Буду мацней за другіх вішчаць. Учора на вакзале я пазнаёміўся з адным паэтам. У рэстаране. Пасядзелі. Паэт — во!

Стэла. Хто? Хто ён? Ты мяне пазнаёміш з ім? Не, не, не думай! Я за цябе буду прасіць. (Какетліва.) А я ўмею так прасіць, што мне не адмовяць.

Гарык. Прыходзь-ка ты сёння ў рэстаран «Спутнік». Творчую сустрэчу сёння правядзём там. Толькі для гэтага трэба мець…

Стэла. Талент?

Гарык. Не, квіткі на каньяк. Давядзецца клянчыць у цёткі. Крэдыт. У растэрміноўку.

Стэла. Чакай! Можа, яшчэ не ўсё страчана…

Звініць званок. Гэта Бусько званком выклікае да сябе Стэлу.

Гарык. Цябе выклікае.

Стэла. Чую. Дык вось, я зараз пайду туды. А ты пакаравуль тут. I як толькі пачуеш такі званок, адразу заходзь да яго ў кабінет.

Гарык. Даўно яго не бачыў? Чорта лысага.

Зноў звініць званок.

Стэла. Гарык! Для цябе стараюся! Як толькі пачуеш такі сігнал, заходзь! (Заходзіць у кабінет да Бусько.)

Гарык. Жмот няшчасны! Хамло! Фараон егіпецкі! Культаўскі асколак! Ён мне вочы коле, што ўзяў сюды. Ты індык! А я… Пачакай! Я яшчэ пра цябе такую сатырычную паэму адгрохаю, што… у «Кракадзіл».

Уваходзіць Сілан Данілавіч з вялізным партфелем.

Сілан. Здароў, Гарык!

Гарык. Салют, Сілан Данілавіч. Салют! Яшчэ раз салют!!!

Сілан (спалохаўся). Ты што? Ты што?

Гарык. А што?

Сілан (паспакайнеў). Укусіў цябе хто, ці што?

Гарык. Пагрыз, пажаваў

ды выплюнуў.

Сілан. Хто? Ён? (Паказвае на кабінет Бусько.)

Гарык. Ён.

Сілан. Ён можа.

Гарык. Сцеражыцеся і вы, Сілан Данілавіч. А навошта вы такі вялізны партфель з сабою цягаеце? I дома працуеце?

Сілан. Сёння з Пархвенаўнай усю ноч сядзелі. Шукалі юрыдычнае основаніе.

Гарык. Дзе?

Сілан. Вот тут. (Паказвае на партфель.) Тут усе законы і палажэнні. Інструкцыі таксама. А основаніе не знайшлі.

Гарык. Якое основаніе?

Сілан. Для Хведара Паўлавіча… Таму што ў мяне могуць спытаць: «А на каком основаніі?»

Гарык. Правільна, Сілан Данілавіч. Ён (паказаў на кабінет Бусько) толькі і чакае таго моманту, каб вы падпісалі што-небудзь без основанія. А тады…

Сілан. Ну-у, я помню правілы каравульнай службы. «Часовой должен бдительно охранять и стойко оборонять свой пост…» Вось як!

На стале Стэлы рэзкія званкі, нібы сігнал «SOS».

Гарык. Гэта мне! (Ідзе да дзвярэй кабінета Бусько.)

* * *

Вось нарашце і кабінот Бусько. Стэла прыстроілася на ўлолні ў Антона Сцяпанавіча і ласкава гладзіць ручкай яго нябрытую шчочку. Антон Сцяпанавіч ажно зажмурыўся ад такой пяшчоты. А Стэла тым часам скінула чаравічак, дацягнулася ножкай да званка на стале і падае сігнал Гарыку.

Стэла (з папрокам). А вы падумалі… Навошта ён мне? Ёп яшчэ саплівы.

I ў гэтую хвіліну на парозе кабінета з'яўлясцца Гарык. Ён ажно ў далоні запляскаў.

Гарык захапленні). Ну, браткі, геній. Так, так!.. Гарнэнька…

Бусько (спачатку разгубіўся, але тут жа знайшоў як выкруціцца). Ты чаго стаіш? Падай вады! Ёй нехарашо стала!

Гарык. Нехарашо-о?

Стэла (млява). Не, Антон Сцяпапавіч, мне вельмі хораша… Выбачайце, Антон Сцяпанавіч. (Вылузваецца з абдымкаў і накіроўваецца да выхаду.)

Гарык. Ты геній, Стэла! (Адвешвае ёй зямны паклон.)

Стэла з гонарам выходзіць з кабінета.

Бусько. Ты не падумай… Т-ты…

Гарык. Значыць я — штучны бугай, я — штучны баран, я — штучны кныр?

Бусько. Я на яе накрычаў, і яна самлела.

Гарык. Самлела? А навошта так крычаць? А што будзе, калі даведаецца цётка Гарпіна, што вы так крычыцё на сваю сакратарку? Бедная, аж самлела… у вас на каленях. А?

Поделиться с друзьями: