Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat
Шрифт:

– Tiiliina (Тиилиина)! Tiiliina (Тиилиина)! Sunaaffa kukiffaajooq Tiiliinamik ateqarpoq (а ведь великаншу Тиилиина звали: «Тиилииной имя имеет»), uiata suaartaraa (/и/ это муж её кричал). Isertileriarmat (войдя) katakkut nuiniariartoq (в прихожей: «через прихожую» только он появился; katak – часть прихожей в гренландском доме ближе к основному помещению; nuivoq – появляется; -niariartoq – как только) tukkaappaat, tukkaappaat (колотили его, колотили), qangaammalli aamma toqoreerpaat (/и/ скоро и его убили). Taakkua kukiffaajuup ilaqutai (этих великанши домашних; ilaqutaq –

родственник) pingasoriarlutik (три раза /так/ сделав; pingasoriarpoq – делает что-л. трижды; pingasut – три) taamannak tukkaallugit (так их колотя) toqorarlugit (убив) nunguppaat (прикончили их = так и троих оставшихся великаншиных родственничков прикончили, как только те в дом входили). Taavagooq toqoreeramikkit (так их, значит, перебив) utimut aallarput (назад отправились).

Tassani uninngaalersullu, taqqavannga silami taamak qatituumik oqarpallappoq:

– Tiiliina! Tiiliina! Sunaaffa kukiffaajooq Tiiliinamik ateqarpoq, uiata suaartaraa. Isertileriarmat katakkut nuiniariartoq tukkaappaat, tukkaappaat, qangaammalli aamma toqoreerpaat. Taakkua kukiffaajuup ilaqutai pingasoriarlutik taamannak tukkaallugit toqorarlugit nunguppaat. Taavagooq toqoreeramikkit utimut aallarput.

Qullugiaq kumallu (Гусеница и вошь)

Taamani inuit kumaqanngikkallarmata (Когда у людей ещё не было вшей)

[8] [9]

Taamanigooq (тогда, значит) inuit kumaqanngikkallarmata (когда у людей ещё не было вшей) kumaat tamarmik inuttut pissuseqarlutik (вши все, как люди, вели себя: «поведение имели») umiaqarput (и лодки у них были: «лодки имели»).

Kumakkunngooq qullugiarlu umiakkut sukkaniutilerput (рассказывают, что /одна/ вошь с гусеницей на лодках гонки устроить собралась: «соревноваться захотели»; sukkaniuppaa – соревнуется с ним/с ней /на скорость/). Oqarpunngooq (решили они: «говорят», что) tikeqqaartoq inummut (первый пришедший к человеку = кто первым до человека доплывёт; tikeqqaartoq – первый пришедший; tikippoq – приходит; -qqaarpoq – делает что-л. первым; -toq – тот, кто) pilluni kumanngussasoq (после все усилий /человеческой/ вошью станет: «становящийся» = тот у людей и будет заводиться; kumanngussasoq – тот, что станет вошью; kumak – вошь; -nngorpoq – становится; -ssa– – показатель будущего времени; -soq – тот, который). Taava aallarput (вот и отправились они).

8

Kumak – вошь.

9

– kkallarpoq – ещё; пока.

Taamanigooq inuit kumaqanngikkallarmata kumaat tamarmik inuttut pissuseqarlutik umiaqarput.

Kumakkunngooq qullugiarlu umiakkut sukkaniutilerput. Oqarpunngooq tikeqqaartoq inummut pilluni kumanngussasoq. Taava aallarput.

Taanna qullugiaq anginersuugami (/это/ гусеница, которая была больше: «будучи больше»; angivoq – является большим; -neq – более; самый) iporiarneri akuttunerugamik (поскольку гребла медленнее: «/при/ её гребле расстояние между ними всё больше увеличивалось поскольку»; iporiarneq – гребля; взмах веслом; ipuppoq – гребёт; akuttupput – находятся далеко друг от друга) imannak nipeqarpoq (так сказала: «голос имеет»):

– Qituttoq, qituttoq (/к/ мягкому месту, /к/

мягкому месту; qituppoq – является мягким)!

