Бастан кешкен, кµз кµрген
Шрифт:
дейді. Астан аттап кете алмадым. бден гімелестік. ай уаытта
да, пендешілік, адам деген асыыс жреді ой. Ойыма : “тте,
телестудиядан тілшілерді ертіп келіп, анды кйлек киіскен
майдандас жолдасыммен кездеспей кеткен 48жылдан кейінгі
кездесуімізді экрана тсіріп алар еді – ау!”- дедім.
Содан кейін де(1995ж. ) телефон арылы хабарластым.
Жадайым жаман емес дегенді айтты. Смалды жбайыны аты –
Мапал. Смал 1996ж. октябрьді аяында айтыс болыпты, кіл
айттым жбайына.
Жараланан
кездесуім.
1942 жылды бас кезі. Кн суы. Жерде ар. Москваны ары
жаында Погорелье городище станциясы шаын ана елді мекен
екен. Тстен кейін поездан тстік те, тскендеріміз тскендей, кдімгі
таныс ауылымызда арай бет алып бара жатандаймыз. Баытымыз
батыс жо. Жолда арсы кездескендер кіле аса – тоса
жаралылар. Блар з беттерінше санбата жріп баратындар. Кн
бата майдан шебіннен біздер де орын алды. ркімні з міндеті
бар. Біз болса, телефон сымын тарата жнелдік. Бір жерде лген
84
адамды кріп, бізді стап алатындай, айнала ттік, тіке жруге
орыты та. Тжірибесіздік бар жне ештееден бетіміз айта
оймаанды та бар. ш кнде жауды 10 км. – дей ыыстырды та
тастады. “Зайцево”, “Мишуково” елді мекеніде соыс атты болды.
“Мишуково” олдан ола айта – айта тті. Осы жерде тоырап
труа тура келді. “Зайцево” елді мекеніне жаын жерде тн ішінде
минометтен о атылады. О атушыларды ішінде жерлесіміз рі
туысымыз Нртай йтенов те бар – тын. Жау о атан жерді біліп
алып, сол жерге снаряд оын жаудырады. Осы жолы Нртай мерт
болады. Оны маан сол тні Ахметжан Жанпейісов телефонмен
хабарлады. Мен Мишуково баытында дивизияны “НП”
(наблюдательный пункт) деп аталатын орнында комдивпен “ НП”
пунктіне байланыс беремін.ай кезде болса да комдивті
“НП”пунктіне байланыс беремін. Жау ауым –ауым о жаудырып
ояды. Осы “НП” – ні шыыс бетінде сай болатын. Сол сай ішіне
“Иван болван” деп аталып кеткен снарядтарды орнатып жатан. Бл
снарядты алашы круім еді:шанда, кп жерге дейін жалын
болады да, содан абалатап шын бара жатаны крінеді,
лкендегі жау торайдай – а. Тскен жерін ртен жеберсе керек.
Немістер “Русские стали домами бросать” десе керек.
Тстен кейінгі кез еді, шамасы 4 – 5. Иыында шинелі, о иыы
салбырап кеткен, зі жаралы біреу келеді. арсы жолытым. Бл –
шиелілік Мырзаым Мстафаев болып шыты. Жарасы иыындаы
байлауы ызарып барады. Сыртынан таы байлап, шинелін иыына
айта дрыстап жауып беріп, ош айтыстым. Елге келген со да кріп
жрдім. Бір –бірімізді танимыз. Бір кні шиелі базарында кешрым
йелімен кездескенде :
– Сен мені танисі ба? – дедім.
– И, брыннан – а танимын ой! – деп жатыр.
– Жо, оны айтпаймын. Сен жаралы болып бара жатыранда
кездескеніді біле бе? – дедім. Есінен шыан, мытыпты. Есіне
салып
едім, йелі екеуі жабыса кетті: йіне кетпекші болды. Бірамен ауыла айтуа асыып транымды айттым. Сол жолдасым
1995ж. дние салыпты. зімханны ызын соны баласы алан.
Бізді ауылда соны бір дашасы (Айгл) айтыс боланда,
йеліне кездессем, еріні аза боланын білдім, кілдік айтуа тра
келді.
Трт жыл майданда жргенде есімнен шыпастай иналаным
болды. Бір айдай жоары олбасшыны резервінде болды. Жау
айдан ысса, л – тіріл сол жерге жету керек. Усвятск –Велиж
маында жау осы екі аладан ысады да трады. Арасы 80км. Сонда
сол 80км.- ге бір тулікте жаяу жріп жетеміз.Жріп келе жатып
йытаанды з басымнан кешірдім: Стройды ортасына тсіп алса,
лауа ммкіндік болмай, кз шырымын алады екенсі. Осы екі
баатта ш рет олай блай сандалды.
85
Велиж тбіне келіп, оборона жайасты. Сол кні кешке немістер
радиомен:"алай, 51 дивизия, шаршаан боларсыдар! Енді дем
аласыдар"-деп, самбырлап тр. Сонымен, демалды та. Оншаты
кннен со, шабуыла шыып кеттік. Осы жолы соыста
Жааоранды айназаров айыпбек (соыса бірге алынанбыз)
аяынан жаралы болып бара жатанда, аяын сыртынан таы байлап
бердім. Ол жігітті бар екенін сыртынан естимін, біра кездескенім
жо.
Марм Ахметжан Жанпейісов 30жылдан кейін кездескенімде зора
таныды. Ол кезде ол Жааоранда 1-хатшы еді. Жоарыда айтан
"Мишуково" тбінде "НП"-да Комдивпен біргемін. Бір кезде байланыс
зіліп алды. Дереу жаластыруа бара жатыранымда, жау жаынан
снаряд атыланы естілді. Сол-а екен, бізге де жетті. Тсе бастады.
Минометчиктер минометін орналастыратын жерді азып жытыр екен,
олар сол жерге жата-жата кетті.
Мен де соларды стіне лай кеттім. Бір-біріне сйеп ойан (козел)
винтовкаларына осколка тиіп, стволдарын бліп кетті. Бдан да,
шкір, аман алдым. Байланысты жалап, НП-а келсем, кірер
алдында комдивім полковник Воробьев слап жатыр. Мені крінбей
ме деп, есік алдына шыса керек. Адып отыран снайпер аып
салан. Сол Воробьев Маншук жерленген жерге жерленді. Мен
соны "почетный карауылында" 15минут трдым.
йы, клкі, лпсі арсыз дейді ой. Сол ш арсызды з басымнан
кештім. Жау атылап жатан жерден жгіріп ту барысында, жата-
жата кеттік. Снаряд атуды ойанда таы жгіру, таы жату. Сондай
бір жадайда, артыма жатып арасам, соымдаы жігіт басып
шыра тыан да, бксегі сыртта жатыр. Соан клдім. Басы керек
те, бксесіні керегі жотай! Ал, Лпсіні арсыздыы да бар ой, оан
тым беріле берген рындырады, абайлау керек.
зім туралы.
Жіберіп алан ателігім.
Елімізге жау шапанда, атарымнан, замандас бірге скен
жолдастарымнан алмаймын деп, майдана шаырыландарды сол