Мроi Багны

Аднавок нешта шапну дзекам, тыя разам азрнулся, утаропшыся на нспектара. Твар адной з дзевак бы абязвечаны нейкай асаблва брыдкай формай праказы. Яе шэрая, ставатая скура была нбыта паедзена чарвякам, а на правай шчацэ зерала дзрка, скрозь якую вднелся жатлявыя зубы. Аблчча другой было быццам бы парадку, але яе догя, да пояса, кудлы был цалкам свым, як у старой карг, хаця дзека, вдавочна, была яшчэ маладая.

нспектар зажмурыся. Кал ён зно расплюшчы вочы, аднавок ды пракажоная кудысьц падзелся. Пад лхтаром засталася адна тольк свая дзека. Яна смхнулася, прадэманстравашы распухлыя чорныя дзёсны, рушыла напрост да нспектара.

– Не-не, мне не патрэбны твае паслуг!
– сказа нспектар.

Дзека смхнулася яшчэ шырэй, перш чым нспектар паспе адрэагаваць, працягнула да яго твару сваю худую, бледную руку злёгеньку пляснула яго па шчацэ. нспектар адхснуся, ледзь не выпусцшы самакрутку. Дзека знкла.

– Трызненне нейкае, - прамармыта нспектар.

Ён выцягну з кшэн батыставую насоку прыняся церц шчаку, да якой даканулася рука дзек. Мабыць, досыць на сёння юклы, вырашы нспектар. Усё, што тольк што адбылося, было, несумнена, мрояй наяве, выклканай празмернай колькасцю зелля.

Кветка Нявннасц

– Каб яго халера!

Грэбля каля двух вадзяных млыно была ледзь не самым гблым месцам Асмен. Рака Нямрка несла свае каламутныя воды здож гарадскх разн'ц, лазня, мясных рыбных крмашо, начлежак, гарбарня бровара, збраючы весь бруд нечыстоты вялкага горада. Уся гэта брыдота збралася на дне штучнай запруды, гнючы атручваючы смуродам прылеглыя кварталы. Вада запрудзе была вязкая колер мела сярнста-буры, як у стаках Апраметнай, а ля самай грэбл нячыстыя плын закручвался бурлвыя вры, ускпаючы карычневатай пенай.

У тую познюю восень вада запрудзе адсутнчала. На грэбл ладзлся адналенчыя працы, граданачальнк распарадзся ваду да часу спусцць. Аголенае рэчышча выгляд мела засмучальны. Дно рак было схавана пад пластом смярдзючага глею прамдам смецця, аблепенага ракушкам згнлым багавннем. Пасярод лужынак застаялай вады вднелася спушаная туша патанулай ц то каровы, ц то кабылы. Ад рэчышча цягнула тухлнай золкай вльгаццю сх сутарэння, лёха склепа, што снавал свеце.

На набярэжнай, абапёршыся локцям аб парапет, стая адносна малады яшчэ чалавек (гадко гэтак сарака пяц), апрануты палто, перашытае з шэрага салдацкага шыняля, старэньк вязаны шалк, абгронуты вакол шы. У восеньскх прыцемках яго панурую фгуру можна было прыняць за прывд - незаспакоеную душу якогасьц нядалага паэта альбо нешчаслвага каханка-самагубцы, асуджанага вечна блукаць па берагах Нямрк, апранутых у камень. Зрэшты, папяроса-самакрутка, якая тлела курылася ягоных пальцах, указвала на яго прыналежнасць да роду людзей, а не зданей. Ён раз-пораз паднос самакрутку да вусна зацягвася павольна, з асалодай, падогу затрымлваючы дым у лёгкх. Агеньчык папяросы памргва у золкм сутонн, нбы чортава вока.

За ракой на цэнтральнай вулцы адзн за адным запальвался лхтары. На мосце па-над грэбляй грукатал фурманк самаходныя экпажы, па ходнку здож каванай агароджы паважна крочыл мнак, выфранчаныя, як на вяселле. Ц як на хатуры. За апошнм часам тутэйшыя гуляюць нярымслва з нейкм надрывам, нбы перад канцом свету. Навны спрыяюць. Кароль Антрама (а Дуумвраце ён усм верхаводзць) дога запрага нарэшце прыня рашэнне. Цяпер перамр'ю гамон, паветраныя карабл Дуумврату грамяць памежныя мястэчк мперы. Мястэчк Паночнай Правнцы, дакладней кажучы. Войск Агусты адыходзяць, пакдаючы за сабой цэлыя мл выпаленай зямл. Звычайная тактыка - н сабе, н ворагу. З захаду глыб мперы дуць цягнк з бежанцам. Калегя Прады пра гэта мачыць, але се ведаюць - людз кажуць - што па тых цягнках пачала гуляць морава язва. Уцекачо вязуць у граз скучанасц, лекара сантарных наглядчыка на сх не хапае, вось вынк. Многя памраюць у дарозе, х хаваюць у неглыбокх маглах уздож чыгунк. Целы памерлых не спальваюць не закдваюць вапнай, як мае быць, а гэта значыць, зараза пазе далей... Зрэшты, Севаст задаволены. Усё дзе па плану, кажа ён. Пры такм раскладзе Старушэнцыю яшчэ да вясны скнуць з трона, а пытанне з эверонцам ён вырашыць. Паночная Правнцыя як разменная манета...

