Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Тарэадоры з Васюкоўкi (на белорусском языке)
Шрифт:

Расказаў я тады пра ўсё гэта Яву, здзiвiлiся мы рыначнаму таленту Кнышыхi ("Вось людзей абдурвае, змяя!"), а потым забылi. Чым толькi не гандлююць на тых рынках!

– Так цi iначай, - сказаў рашуча Кукуруза, - ты як хочаш, а я сёння ноччу...

Кукуруза не дагаварыў. Раптам з плёса даляцела звонкая песня:

Пусть всегда будет солнце,

Пусть всегда будет небо,

Пусть всегда будет мама,

Пусть всегда буду я!

РАЗДЗЕЛ XVII

Неспадзяваныя Iгар, Валька i iншыя

Галасы былi бадзёрыя, пiянерскiя. Здавалася, што проста па вадзе i балоце крочыць праз чараты

вясёлы пiянерскi атрад. Мы здзiўлена пераглянулiся - што такое? Потым iрванулiся з месца i пабеглi на бераг - туды, адкуль было вiдаць. Але нiчога не ўбачылi. Перашкаджаў чарот.

Мы хутка ўзлезлi на старую вярбу, пад якой стаяў будан. Гэта было самае высокае дрэва на востраве. I тады ўбачылi - на плёс выплывалi белыя, як лебедзi, лодкi. У лодках сядзелi пiянеры - у белых майках, белых панамках, з чырвонымi гальштукамi.

У першай лодцы стаяў на поўны рост стройны высокi юнак у белых штанах, без майкi, але таксама з чырвоным гальштукам. Гэта быў, мабыць, важаты. Пад бронзавай скурай выпiналiся магутныя мускулы. Здавалася, гэты юнак - проста з фiзкультурнага плаката "Рыхтуйся да значка ГПА!".

Ды вось песня закончылася, i важаты гучна сказаў:

– Сябры, прапаную на гэтым востраве зрабiць прыпынак! Як вы думаеце, таварыш штурман?
– нахiлiўся ён да маленькага галавастага хлопца з насупленымi бровамi, якi сядзеў на карме.

– Толькi так, - вельмi сур'ёзна адказаў хлопец. Усе чамусьцi засмяялiся.

– Тады трымайце курс на востраў, штурман!
– у тон яму сказаў важаты.

– Толькi так!
– паўтарыў хлопец, i зноў усе засмяялiся. Але хлопец не звярнуў на гэта ўвагi. Хоць бы хны!

Адна за адной лодкi падплывалi да берага. I адразу востраў ператварыўся ў пiянерскi лагер: смех, крыкi, бегатня. Хто гуляў у мячык, хто плёхаўся ў вадзе, хто лавiў сачком матылькоў. Сярод пiянераў мы пазналi некалькi васюкоўскiх юннатаў, але яны былi не з нашай вулiцы, мы iх дрэнна ведалi. Мы сядзелi на дрэве, не ведаючы, што нам рабiць - цi паказвацца, цi не. Але доўга раздумваць нам не давялося. Нейкая цыбатая дзяўчынка падбегла да будана i крыкнула:

– О! Глядзiце! Тут нехта жыве!

Усе збеглiся да яе. Падышоў i важаты. Смуглявы шустры хлопец з фотаапаратам на плячы шмыгнуў у будан i адразу ж выскачыў, трымаючы ў руках электрычны лiхтарык.

– Лiхтарык!
– паяснiў ён.
– Механiчны. Дае святло толькi тады, калi нацiскаеш на гэтую ручку.

I пачаў чвыркаць, паказваючы. Кукуруза неспакойна заёрзаў на галiне.

Цыбатая дзяўчынка таксама шмыгнула ў будан i выцягнула адтуль стрэльбу.

– Паглядзiце, сапраўдная, паляўнiчая...

– Ой, асцярожна, яна, можа, зараджаная! Яшчэ стрэльне, - войкнуў нехта з дзяўчат.

Тут Кукуруза ўжо не вытрымаў:

– Ану, не чапай!

Усе адразу паднялi галовы. Хавацца ўжо не трэба было. Мы злезлi з дрэва. I адразу ж нас акружылi пiянеры.

– Хто вы?

– Што вы тут робiце?

– Гэта ваш будан?

– I ружжо ваша?

– Вы паляўнiчыя?

– Вы тут жывяце?

Я разгублена паглядзеў на Кукурузу.

Ён насупiўся i маўчаў.

