Praca z relacjami lub Jak wzi?? ?lub. Cz??? 2

Musze wyrazi'c swoje niezadowolenie w tej sytuacji, powiedzie'c mu, co mi nie pasuje. Musze tez mie'c 'swiadomo's'c, ze je'sli nie odpowie na moja pro'sbe, bede musiala to zako'nczy'c, niezaleznie od tego, jak bardzo bedzie to dla mnie nieprzyjemne. Moim zadaniem jest wybra'c siebie, sw'oj wewnetrzny komfort i nie wchodzi'c w relacje, kt'ore sprawiaja mi dyskomfort. Wiec dzisiaj mu o tym powiem i zobacze jak zareaguje.

R'owniez moim planem na czwarty dzie'n jest praca z Toba nad rozwijaniem umiejetno'sci m'owienia o swoich uczuciach, nawet je'sli jest to nieprzyjemne dla drugiej osoby. Wykonali'smy juz 'cwiczenie „Tr'ojdzielna ekspresja”, kt'ore stopniowo i plynnie prowadzi nas do miekkiego wyrazania swoich uczu'c, emocji i odczu'c w r'oznych sytuacjach. Taka praca jest bardzo przydatna i skuteczna. Najpierw umiejetno's'c akceptacji wlasnych uczu'c, a potem umiejetno's'c ich glo'snego wypowiedzenia.

Za niemozno'scia powiedzenia innym nieprzyjemnych rzeczy kryje sie czesto strach przed byciem „zlym” w oczach innych.

Jest to zjawisko do's'c powszechne. Z lekiem trzeba sobie radzi'c na dw'och poziomach: na poziomie racjonalno-behawioralnym, czyli poprzez u'swiadomienie sobie, jak i na jakich zasadach dziala, przy pewnym wysilku woli. Poza tym trzeba pracowa'c na glebszym nie'swiadomym poziomie poprzez akceptacje i docenienie siebie.

Czy wiesz o eksperymencie Milgrama? Je'sli nie, to kr'otko o tym opowiem. Oslawiony eksperyment Stanleya Milgrama, psychologa z Uniwersytetu Yale (USA), wywolal kiedy's szok nie tylko w 'srodowisku naukowym, ale takze w'sr'od ludzi dalekich od nauki. Istota eksperymentu polegala na tym, ze grupa os'ob miala mozliwo's'c wysluchania odpowiedzi na pytania grupy kontrolnej. W tej grupie ludzie otrzymywali elektrowstrzasy za zle odpowiedzi. Poziom szoku caly czas wzrastal, wywolujac u uczestnik'ow grupy kontrolnej silny niepok'oj. Krzyczeli, blagali o lito's'c i na wszelkie sposoby pokazywali, ze czuja sie bardzo 'zle. Ale uczestnicy nadal naciskali specjalne przyciski, kt'ore powodowaly porazenie pradem.

Oczywi'scie uczestnicy grupy kontrolnej odpowiadajacy na pytania byli aktorami, kt'orzy wyra'znie rozumieli zadanie. Ale reszta eksperymentator'ow nie miala pojecia! Byli calkowicie przekonani, ze ludzie naprawde zostali porazeni pradem.

Dlaczego wiekszo's'c uczestnik'ow nie przerwala swojego udzialu w eksperymencie, nie odm'owila udzialu w eksperymencie?

aby wykona'c to okrutne zadanie? Widzieli przeciez, ze ludzie czuja sie 'zle, ze wska'znik wyladowa'n stale ro'snie i wkr'otce sytuacja stanie sie niebezpieczna nie tylko dla ich zdrowia, ale i zycia. Pow'od zostal podany wyzej: obawa przed odmowa wykonania zadania przez osobe, kt'ora je wydala, przed byciem „zlym” w jej oczach. Niekt'orzy w dalszych wywiadach stwierdzili, ze po prostu „wykonuja uczciwa prace”.

Ulatwieniem bylo to, ze w tej sytuacji znajdowali sie w jednej konkretnej roli spolecznej – uczestnika eksperymentu – i wszystkie ich uczucia i emocje byly zgodne z ta rola. Pozostale role – rodzica, przyjaciela, zawodowca, kolegi, osoby – byly jakby

„wylaczony” na czas trwania eksperymentu.

Ten eksperyment doskonale tlumaczy psychologie ludzi, kt'orzy pracowali w obozach koncentracyjnych III Rzeszy. W nastepstwie przypisywali tez swoja fatalna obsluge temu, ze to byla po prostu ich praca.

Dlaczego m'owie ci o tak strasznych rzeczach? Oczywi'scie ten przyklad jest jednym z najtrudniejszych. Ale dzieki temu latwiej jest sobie u'swiadomi'c i zapamieta'c, ze m'owienie nieprzyjemnych rzeczy innym ludziom nie jest zwiazane tylko z byciem w jednej konkretnej roli.

Dla zobrazowania. Czy kiedykolwiek musiale's zwr'oci'c zakupiony produkt, kt'ory okazal sie by'c zlej jako'sci? Jestem pewien, ze bardzo, bardzo wielu ludzi tak ma. Spr'obuj

Pamietaj: Jakie byly Twoje uczucia w tej sytuacji?

