Super narz?dzie dla psychologa – metaforyczne karty asocjacyjne
Шрифт:
Aby uzyska'c wieksza motywacje w takich technikach, dobrze jest doda'c karte z talii zasob'ow na zako'nczenie z pytaniem: „Jak sie poczuje, kiedy to osiagne?”
Oznacza to, ze ta formula bedzie odpowiednia dla prawie kazdego zapytania. Na przyklad zwr'ocila sie osoba, kt'ora chcialaby zarabia'c wiecej.
Prosimy ja, aby wybrala karte otwarta swojej sytuacji teraz i tej upragnionej. Nastepnie karte zakryta z odpowiedzia na pytanie: „Co uniemozliwia zarabianie pieniedzy?” i jeszcze jedno: „Co by pomoglo?”. Jeszcze trzy karty, jakie kroki musze podja'c w drodze do celu.
Karty wybrane na otwartej przestrzeni ukladamy w pewnej odleglo'sci od siebie, aby zmie'scily sie miedzy nimi, te, kt'ore otrzymujemy p'o'zniej.
Istnieja talie, w kt'orych opr'ocz obraz'ow sa r'owniez pewne slowa, aby doda'c inny rodzaj metafory, aby lepiej zrozumie'c odpowied'z, kt'ora przyszla z karty. Dzialanie takich kart odbywa sie w taki sam spos'ob, jak zwykle, z ta r'oznica, ze po opisie tego, co wida'c na karcie, dodaje sie tekst i opisuje sie karte w kontek'scie slowa, kt'ore do niej dodano.
Na przyklad dziewczyna opisuje karte, w kt'orej jej dzieci'nstwo jest odzwierciedlone, jako mile wspomnienia z nowego roku i wyciaga karte ze slowem „nieporozumienie” i musi znale'z'c zwiazek z tym slowem i tym, co opisala wcze'sniej. Wspomina, ze nigdy nie rozumiala, jak 'Swiety Mikolaj ma czas, aby odwiedzi'c wszystkie dzieci w ciagu jednej nocy.
Moga by'c uzywane jako uniwersalne. Bardzo czesto sa uzywane w pracy z grupa, w kt'orej musisz komponowa'c pewne historie. Kiedy kazda karta jest cze'scia historii, kt'ora wszyscy wymy'slaja w kolei.
W podobny spos'ob mozesz gra'c w taka gre w grupie. Cala talia jest r'owno podzielona miedzy uczestnik'ow i dalej. Gracz, kt'orego jest kolej, kladzie karte fabularna i nazywa przedstawiony na niej problem, a kto's inny musi „pokona'c” ja, wyja'sniajac, w jaki spos'ob mozna rozwiaza'c problem. Karte uwaza sie za pokonana, gdy zostanie znalezione rozwiazanie problemu. Kazdy gracz oferuje wlasne rozwiazanie tego problemu, dop'oki gracz nie zdecyduje sie na rozwiazanie, kt'ore mu sie podoba.
Talie fabularne, podobnie jak uniwersalne, dobrze nadaja sie do opisywania stan'ow emocjonalnych. Kiedy wybrane zostana trzy karty zakryte z odpowiedzia na pytanie: „Jakie uczucia, kt'orych czesto do'swiadczam?” Trzy karty: „Jakie uczucia, kt'orych rzadko do'swiadczam?” I trzy karty: „Jakie uczucia, kt'orych nigdy nie odczuwam?”
W ten spos'ob otrzymujemy pewien obraz stanu emocjonalnego klienta.
A potem juz tymi samymi kartami uniwersalnymi wszystko, co nalezy dostosowa'c w tych emocjach, opracowujemy zgodnie z powyzszym wzorem. „Co przeszkadza, co pomaga, jakie sa trzy kroki?”
Sa to talie, w kt'orych kazdy obraz jest radosny i mily. Oznacza to, ze niesie ze soba tylko pozytywne emocje. Dlatego, je'sli dana osoba nagle widzi negatywno's'c na tych kartach, wskazuje to na powage jego negatywnego stanu psychicznego.
Przyklady talii: „'Zr'odlo” Autor: Yu Demidova, „Morena” Autor: Moritz Egetmeyer, „Ona” Autor: Camilla Kruger i inni.
Gl'ownym zadaniem tych kart jest dawanie zasob'ow i podnoszenie nastroju.
Dlatego uzywamy tych kart przede wszystkim podczas pracy z negatywnymi emocjami, jako miejsca, z kt'orego mozna uciec w celu ustabilizowania stanu. Na poczatku nadchodzacej zlozonej pracy prosimy klienta o wybranie jednej karty z talii zasob'ow, kt'ora mu sie najbardziej podoba. Nastepnie prosimy o opisanie tej karty, aby jego pozytywne emocje wzrosly i utrwalily sie z nia. Nastepnie bedziemy pracowa'c z gl'ownym zadaniem i zawsze bedziemy wiedzie'c, ze je'sli klient zostanie przytloczony negatywnymi emocjami, mozesz da'c mu te karte ponownie i porozmawiamy o tym, co na niej widzi, a to przywr'oci go do bardziej stabilnego stanu emocjonalnego.
Drugim i bardzo waznym obszarem zastosowania talii zasob'ow jest wspomniane wcze'sniej napelnienie zasobem. Kiedy potrzebujemy zmieni'c nastr'oj i/lub stan osoby czy stworzenia na karcie, wyciagamy karty zakryte, bardzo rzadko otwarte (je'sli karta prosi o co's konkretnego) z talii zasob'ow i ukladamy je obok siebie, jakby robiac prezenty karcie, kt'ora chcemy napelni'c zasobem. Czekamy, az jej nastr'oj sie zmieni, do pozadanego. Czesto karta doslownie zaczyna sie u'smiecha'c, a czasem klient chce nawet zmieni'c ja na szcze'sliwsza posta'c. Co oczywi'scie pozwalamy mu zrobi'c.
Trzecim obszarem zastosowania talii zasob'ow jest motywacja do dzialania i nadzieja. Po tym, jak klient sporzadzi plan swoich dziala'n, prosimy go o wyciagniecie karty zakrytej z talii zasob'ow z pytaniem: „Je'sli to zrobie, bede sie czul…”
Poniewaz rozumiemy, ze w talii zasob'ow wszystkie obrazy sa pozytywne, a klient o tym nie wie, w tym przypadku niejako dokonujemy jakiej's manipulacji, aby wywola'c w nim pozytywne uczucia, kt'ore z kolei pomoga mu zacza'c dziala'c w bardziej zasobowym stanie. My'sle, ze w takim kontek'scie ta manipulacja jest calkowicie uzasadniona.
Sa to talie, kt'ore maja tylko abstrakcyjne obrazy i nie maja konkret'ow.
Przyklad: „Portale” Autor: K. Dovlatov, „Ecco” Autor: Moritz Egetmeyer
I inne.
Dobrze jest uzywa'c takich talii, jak portale, aby przej's'c do dowolnych wspomnie'n lub stan'ow, kt'orych potrzebujemy. Po prostu prosimy klienta, aby zajrzal do karty i przeni'osl sie… Tam, gdzie potrzebujemy, zeby sie przeni'osl.
R'owniez te karty pracuja dobrze z emocjami. Wspomniane wcze'sniej 'cwiczenie „karta uczu'c” moze by'c wykonane na podobnej talii. Tylko nie wszyscy ludzie sa dobrzy w postrzeganiu tak abstrakcyjnych obraz'ow, warto to wzia'c pod uwage.
Karty te sa r'owniez dobre do diagnozowania tego, co niepokoi osobe, poniewaz to, co zobaczy na takiej mapie, bedzie czysta odpowiedzia nie'swiadomo'sci, poniewaz ani fabula, ani wykonanie rysunku nie znieksztalca odpowiedzi, kt'ora przyszla 'swiadoma interwencja.
Dobrze mozna je laczy'c z dowolnym rodzajem arteterapii. Beda dobrze komponowa'c sie z rysunkiem i muzyka… poniewaz sa do tego stopnia abstrakcyjne, ze mozna je dorysowa'c i wymy'sli'c d'zwiek lub zapach. Jak ich wykorzystywa'c opisze dalej. W kazdym razie, je'sli nie masz specjalnej talii, zawsze mozesz ja zastapi'c abstrakcyjna. Chociaz praca z nia nie jest latwa dla wszystkich, jak juz powiedzialem.