Малады чалавек выцягну з кшэн палто гадзннк, паднёс яго да вачэй ста узрацца цыферблат, спрабуючы разглядзець у цемры палажэнне стрэлак. Потым, схавашы гадзннк, ён зраб апошнюю зацяжку кну папяросу цераз парапет. Апсашы паветры чырванаватую дугу, недакурак плюхнуся глей зашыпе.

– Каб яго халера!..
– патары напаголасу малады чалавек сунушы рук кшэн палто, рушы у бок цэнтральнай вулцы.

Апынушыся на мосце, ён спын вазок з адкрытым кузавам, як была запрэжана чэзлая рудаватая кабылка.

– У Ксайлахскя Стаенк вяз, - загада малады чалавек, заскочышы экпаж.

Фурман ухмыльнуся прабурча сабе бараду штосьц не зусм прыстойнае. Вдавочна, яму не аднойчы даводзлася вазць у Стаенк спадаро, у якх з надыходам прыцемка раптона абуджася востры нтарэс да побыту тамтэйшых пасяленца, нашчадка лучнка-наймта з ксайлахскх стэпа, што некал служыл каралескм войску. Усм, аднак, вядома, што Стаенках забавак някх няма - вна там не п'юць корчма не трымаюць, а ксайлахскя стран, дзе падаюць чорны, як дзёгаць, стэпавы чай хрусткя мядовыя праснак, шаноных спадаро не цкавяць. х сапраднай мэтай з'яляецца адзн адмысловы квартал, размешчаны па суседству са Стаенкам. Там можна прабавць ноч асяроддз вясёлых дзячат, а таксама за мераную цану набыць кантрабандны спрытус яшчэ тоё-сёе.

– Давай, руш! - сказа малады чалавек з прыкрасцю.
– За мае ж грошы будзеш зубы шчэрыць. Тубылец.

Не перастаючы хмылцца, фурман адвярнуся хвастану каня. Колы экпажа загрукатал па брукаванцы. Малады чалавек сядзе, стомлена адкнушыся на лаве. Пасля выпаленай самакрутк галаве злёгку шумела. Вдавочна, зелле пачынала дзейнчаць - на сценах каменных гмаха паабапал вулцы заскакал чэрц, падобныя да чынуш Грамадскага Нагляду, а вакол вулчных лхтаро з'явлся вясёлкавыя венцы. Адчуванне было прыемным. Пэна, так пачуваюцца тубыльцы пасля шклянк чарвк. Кал воляю лёсу ён упершыню трап у гэтую глухмень, яго ашаламла, накольк моцна п'юць тутэйшыя. Пражышы тут два гады, ён пераста здзляцца. Намеснк так закруц шрубк, што нават у Царгорадзе цяпер свабоды паболей, чым у Паночнай Правнцы, трываць усё гэта можна хба тольк з п'яных вачэй. Зрэшты, Намеснку жо нядога засталося, ягонай апякунцы таксама. Агуста прыйшла да лады праз палацавы пераварот, м жа яе панаванне скончыцца. Хаця чорт з ёй, з палтыкай. Абрыдла.

– Стаенк, Вашблагародзь!
– абвясц фурман.
– Прыехал.

Запаветная вулачка ля Стаенак не шла н якае парананне з вясёлым кварталам Царгорада. Начапураныя дзек, якя выглядвал з асветленых вокна, стаял на парогах дамо шпацыравал здож вулцы, не абуджал м някх пачуцця. У свах яркх сукенках квятчастых шалях з кутаскам яны нагадвал яму нехлямяжых саламяных лялек, якх тутэйшыя высталяюць уздож гасцнца падчас свята раджаю. Кал якая з дзевак спрабавала з м загаварыць, ён тольк адварочвася паскорва крок.

Мнушы вулцу, малады чалавек збочы у цёмны завулак, пераскочы цераз глыбокую, прыхопленую лёдам калюжыну незабаве апынуся перад двухпавярховым асабняком. Мясцовыя засёднк называл яго 'Басурманская хатка'. У яблычак. Дамы такм стыл распасюджаны варожых Эвероне Антраме - чарапчны дах, белыя сцены, чорныя бэльк балкончык, упрыгожаныя глняным гаршчкам з гераням. 'У басурманя шмат гераня, - падума малады чалавек.
– А Цытадэл асфадэл'. Ён ххкну. адразу ж дада пра сябе: 'Чортава зелле!'

Над ганкам з высокм прыступкам гарэ ружаваты лхтар. Пад лхтаром всела шыльда, абвтая пажоклым па восен плюшчом, якая абвяшчала: "У Лле". З расхнутых дзвярэй на вулцу струменлася святло даносся гуд галасо, п'яны рогат гук музык. На ганку пад шыльдай стаяла спадарыня Ллея ласнай асобай - трох пераспелая, але сё яшчэ прывабная бландзнка з вачам фялкавага колеру. Яна была апранута фарсстую сукенку з фялкавага, пад колер вачэй, ядвабу з карункавым гарсэтам, туга зашнураваным на тал. У руцэ, зацягнутай мярэжыстую пальчатку, спадарыня трымала тонк бурштынавы муштук з мятнай папроскай. Валасы яе, закручаныя складаную фрызуру, вянча бутон белай лле. Спадарыня нкол не паказвалася перад наведнкам без кветк лле валасах - то бы яе адметны знак. Наведнк, у сваю чаргу, цанл гэтае своеасаблвае пачуццё гумару, ласкава называючы спадарыню 'самай разбэшчанай нявннцай горада'.