– Ды яны, пэўна, проста рыбу ловяць тут. Гэта нашыя, з Васюкоўкi, сказала васюкоўская юннатка, здаецца, з восьмага класа.

– Цi з дому ўцяклi, -

дадала другая (мы пра яе ведалi толькi тое, што яна вельмi злая i дачка калгаснага бухгалтара).

– Цi ў iндзейцаў гуляюць. Як "Маленькiя дзiкуны" Сетана-Томпсана. Памятаеце?
– улезла цыбатая.

– Цi ў Рабiнзонаў... Праўда ж?
– сказаў важаты.

Я, зусiм аглушаны, глянуў на Кукурузу. Мой сябар густа-густа пачырванеў. I раптам сказаў:

– Нi ў што мы не гуляем. У нас тут справа ёсць... А вы хто такiя?

– А мы з Кiева. Юннаты мы, - засакатала вастраносенькая дзяўчынка ў акулярах.

– Прыехалi сёння, - перабiла яе цыбатая.

– От, Валька, не перабiвай! Дай я скажу!
– зноў засакатала вастраносенькая.
– Сёння прыехалi. Прыехалi сёння. Так... Пачулi, што ў вас глабулус вырошчваюць, i вось прыехалi. Наш кiраўнiк прафесар Дудка гаворыць, што... Вы ведаеце прафесара Дудку? О, гэта на ўвесь свет знакамiтасць. Гаворыць, што ваш глабулус незвычайны! Яны прыедуць заўтра - i прафесар, i карэспандэнт з "Зоркi". А мы сёння прыехалi. Прафесар i карэспандэнт таксама сёння прыехалi б, але ў прафесара сягоння тэрмiновы вучоны савет у акадэмii. Неспадзявана. А ў нас ужо бiлеты былi. Вось мы i прыехалi. А вашы не хочуць нам паказваць глабулус без прафесара. Кажуць: "Заўтра". Ну, мы разумеем людзi столькi старалiся. Iм хочацца, каб урачыста... Мы разумеем... А ў вас якая справа? Якая? Га?

Кукуруза нахнюпiўся:

– Справа... I ўсё тут...

– Сакрэт? Так? Сакрэт?
– не хацела адчапiцца вастраносенькая.

– Вось яшчэ, Аксана! Прычапiлася як смала!
– сказала цыбатая Валька.
– Раз не гавораць, значыць, сакрэт.

– Ну добра, не кажыце, не кажыце, хай будзе сакрэт, - згадзiлася вастраносенькая Аксана.

– Дык мы вам, мабыць, перашкаджаем?
– запытаў важаты.

– Не, аж да вечара можаце быць, - злiтасцiвiўся Кукуруза.

– Ды не, мы толькi на гадзiнку. Проста захацелася пакупацца i пасядзець на свежым паветры, каля вогнiшча. Дзяўчаты з самага Кiева пра гэта мараць. Вунь Аксана нi разу ў жыццi каля вогнiшча не снедала, - усмiхнуўся важаты.

– Яна i жывую карову нiколi не бачыла. Толькi на малюнку, - падмiргнуў важатаму хлапчына з фотаапаратам.

– Ты вельмi многа бачыў! Зараз як дам!
– кiнулася на яго Аксана.

– Брэк! Бой закончаны! Перамога Аксаны!
– весела сказаў важаты.
– А цяпер - за справу! Памыйце прадукты. Распальвайце вогнiшча!

– Толькi так!
– аўтарытэтна пацвердзiў маленькi "штурман".

Пiянеры адразу закрычалi i пабеглi да лодак.

– Ты, Iгар, распалi вогнiшча, - сказаў важаты хлапчыне з фотаапаратам. Ты ў нас майстар.

– Хадзiце, я пакажу, дзе ламачча, - па-гаспадарску прапанаваў Кукуруза.

I мы ўтрох пайшлi ў глыб вострава. Iшлi i, як гэта заўсёды бывае на пачатку знаёмства, нiякавата маўчалi - не ведалi, пра што гаварыць. I раптам Iгар, не адкрываючы рот (мы гэта добра бачылi), гучна не то бэкнуў, не то гаўкнуў. I адразу недзе ўнутры ў яго заiграла музыка. Сапраўдная музыка. Джаз. I потым нешта заспявала жаночым голасам па-нянашаму... Мы сталi i вылупiлiся на Iгара. Што такое?

Ён засмяяўся i перасунуў на грудзi тое, што нам здавалася фотаапаратам.

Поделиться с друзьями: