A? q?m

Otaqda xeyli var-gl edndn sonra n fikirlsdis, geyinib evdn cixdi. Son df Taleh onun "uc"un bes qlm almisdi, hrsin 200 manat vermisdi. Indi fikirlsirdi ki, cibindki son min manati verib bes qlm alacaq, bu da onu xeyli vaxt g"orck. Ancaq hansi k"osk yaxinlasdisa, orada 350 manatdan ucuz qlm g"ormdi.

Bir saat trafda dolasandan sonra rinin ona nisan verdiyi yer yollandi. “Gnclik” metrosunun girisind alver edn min c"ur xirdavatcilardan qlm soraqlamaga basladi. Hmis “qlm alin, besi min manata” deyib zhl t"okn usaqlar bu g"un g"oz dymirdilr. Dzglrin "ust"un qoyulmus qlmlrin qiymti is brabr skild qalxmisdi. lacsiz qalib 350 manata qlm almaq istyirdi ki, lind qlm pastasi tutmus bir qocanin onun yanindan "otd"uy"un"u g"or"ub sevindi: biri y"uz manata idi. Talih onlarin yazib-yazmadigini yoxladi.

– Ay bala, el bil qizil alirsan, – qoca deyindi.

Talih bu s"ozlrdn yaman utandi. "Uryind “Alacagin qarga, verecyin qirgi” , – dey fikirlsdi. Esidn olub-olmadigini yoxlamaq "uc"un yan-y"orsin boylandi, p"ortd"uy"un"u gizltmk "uc"un dedi:

– mi, xtrin dymsin, bir df burdan aldigim pastalarin icin rngli su doldurulmusdu, ona g"or d mcburam yoxlayam.

– Mn namaz qilan adamam, bala, el insafsiz is tutmaram.– Qocanin s"ozlri el inandirici idi ki, Talih daha hec n demyib on pasta alib geri qayitdi. "Uryind mmnunluq hiss etdi. “Bir xeyli vaxt qlm ehtiyacim olmayacaq”. Bu, kdrli sevinc idi.

Bel bir sevincli ani axsam ikinci df yasadi. Zirzmidki rfin k"unc"undn bir topa plakat tapanda el bil d"unyani ona verdilr. Talehin "uzv oldugu partiyanin sdrinin agappaq, keyfiyytli kagizda cap olunmus portreti parlament seckilrindn yadigar idi. Pullu, imkanli sdr o qdr plakat cap etdirmisdi ki, onlarin hamisini yapisdirmaga Talehin n hvsi, n g"uc"u, n d vaxti olmusdu, ona g"or d b"oy"uk bir topani gtirib evd qoymusdu. Bir xeyli kecndn sonra is evd yer tutduguna g"or onlan zirzmiy d"us"urtm"usd"u.

Talih plakatlari diqqtl nzrdn kecirdi: birindn 6 vrq cixirdi. Onlari ev gtirib sliq il ksmy basladi, skafda yerlsdirndn sonra rahat nfs aldi.Son vaxtlar hec bel sevinmmisdi. Bu sevinc d aci dad qarismisdi.

* * *

Artiq alti ay idi ki, Talih issiz idi. "Omr"u boyu d"ovlt idarsind calismis, shr saat 9-dan axsam saat 5- kimi is yerind olmaga adt etmis bir adam "uc"un birdn-bir bel uzun m"uddtd evd qalmaq o qdr d asan msl deyildi. Nec illr fasilsiz calisdigi qzet maddi ctinliklr "uz"undn baglanmisdi. Bakinin issizlr ordusuna onlarin 40 nfrlik kollektivi d qarismisdi.

Talih uzun illr idi ki, qzetd dbi isci islyirdi. Gnclik cagindan buraya el baglanmisdi ki, basqa is yerini

aglina bel gtir bilmirdi. Qzet isini sevir, ondan z"ovq alirdi.Talih yaxsi jurnalist idi, imzasi taninirdi. Onun hr mqalsi hadisy d"on"ur, ks-sda dogururdu. Bundan basqa onlarca kitabini da burada calisa-calisa yazmis, cap etdirmisdi. Redaksiya onun "uc"un bir n"ov yaradiciliq laboratoriyasi idi. Saatlarla "oz is stolu arxasinda sakitc oturub yazilarini yazmaga, qhrmanlarinin talelri il yasamaga, onlarin almind olmaga adt etmisdi. Ona g"or d indi qzetin baglanmasi ona dhstli faci kimi g"or"un"urd"u.

slind son bir ild kollektivin b"ut"un "uzvlri kimi o da redaksiyanin faliyytsiz qalacagi g"un"un uzaqda olmadigi fikri il yasamisdi. Coxdan hec ks mk haqqi almirdi. Vaxtil y"uz min yaxin oxucu olan g"undlik qzet indi hftd, on g"und bir df cap olunurdu. Borcu xrcini "odmirdi. Amma buna baxmayaraq, hami, hr g"un is cixirdi. Hr ksin "uryind bir "umid qigilcimi k"ozrmkd davam edirdi ki, bu zabli g"unlr bitck, redaksiyanin dhlizin, is otaqlarina c"okm"us darixdirici, zabli s"ukutun, nhayt, sonu catacaq, vvlki gur, cosqun redaksiya hyati yenidn baslanacaq. Amma g"unlr uzanir, hftlr aylara cevrilir, hmin g"un glib cixmirdi ki, cixmirdi.

Bir g"un redaktor kollektivi yigdi v hamiya elan etdi ki, daha qzet cixmayacaq, maliyy imkanlan t"uknib. Bu s"ozlri o, qhrl dedi…

Talihnin hyatinda bundan agir g"un olmamisdi. Bu, onun v is yoldaslarinin "umidlrinin alt-"ust oldugu g"un idi. O g"un onun arzulari cilik-cilik olmusdu. O g"un Talih illrdn bri zizly-zizly becrdiyi agaclari tufanin qoparib atdigi qoca, zif, k"omksiz bagbana bnzyirdi.

"Ust"undn aylar kecmsin baxmayaraq, o, hl d hmin g"un"un tsiri altinda idi. Hl d o g"un"un agrisini,zabini yasayirdi. Amma ilk g"unlr "uryinin hansisa g"ussind qrib bir arxayinliq hissi d var idi ki, issiz qalmayacaq. K"ohn qzetlrin "omr"un"un bitdiyi, onlarin yerind y"uzlrc yenisinin yarandigi, peskar, sristli jurnalistlrin arxa, pes thsili olmayan, ancaq zirkliyi, m"ovzulara qrib, qeyri-adi yanasma "usullari il seciln gnc m"uxbirlrin "on plana kecdiyi bir vaxtda onun kimi analitiklr d kara glmli idi. Bunlari fikirlsn Talih bxtini sinamagi qrara aldi. Bir hft rzind tanidigi qzet redaksiyalarinin hamisina bas ckdi. Hr yerd onu b"oy"uk h"ormtl qarsilayir, yazilarindan mmnuniyytl s"oz salir, peskarligini x"ususi qeyd edir, sonra is “sizin kimi jurnalistlr b"oy"uk ehtiyacimiz var, amma heyf ki, bos yerimiz yoxdur'’, deyib yola salirdilar.

Hr n"ovbti redaksiyani trk ednd "oz"un"u thqir olunmus hiss edirdi. Q"ururunun alcalmasina g"or "oz"un acigi tuturdu. Amma dolanmaq "uc"un is tapmaq lazim idi. Nhayt, qzetlrdn li "uz"uln Talih shrdki xarici sirkt v firmalara "uz tutdu. Azrbaycan, rus v ingilis dillrini m"ukmml bildiyini, trc"umlrl msgul oldugunu qeyd edrk, 30-dan cox "unvanda oldu, amma bu tsbb"us"u d ugursuzluqla nticlndi. Hr yerd gnc qadinlari is g"ot"ur"urd"ulr. Bunu ona aciq-aydin bildirirdilr.