Powiedzmy, ze miale's „wlaczona” role osoby empatycznej. W tej roli mozna usprawiedliwi'c sprzedawce i przekona'c, ze nie ma on nic wsp'olnego z jako'scia towaru, ze nie ponosi za niego odpowiedzialno'sci. Je'sli „wlaczysz” role kupujacego i tymczasowo „zablokujesz” wszystko inne, znacznie latwiej bedzie Ci zwr'oci'c towar do sklepu.

Ta sama zasada dotyczy zwiazk'ow. Osoba uzalezniona jest przyzwyczajona do dzialania i komunikowania sie w roli. Osoba uzalezniona boi sie utraty zwiazku, poniewaz w roli uzaleznionego nie wyobraza sobie bycia szcze'sliwym pod nieobecno's'c partnera. Co do samego partnera, to nie'swiadomie „czyta” takie zachowania i zachowuje sie odpowiednio. Po prostu, mniej cenia i szanuja „zaleznych”.

Jakie dokladnie jest nasze zadanie na tym etapie? Musimy stopniowo, na poczatku tylko w drobnych rzeczach, uczy'c sie 'cwiczy'c m'owienie o swoich uczuciach, potrzebach, pragnieniach itp. w jednej roli, roli osoby, kt'ora ma prawo zaspokaja'c potrzeby, o kt'orych sie m'owi. Trening tej umiejetno'sci mozesz zacza'c nie w sytuacjach zwiazanych z relacjami, ale np. w sklepach. Mozna na przyklad p'oj's'c do sklepu tylko po to, zeby popatrze'c, bez kupowania czegokolwiek. I 'sledzi'c swoje uczucia i emocje.

Co nalezy zrobi'c w takiej sytuacji? Mentalnie powtarzaj sobie w tym momencie, ze dzialasz tylko jako klient, kt'ory ma pelne prawo wej's'c do sklepu, zobaczy'c co jest dostepne, posmakowa'c i wybra'c, ale kt'ory nie musi niczego kupowa'c. Je'sli to zadanie jest dla Ciebie zbyt latwe, nastepnym razem zapytaj sprzedawce o szczeg'oly produktu, ale zn'ow nic nie kupuj. Nastepnie skomplikuj sytuacje: przymierz wiele rzeczy, por'ownaj kilka produkt'ow z pomoca asystenta sprzedazy. Ale znowu, nie kupuj niczego! Mozesz powiedzie'c, ze nie pasowalo, ze nie jeste's zadowolony z produktu, albo w og'ole nie komentowa'c swojej niecheci do kupowania czegokolwiek.

Sytuacje z zakupami podaje tu tylko jako przyklad. Ale nasza psychika jest tak skonstruowana, ze je'sli nauczysz sie m'owi'c „nie” jednej rzeczy, to o wiele latwiej bedzie Ci zrobi'c to samo w innych dziedzinach.

Zal'ozmy, ze jest w Twoim zyciu co's, o czym od dawna chciale's porozmawia'c z partnerem, przyjacielem, inna osoba. Ale nie pozwolile's sobie o tym m'owi'c w obawie przed niezrozumieniem, urazeniem itp. Mozesz nad tym popracowa'c, wykonujac ponizsze 'cwiczenie z arsenalu NLP (neurolingwistycznego programowania), kt'ore moze pom'oc zmniejszy'c niepok'oj przed rozmowa. Je'sli czujesz, ze na tym etapie nie jeste's jeszcze w stanie zdecydowa'c sie na takie rozmowy, wr'o'c do 'cwiczenia p'o'zniej, gdy stanie sie ono dla ciebie istotne.

A wiec 'cwiczenie.

Instrukcje.

We'z trzy kartki papieru i rozl'oz je na podlodze w rzedzie tak, aby byly w jednej linii, a miedzy nimi byl jeden stopie'n. Sta'n stopami na pierwszej kartce papieru. Stanowi to dla Ciebie „dzi's”, moment rozpoczecia nieprzyjemnej rozmowy. Wsluchaj sie w to, co czujesz. Jakie uczucia towarzysza ci, gdy stoisz na li'sciu? Jakie my'sli klebia sie w Twojej glowie w tej chwili? Jakie obawy, zmartwienia, leki?

Nastepny krok: zrobi'c krok do przodu. Znajdujesz sie na drugiej kartce papieru. Symbolizuje rozmowe, kt'ora jest dla Ciebie nieprzyjemna (tak jakby's juz weszla w przyszlo's'c i byla w momencie rozmowy). Jakie uczucia panuja teraz w twojej duszy? Czym r'oznia sie one od tego, co przezywali'scie stojac na pierwszej planszy? Jakie sa teraz twoje my'sli i uczucia?

Nastepnie p'ojd'z o krok dalej i sta'n na trzeciej kartce, oznaczajacej czas po nieprzyjemnej rozmowie. Jakich uczu'c do'swiadczasz teraz? Jak sie czujesz w swoim ciele? W jakim nastroju jeste's, jakie masz my'sli?

Teraz, przypomniawszy sobie ten stan emocjonalny, wr'o'c do pierwszego arkusza. Wracasz do „dzisiaj”. Czeka cie nieprzyjemna rozmowa. Przeanalizuj swoje uczucia – co teraz czujesz? Opisz je sobie szczeg'olowo i zr'ob kolejny krok. Kontynuuj 'cwiczenie, az twoje uczucia beda w miare r'owne, jednorodne, gdy znajdziesz