Kumanngooq mikinermik saniani ima nipeqarpoq (а вошь, мол, более маленькая, рядом с ней так говорит = а малюсенькая вошь рядом гребёт с такими словами; mikivoq – является маленьким):

– Iterfilussaa, iterfilussaa (между ягодиц, между ягодиц: «задница будет»; iterfilu, iteq – анус)!

Taannagooq akukilitsumik iputtoq (/и с/ этими /словами/ быстрее грести стала: «расстояние сокращая, гребущая»; aku – промежуток; -killivoq – становится меньше) mikinikasimmik (ведь она была такая маленькая).

Taanna qullugiaq anginersuugami iporiarneri akuttunerugamik imannak nipeqarpoq:

– Qituttoq, qituttoq!

Kumanngooq mikinermik saniani ima nipeqarpoq:

– Iterfilussaa, iterfilussaa!

Taannagooq akukilitsumik iputtoq mikinikasimmik.

Arlaat ipuserfiiarpat (то у одной, то у другой: «один из них» ремешок, придерживающий весло, отрывался: «отделялся»; ipuserfik – крепёж весла; iput – весло), iluarsaakkunikku (починив их; iluarsaappaa – чинит его/её) aallaqqittaraat (плыли дальше: «снова»).

– Qituttoq, qituttoq (/к/ мягкому месту, /к/ мягкому месту)!

Saniani (/а/ рядом):

– Iterfilussaa, itefilussaa (между ягодиц, между ягодиц)!

Nuna qanillilerpaat (к берегу: «к земле» приблизились) tassa inummut piffissartik (там люди должны были быть: «там к людям место подхода их должно быть»; pivoq – приходит; делает; -fik – место). Kumakasiunngooq ippunera ila akulikinnermik (вошь, дескать, вёслами быстро заработала: «промежуток немного больше»):

– Iterfilussaa, iterfilussaa (между ягодиц, между ягодиц)!

Taava kumak siulliulluni (тут вошь первой /будучи/) tikittukasiuvoq (причалила: «пришедшая есть»). Nunamunngooq apuullunilu (берега: «земли» достигнув: apuuppoq – достигает цели) oqarpoq (сказала):

– Inussunni (человеком пахнет; inuk – человек; -sunnippoq – пахнет чем-л.)!

Sunaaffagooq inuup iterfiluanut pisoq (и действительно она человеку промеж ягодиц заползла).

Arlaat ipuserfiiarpat, iluarsaakkunikku aallaqqittaraat.

– Qituttoq, qituttoq!

Saniani:

– Iterfilussaa, itefilussaa!

Nuna qanillilerpaat tassa inummut piffissartik. Kumakasiunngooq ippunera ila akulikinnermik:

– Iterfilussaa, iterfilussaa!

Taava kumak siulliulluni tikittukasiuvoq.

Nunamunngooq apuullunilu oqarpoq:

– Inussunni! Sunaaffagooq inuup iterfiluanut pisoq.

Taava qullugiaq taanna tikillunilu (тут и гусеница, добравшись) oqarpoq (говорит):

– Issorsunni (землёй пахнет; issoq – земля)!

Taavagooq issumut pulavoq (ведь она же в землю заползла).

Taava qullugiaq taanna tikillunilu oqarpoq:

– Issorsunni!

Taavagooq issumut pulavoq.

Taamaasillutinngooq (вот так) inuit kumaqalerput (у людей стали заводиться вши: «вшей иметь стали»). Qullugiarooq siullilluni tikissimagaluarpat (гусеница первой пришла если бы), inuit qullugissanik kumaqalissagaluarput (у людей гусеницы /вместо/ вшей стали бы заводиться: «люди в виде гусениц вшей иметь начали, должно быть, кстати»).

Поделиться с друзьями: