Бастан кешкен, кµз кµрген

сияты шегу, уколмен ана беру осылып, тіпті бір кндік мірді ана

ойлаушылыа ауыса бастады, «Но- сыз- кемшіліксіз» жаня

кездестіру иына айналды.

Брындары тсек жаырытырыш еркектерді жексрын деуші

едік, «Дние кезек» болып, 2-3 бала тапан ( р байдан) йелдер

уыздай йленбеген, зінен 7-10 кіші жігіттерге йлену басталды,

натпаса уып жібере алады оны й- жайы, машинасы, дниесі бар.

Сонымен, оай жолдармен есепті тауып баыт аландарды « Жаа

аза» деп те «Крутой» деп те ат ойылды. Оны да естісі бар, есері

бар кпшілігінде, есерлерінде ділетсіздік кп орын ала бастаан

астанды рекеттерге кшуге ласты: «лсем де жастыымды ала

лейтінге» кшті жарылыс жасау, атып кету. Осындай тртіпсіздікті

жоятындарды ішінен оны олдаушылар да, тіпті басару

орындарындаылар да шкереленуде.

Аырында пара алу мселелері басталып мемлекет

басшыларына жетті. Осындайды боларын мсылман дінін

орнатушы Алланы елшісі Мхаммед пайамбарымыз 1- Хадисінде

айтанда екен-ау. Білмесеіз оыыз демекпін.

Ынсапсызды деген тек адам баласында болатын жадай екені

белгілі. Солай бола трса да адам жне адамгершілік мніне тсіне

білсек, адамгершілігі бар адам ынсапты келеді. Ынсапты білмей

атыгездікпен байыан адамды ешкім де натпаса керек, бір Алла да

оны жасы демейді. Дниеге жалааш келіп, бйырса кебін деп

аталатын шберекті ана кетесі, оны да Алла бйыртса. Сол

сияты анаат та жасы асиет, анааттанусызды бір жаман

жадайа душар етеді.

Матан сйетін халыпыз. Сол матануды тбін

ысырапшылдыа айналдырамыз. Ысырап жасауды Аллатаала да

дрыс санамайды. Артыы болса, з мгедегіе, з жарлыа

сынып отырса наыз шын адам болатыныды біл! Аырында,

мсылманбыз дейміз оныа дау жо, біра сол мсылманды жолын

толы орындап жргенміз кем де кем. Мсылманды жолын сатау

аидаларын орындаса, барлы теріс рекеттерден сау болар едік.

Тым болмаса ждырытай жрегіді таза стай білсейші.

Дінімізге келсек, аза халыны дет-рпы, салт-санасын еш

елде теріс крмесе керек. Наыз слу, адамгершілігі мол, онажай,

кісіге аморшы, лкенге ылтипатты халы едік. Бл да мытылып

барады.

Тілді білмеу, ана тілінде сйлей алмау деген барып тран

мдениетсіздікке жатады. Тілден айырылу – халытыынан,

лттыынан айрылу, жойылуы. Цыган деп те, долы деп те

жатамыз. Кп емес, азана халы, немі кшіп-онып жреді. Мектебі,

арнайы бала-баша да жо, біра з тілін біледі, мытпайды,

сйлейді. ялсашы, цыган рлы болмааны ба!? аза тілі те

бай, оралымды тіл, оны толы мегере білуге тырыс. Бір ауыз

300

сзбен адамны тадырын да шеше аландар болан. Тіліді

орлааны - зіні ор боланы!

Халымыз дрежеге емес, дстрге баынан. Мртебесін-трі

деп білген, ізеттілігін-келінінен таныан, татулыын-абысынынан

тапан, ызын-ара,лын- нара балаан, дархандыын-даласымен

лшеген, ткірлігін-ылыша, намысын –найзаа тееген.

анатты сздерін дауа-дру, жауа-ару, арыздыа-араша,

татулыа-тамыр,тазалыа-нр, пктікке-прмен, дстрге-дрмен

ете білген халы едік. Парасатты болайы Намысымызды аяа

баспайы, орламайы. Намыстан айырылу-хайуандыа кшкені.

Сондытан ерді намыс лтіреді, оянды амыс лтіреді деген сз

бекер айтылмаан. Осы айтыландара мн бер, енжар болма.

Шерхан Мртаза айтан екен:

– Мен жауымнан орыпаймын, кп болса атып кетер. Мен

досымнан орыпаймын, кп болса сатып кетер. Мен енжарлытан

орамын. Енжарлы атыгез жауыздан да, сатын досынан да

ауіпті-деген екен.

мір кезедері

«мір деген ызы та,

иын да, ызыына

малына біл, иындыынан

орыпай, арсы тра біл.!»

Бдан брын «мір деген не?», «мірді ліппесі», «Махаббат,

аыл жне есеп», “зіе зі есеп бере білесі бе», «Семья- жаня

міріндегі деп, психология», «Кімге кім», «Е ,е, е ымбаттым не

екен? », «Жылтыраанны брі бірдей алтын емес», «Ерлі-зайыпты

мір ср кезеі», «ке мен баланы гімесі», «Астамшылытан

аула бол !», «дайдан ору да аыла сыйымды», «атарыды

ай кезде іздейсі?», Есте сатайтын е бір крделі жадайлар т.б.

мірге баайланысты гімелерге алам тартаным бар еді.

Осыларды брі де адам баласыны мірінде кездесіп жатады.

Негізінде адам баласыны мірі мына басты ш кезенен трса

керек. Олар :

1.дниеге келу;

2.Трмыс ру-некелесу.

3.артаю мір негелеріді кейінгі рпаа насихаттау, аырында,

мірден саи болып аттану.

Алашы екеуі жасы-а екен, ал шіншісі намсыз екен деп

шошыма, ол болатын аиат. Жазайын деп отыран гімені мнісін

брын-а айтып ойан сиятымын. Оны білгі келсе,

жазандырымды паратауыа, оыуыа тура келеді. Сол кезедерді

ішінен екінші кезеде болан бір кріністен зіндіге тоталмашымын.

Бл кезе мірді е бір шешек жарып, глденген, исі аыан,

баыта кенелейін деп тран, айтып оралып келмейтін кезі екен-ау

301

дерсі. Сені дниеге келуі Аллатаалаа байланысты десек, екінші

соны себепшісі болып отыран ке-шеше дейміз, яни, екінші

жаратаушы, кешірііз, дайы болса керек.

Трмыс рмашы рбыларды екеуіні де ке-шешесі бар.

Трмыс ру салты толы азаша жасалынан: рбылар бірін-бірі

натан; далар барлы рсімін млтіксіз жасаан.

Той Шымкент аласында 6\6-2004ж. тті. ыз беруші жаы менімен

бауырлас кісі еді. Тойа, алайда, 4-5 жздей адам шаырылан-ау.

Соларды ішінде е жасы лкені мен екенмін. Бл кез мені 83-ке

ая басан кезім. «Селдіреп сексеннен асандар» деген таырыпта

жазан гімемде артты тралы айтан болатынмын.

Той кешрым «Наурыз» тойханасында тті. деттегідей асаба

тойды бастап та жіберді. Брі де сценарий бойынша туде. Тілек

айтушыларды алдыны атарында маан да кезегі келіп жетті.