Отчаяние (на каз.яз.)

Елу жылдан астам майдандас болып жріп, бір рет те Абылайды ажалдан аймыанын крмеген Бар жырау, оны о дниеге баранда мкір-нкір грзісінен орыанына та алды. йтсе де ол Абылайды лер алдында сонау зі тккен кп аннан шошып жатанын ты… Бар жырау жауап беріп лгірген жо. Абылай аыры рет ышынып демін алды да, кзін мгі жмды.

Бар жырау за уаыт лпытастай шошиып отырып алды. Бір мезетте йыдан оянандай, алдында жатан Абылайды ан-слсіз ссты бетіне а- рады.

Ол енді аырын кбірлеп сйлеп кетті.

Аза кнде ан жылап

айыдан ара блт трар.

урай кенет жас ра

А айы стте морт сынар.

Ажал, сенде жан болса

Тілімді удай салар ем,

Бетіді етіп ан-жоса.

Тотатар сз табар ем!

Жеілді Бар сз таппай,

м бітеді кмейін.

Кешір, ханым Абылай,

ара таса не дейін?

Білсе де стіп терін,

Дние саан болды тар.

Жалыз тубе етерім:

Артыда алан аты бар.

Бар созыла тра келіп Абылайды бетін жапты. Сосын аяын ілбіп басып сырта шыты.

— Уа, халайы, — деді дауыстап. — Шаыраы лап жерге тсті, хан Абылай дние салды!

ш жз аза ттып Абылайды ожа Ахмет Яссауиді мешітіне жерлегеннен кейін, Бар жырау Сарыараа айтты. Халымен тадыры бір арт аын артына брылып арай-арай, терістікке зай берді…

* * *

И, аза даласына Россияны келуі, айта оралмас тарихты ктемді желісін жылдамдата тсті. Бл кезде хан, слтандарды, ру басы батыр, билерді кешегі олындаы алмас ылышы, басыбайлы лы — «импрам» — ара бара, енді зіні кшін аны сезініп, аза деген айбарлы жрта айналан. лы орыс халымен бірігіп, бл жрт зін анаушы тапа, феодалды оамыны стемдігін жргізетін укілдері хан, слтан, бай-манаптара, оларды ораны Россия патшаларыны отаршылы саясатына арсы крес жолына шыа бастаан. Сана-сезімі ояна тскен, кешегі кшпелі ел, здерін таы да алмас ылыш етіп олдарына стап, тіп кеткен хандар заманын айта орнатпа болан Абылай рпатарыны жанталастарын да, анды рекеттерін де а тскен. Мраттарына жету шін енді олар бл жолдан баса, жаа жол іздеуге кіріскен.