Talih hr g"un shr tezdn evdn cixir, g"unortadan kecnd yorulub ldn d"usm"us halda ev qayidirdi. Arvadinin sbilik kecirdiyini, hycan icind oldugunu g"orn Taleh "oz"unmxsus sakitlikl ona tskinlik verirdi. Ilk baxisda tmkinli g"or"unn Taleh issiz qalmagin zabi yaxsi tanis idi. "Omr"un"u elm hsr edn, "oz sahsind yaxsi m"utxssis sayilan, nec-nec ixtirasi il taninan Talehin calisdigi elmi- tdqiqat institutu da bir ildn artiq idi ki, iscilr maas ver bilmirdi. Bir il idi ki, o, hansisa partiyada vaxtini "old"ur"urd"u. Amma qazandigi qpik-qurus c"ory ancaq catirdi. Talehin is tapmaq chdlrinin hamisi ugursuzluqla nticlnmis, o, nhayt, lini hr yandan "uzm"usd"u.

Tbitn sn, qaynayib-qarisan, trafi dost-asnali Taleh bu bir ild dyismis, sakit, basiasagi olmusdu. O, hftd bir, ya iki df "oz is yerin gedir, qalan vaxtini evd, yazi masasinin arxasinda kecirirdi. "Uzd "oz"un"u sax tutan, fikirsiz g"or"unmy calisan Talehin n ckdiyini Talih yaxsi bilirdi. Son on ilini o, dniz suyunun saflasdirilmasi problemin srf etmisdi. G"unlrl, aylarla kitabxanalarda olur, elmi kitablardan, jurnallardan bu problem hsr olunmus materiallari axtarib oxuyurdu. Vaxtinin coxunu laboratoiyada kecirir, ev qayidanda is yazi masasinin arxasina kecib certyojlari v formullari il msgul olurdu. Zhmti hdr getmmis, son drc maraqli bir ixtira etmisdi. Amma onun bu ixtirasi il maraqlanan, ona hmiyyt vern yox idi. Qapilan d"oyndn, coxlu m"uracitlr edndn sonra b"ut"un bunlardan bezmis, ruhdan d"usm"us Taleh taleyi il barismis, sakitlsib "oz"un qapanmisdi. Uzun fasildn sonra yenidn siqaret meyl salmisdi.

Geclr hami yatandan sonra papirosu papirosa calayan Talehin onunla vvllr oldugu kimi drdlsmmsi, hycanlarini arvadindan gizltmsi, g"ozlrind daim fikir buludunun gzismsi Talihni yaman agridirdi. Amma ndns rin tskinlik ver bilmirdi. Adtn hssas, duyumlu, duygulu olan Talih son vaxtlar sbi, deyingn, bos seydn hirslnib "oz"undn cixan olmusdu. Hm d n cox rinin "ust"un cimxirirdi. Bunu "oz"u d hiss edirdi, hr bel s"ozlsmdn, toqqusmadan sonra g"unahkar oldugunu, hec ndn evd grginlik yaratdigini "uryind etiraf edirdi. Amma bir nec g"undn sonra bu hal yenidn tkrar olunurdu.

Talih "uc"un sirr deyildi ki, Taleh "oz yeni hyatina yalniz zahirn "oyrsib. Ancaq bunu da bilirdi ki, rind qrib bir etinasizliq, daha dogrusu, s"ustl"uk yaranib. Son vaxtlar hec n il maraqlanmir, ev, ail qaygilari onu sla narahat etmirdi. Talihni saysiz-hesabsiz problemlrl tkbtk qoyub yaxasini knara ckmisdi. Arvadi rzagi nec, necy alir, usaqlar n geyinir, yol pulunu haradan ld edirlr – bunlardan xbri d olmurdu. Bu is Talihni hirslndirir, tbdn cixarirdi. Amma rinin xtrin dymmk "uc"un s"ozarasi yumsaq skild ona xatirladirdi ki, is axtarmaq lazimdir, evd oturmaqla kar asmaz. Hr df d eyni cavabi esidirdi: