Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений
Шрифт:

pet o, t i v i, t i tum 3

rog o 1

заботиться

приказывать

напоминать, убеждать

стараться

требовать

стремиться; добиваться; просить, требовать, проситьи т.п.

Они вводятся союзами ut (ne) obiectivum[212].

В инх употребляется praesens con. после главных времён и imperfectum con. после исторических времён в главном предложении.

Cura igitur, ut quam primum venias.

Итак, приди как можно быстрее (букв.: позаботься о том, чтобы ты пришёл как можно быстрее).

Cura, ut valeas.

Будь здоров (букв.: позаботься о том, чтобы быть здоровым).

Dabo operam, ut ist'uc veniam.

Я постараюсь, чтобы придти к вам туда.

Fac (ut) valeas meque mutuo diligas.

Будь здоров и взаимно люби меня (букв.: сделай так, чтобы ты был здоров и любил меня взаимно)

Dedi operam, ut celeriter me reciperem.

Я старался, чтобы быстро вернуться.

4. ПРИДАТОЧНЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ

С ОТРИЦАТЕЛЬНЫМИ СОЮЗАМИ

N E F I N A LE И N E OBIECTIVUM

В латыни отрицательное предложение может иметь только одно отрицание. В придаточных предложениях цели и дополнительных отрицание ne выступает в роли отрицательного союза чтобы не, а при глаголах со значением бояться, опасаться, следить (verba timendi) — как бы не:

Timebat enim, ne et ipse moreretur sicut fratres eius.

Ибо он боялся, как бы не умер и он подобно братьям его.

Rogo te, ne discedas.

Я прошу тебя, чтобы ты не уходил (не уходить).

Rogavi te, ne discederes.

Я попросил тебя, чтобы ты не уходил (не уходить).

Сочетание отрицательного союза ne с неопределёнными местоимениями и наречиями переводится следующим образом:

ne quis

ne usquam

ne quid

ne unquam

n e u llus

чтобы

никто

чтобы нигде

чтобы ничто

чтобы никогда

чтобы никакой

Senatus decrevit, ut consules viderent, ne quid res publica detrimenti caperet.

Сенат постановил, чтобы консулы заботились, как бы (чтобы) государство не потерпело никакого ущерба.

5. ABL A T I VUS QU A LIT A TIS

Для обозначения качества или свойства предмета или лица употребляется аблатив имени существительного в сочетании с прилагательным. Такой аблатив называется ablativus qualitatis (аблатив качества).

Ablativus qualitatis выполняет функцию несогласованного определения или именной части составного сказуемого:

Vir magna fortitudine.

Человек большой храбрости (=очень храбрый человек).

Caesar fuit magno ingenio.

Цезарь был (человеком) большой одаренности (=очень одаренным).

В подобном же значении может употребляться и genitivus qualitatis.

Текст

I

Sol efficit, ut omnia floreant.

Alcibiades[213], vir acri ingenio, civibus suis non semper consiliorum salubrium auctor fuit.

Et respondens Iesus dixit eis: “Videte, ne quis vos seducat”.

Belua multorum capitum.

Te, Domine, suppliciter exoramus, ut gregem Tuum non deseras, sed per beatos apostolos Tuos continua protectione custodias.

Nemo nascitur dives.

Rogate dominum messis, ut mittat operarios in messem suam.

L. Tarquinius fratrem habuit Arruntem Tarquinium, mitis ingenii iuvenem.

Praecepit Iesus discipulis, ne cui dicerent de visione.

Vita brevis est, ars longa.

Timui timore magno, ne averteres faciem Tuam a me neve irascereris servo Tuo.

Dulcis est libertas.

Philosophia nos docuit, ut nosmet ipsos nosceremus.

Vigilate et orate, ne intretis in temptationem.

Responderunt prudentes dicentes: “Ne forte non sufficiat oleum nobis et vobis, vadite potius ad vendentes et emite vobis”.

II

Evangelium sanсti Matthaei

Venite, benedicti Patris Mei, possidete paratum vobis a constitutione mundi. Esurivi enim et dedistis Mihi manducare; sitivi et dedistis Mihi bibere; hospes eram et collegistis Me; nudus eram et cooperuistis Me; infirmus — et visitastis Me. Tunc respondebunt Ei iusti, dicentes: Domine, quando Te vidimus esurientem et pavimus Te; sitientem et dedimus Tibi potionem? Quando autem Te vidimus hospitem et соllegimus Te; aut nudum et cooperuimus Te? Aut quando Te vidimus infirmum, in carcere et venimus ad Te?

Поделиться с друзьями: