Бастан кешкен, кµз кµрген

мезгілінде шам жаып ояды да, ішіне мысы кіріп кетпеуін ана

амдастырып, здері лгеннен кдер згендіктен бе, баса

блмелерге жатып йыа бет алады. Ол лген адам жас па, егде

тартан адам ба, андай жадайа байланысты дниеден тті,

онымен де жмысы жо.Ертеректе, мен лі ариялыа келе

оймаан кезімде, осындай жадайлара лкендерді жасаан

шешіміне іштей риза болмай, з борышым санап, кзет

йымдастырдым. Бір немере болып келетін туысымызды баласы

трактор айдап келе жатып, тракторымен лкен канала аударылып,

сол тракторды астында айтыс болды. Оншаты шаырым жерден

кран келіп, тракторды ктеріп алуа тра келіпті. Жерде ар алы,

ыс те суы. Суы хабар бізге сарт етіп жетісімен, бір автобус болып

жеттік. айтан бала жаында ана йленген-ді. Келсек, анасы

осыла кетпеді демесе ешнрсені білмейді, ке болса, ол да дем

алуа шамасы зора келеді. Булыып, тншыып, ксігін баса алмай

отыр екен. Ол кезде елге басшы болан, аалы жасап жрген

ааларымыз бар болан. Тнні бір уаытысында лкендер

шешінбестен исая-исая жатысты.кесі болса, есік алдында стул

стінде крсініп ойып отыр. Оан:”Жатыныз, дем алыныз”,-десек,

келіспейді. лкендерге келіп, осыны айтса, жата берідер дейді. Не

керек, екі адам, бірі мен жне туыс рдасым екеуіміз, лген

баланы кесін зора кндіріп, та атанша кзетін ткіздік. Сол

жмысымыза зіміз де, кесі де риза болды. ысты суытыы

сондай, баланы оятын жер, орым, кріш егетін жерді ортасында

екен;екінші кні азылып дайын болды:екі бшке солярканы айта-

айта йып, тоын жібітіп азумен бітті. Адамды жан-рух жне тн-

дене деп екіге бледі екен. Шкрім дайберділыны "ш аны"

кітапшасында осылай тсіндіреді. Сонда лген адамны рухы соны

денесінен, яни тнінен бірден кдер зіп, зап кетпейтін сияты,

мені тсінуімше. аза болан баланы кесі, шешесі атты айыа

14

шырап отыранда, кпті крген, кп жасаан лкен кісілерді

білімсіздігі мен парасаттылыыны кемдігі болды-ау деп

тжырымдадым.Туысан, бауыр деген баса тскен осындай

ауыртпалыты бліскенде, болан уаианы соларды аз да болса,

есінен шыарысып, гімеге айналдырып, астарында болана не

жетсін! Кпке дейін орны толмас азаны аза баласы осылайша

бірге ктерісуі керек деп санаймын. Бріміз де адам деген ата

ортапыз. Біра адам мен адамны айырмасы аспан мен жердей

болады дегенді де оып едім. Христиан дініндегілерде мсылман

дініндегілердей емес, айы блісу жаы біздерден лдеайда

кем.Таы бір жадай былай болды:бл да туысым еді, рі рдас. Бір

ауылды басшы ызметкері болып жрген кезі. кесі де, шешесі де

бар, йелі"Ер ана " рметті атаында. Сол жігіт кн демей, тн

демей сол жаняны асыраймын деп жргенде, бір науаса тап

болды: бауыры ауырады. Бірнеше рет емдеу орындарына барып

емделді; ауруы айта шыып ала береді: режим сатау, тыныуды

сынды. Оан ол арт ке – шешем, балаларымды кім асырайды

деумен, жмысты тастамады. Сол науас дегені сонша, бас

зоотехник болатын, машина стінде келе жатып, ан тастап жрді.

Енді одан арты жре алмаан кезде ана, ауданды ауруханаа

жатты. Тн мезгілі екен. Телевизордан кино кріп отыранда, мазам

болмады ой деп, блмесіне шыып кетіпті. Слден кейін

жолдастары келсе, етпетінен жатан, дем бар да, дыбыс жо.

Жастыы ып – ызыл ана боялан. Дереу кезекші дрігер

шаырылады. Дрігерлер тегіс дерлік жиналады, амал жо. Біра

денеде жан бар. зіне тете інісі крші облыста институтта оытушы

болатын. Оан да хабар беріледі. Дрігерлерді болжамынша, заа

бармайды: 1 – 2 саат ішінде жан тсілім етеді деп болжауда. Бір

кезде олар не де болса, йіне жеткізуге шешім жасайды да,

машинамен келеді. 1 – 2 саат асында болып, дрігерлер аудана

айтады. "Жрегі мыты екен, бермей жатыр"- деп, жаындарына

айтып кетеді. Сол жігіт ертеіне кешке дейін сол алпында жатыр. Ет

жаын адамдарынан басалар есік алдынан ана срасып кетіп

жатты. Ауруды стіне кіріп, жетпей жатан ауаны бзбайыа

баысты.

Ол кезде оны рдастары баршылы екен – ау! Тнгі саат 11-

ден те бастаан кезі. Кні бойы сырттан ана, зап та кете алмай

жрдік. Аталас туыстыымыз бір болса, 2- 3 йден кейін йіміз бар,

рі крші едік. Жатан блмесі ке еді, бас сып кірсем, бірнеше

кннен бері тікесінен тік тран жаын бауырлары т.б. Шетінен

исайан жерлерінде йыа жеілген. Сол ес білмей алан кезден,

кзетші адам аузына су жаып отыран – ды.

асында даи отыр, ауызына дкемен су жаып ояды. Дереу

сырта шытым да, 2-3 аамды шаырып, басын остым.”Мына

жадай бізді басымыа лайы емес. Мндаылар тегіс шаршаан,

15

йыа жеілген. Кзетіп отыран-даи. Кне, азірдан бастап,

кзетті зіміз жасайы!”-дедім.

Ааларым да оан келісті.

– азірден бастап, саат 3.00 дейін кзетті мен жасаймын, асыма

біреуі отырыдар!-дедім. р 30 минут сайын температурасын

лшеп отырмын. Тнгі саат 1.20 кезінде, тыныс басаша болды да,

мадайынан шыан тер молайып кетті. Осылайша 4-5 минуттан

кейін, жадайы брыны алпына тсті. Келісілген уаыттан кейін,

кейінгі екі аама кзетті тапсырдым. Таерте жмыса кеттім. Саат

9-дан ткен кезде сол рдасымны айтан хабары да жетті. Елге

танымал, жасы жігіт еді, ауданнан жерлеу комиссиясы рылды.

Сйтіп жргенде кн де батты. Таы йіне тнеп шыуы керек болды.

деттігідей абыр-сабыр, біреу кіріп, біреу шыып жатыр. Брыны

дады бойынша, бір блмеге жайастырып шам ойан екен. лген

рдасымызды кесіні туан інісін (жасы лайан ,шейінде срініп

жретін) асында боласы деп йарыпты. Осыны білісімен, йді

йіне кетіп алан жаын жердегі рдастарымды жиып алып, йелін