Мроi Багны

– Гэтыя падрабязнасц мяне не цкавяць, - абарва яго нспектар.

Начальнк турмы спалохана падцсну вусны.

– Дзе затрыманы?

Начальнк турмы замтусся.

– У дапроснай, Ваша Благароддзе. Дазвольце суправадзць Вас...

У дапроснай, цесным пакойчыку з маленькм закрачаным акенцам пад самай столлю, панава пазмрок. З мэбл тут было пара крэсла, вузкая лава стол, на якм стаяла карбдавая лямпа. Падчас допыта рэзкае, асляпляльнае святло лямпы накровал твар затрыманым, каб зламаць х супрац нушыць пачуццё бездапаможнасц. Ля дзвярэй засты па стойцы 'зважай' узброены жанер-рамеец.

Палонны мяцежнк сядзе на лаве, нзка схлшы галаву пёршыся далоням кален. На м была паношаная футравая куртка, вдавочна з чужога пляча, вайсковыя чаравк, ужо добра стаптаныя. Звычайны выгляд для мяцежнка. Абадранцы, не могуць нават пашыць сабе прыстойную унформу, падума нспектар. зброены хто чым. Некаторыя лезуць у бой ледзь не з рагацнам, як тыя дзкуны, што жыл на Кантыненце да Года Усёспалення, кал верыць хранстам. На што наогул яны разлчваюць, гэтыя пастанцы? Думаюць, што напалохаюць Агусту дубальтокам? Наныя... нспектар паглядзе на стол, на якм был раскладзены канфскаваныя палоннага рэчы: пара шнурко (знял з чаравко), скураны рамень, армейск нож, внтока, ...

– Цкава, - прагавары нспектар казальным пальцам правай рук, зацягнутай у скураную пальчатку, падчап са стала тонк срэбны ланцужок.

На канцы ланцужка пагойдвалася маленькая шкляная капсула. У такх капсулах звычайна заховаюць атропас. Гэты смяротны яд выкарыстовае тольк служба бяспек, шараговым грамадзянам ён, як правла, недаступны.

– Адкуль гэта цябе?
– спыта нспектар па-рамейску.

Мачанне. Не зразуме, ц што? Пэна, з нейкай глухмен, там аж дагэтуль мовы мперы амаль не ведаюць.

– Я пытаюся, капсулу дзе зя, всельнк?
– патары ён, перайшошы на семгальскую.

– Гэта было пры затрыманым, Ваша Благароддзе, - умяшася начальнк турмы.
– Ён страля па жанерах, зацснушы капсулу зубах. Гэта, мусць, новы звычай у мяцежнка - трымаць пры сабе капсулы з атропасам, каб, значыцца, не здавацца палон жывым...

– Падарунак каханай, - сказа палонны, не паднмаючы галавы.

– Блазнуеш? Дарма.

нспектар скрыв вусны ва смешцы акуратна пакла капсулу на стол.

– мя?
– спыта ён.

– Злыдзень, - адказа палонны, па-ранейшаму, як здалося нспектару, гледзячы падлогу.

нспектар шумна здыхну пацёр пераноссе кончыкам пальца.

– Мяркую, што гэты адказ недакладны. Паспрабуем яшчэ раз.

нспектар падышо да палонага , ухапшы яго за валасы, рвану уверх.

– мя!
– рану нспектар, раптам адхснуся.

На яго таропся застылы, безжыццёвы твар з дзвюма пустым западзнам замест вачэй. нспектар паспе разгледзець сплюшчаныя павек бялясыя шнары каля пераносся, потым ён рэфлекторна адвё позрк. Юсцн Варда засёды адчува натуральную агду да калек юродзвых. Валога паступ, канечне ж, подла, нават не папярэдзшы нспектара, каго менавта яму прыйдзецца дапытваць. Шчур бялявы. У свой час нспектар ледзь не пада рапарт аб адстацы, даведашыся, што Алех Валога прызначаны на пасаду начальнка службы бяспек Правнцы. Тубылец, грамадзянн другой катэгоры. Нкчэмнасць, выскачка ненавснк рамейца. Кал-небудзь Юсцн Варда сётк выкажа Валогу сё, што пра яго думае. А потым ён кне заяву аб адстацы проста яго пацучыную фзяномю... Валога, аднак, зараз бы далёка, таму нспектар абрыну свой гне на начальнка турмы.

– Чаму не папярэдзл?!
– заро ён, пераходзячы на мову мперы.

– Але...Ваша Благароддзе...
– залапата начальнк турмы. Мовай мперы ён валода надзвычай дрэнна, цяпер пакутлва моршчы лоб, спрабуючы падабраць словы.

– Валога таксама!
– бушава нспектар.
– Запатрабую ад яго падвойныя прэмяльныя! Я наймася гэтую кантору не для таго, каб важдацца з калекам вар'ятам!

– Внаваты, Ваша Благароддзе. Абяцаю выправцца, - цха сказа палонны.

нспектар замок на паслове са здзленнем утаропся на мяцежнка. Той размаля на рамейскай - псаванай, прада, з моцным акцэнтам. Намаганнем вол нспектар утаймава свой гне. Адмахнушыся ад начальнка турмы, як лапата нешта на сумес рамейскай семгальскай, нспектар рушы да палоннага. Узяшы адно з крэсла, ён се перад затрыманым так, каб х твары знаходзлся на адным узрон.

– Значыцца, па-нашаму ты разумееш, - сказа нспектар на мове мперы.

– , напэна, усведамляеш, дзе ты зараз знаходзшся. Прапаную супрацончаць са следствам, накш мы змушаны будзем...

– А мне ёсць што губляць?
– перапын яго сляпы. нспектар гатовы бы паклясцся, што ён хмылцца.

нспектар па звычцы кну позрк на карбдавую лямпу, пахта галавой, у думках назвашы сябе ёлупнем, зно павярнуся да палонага.

– Сапрады, узяць з цябе асаблва няма чаго, - сказа нспектар, мкнучыся, каб голас яго гуча рона, - Хба што пальцы на руках. Так, так, кусачкам, адзн за другм. Заадно можна язык падрэзаць. У палявой хрург я хоць не служы, аднак скальпелем валодаю няблага. Ну а потым мы адпусцм цябе, абяцаю. Магчыма, ты нават здолееш адшукаць дарогу да лагера мяцежнка, у чым я, аднак, сумняваюся. Улчваючы, што перад табой агент Тайнай Канцыляры, ты павнен усведамляць, што гэта не пустая пагроза.

Сляпы не адказа, але нспектар убачы, як ён прыцснуся да сцяны, яго бяскронае аблчча збялела яшчэ больш. нспектар задаволена смхнуся.

– мя?
– патары ён сваё пытанне.

– Ян... Сямшка...
– адказа той, запнаючыся.

– Ужо лепш, - сказа нспектар пада знак начальнку турмы.

Выхапшы аркуш паперы з шуфляды стала пяро-самапсец з нагруднай кшэн, той пача лхаманкава запсваць. Начальнк турмы не павнен выконваць абавязк сакратара, аднак сёння выпадак бы адмысловы. Як-няк перад м агент Канцыляры палонны пастанец - мяркуючы па см, надзвычай небяспечны.

***

Кал допыт бы скончаны палонага адвял камеру, нспектар уздыхну з палёгкай. Ён адчува сябе цалкам выматаным. Стомленым голасам ён спыта начальнка турмы, ц маецца х апарат сувяз. Сцвярджальна кнушы, той правё нспектара свой кабнет. Апарат састарэлай мадэл мацавася да сцяны яля сабой грувасткую бляшаную скрыню са слухакай дыскам. Вдавочна, хлам, спсаны са склада. Правнцыя... Пасля некалькх безвынковых спроб нспектар здоле, нарэшце, выйсц на сувязь са сталцай скрозь трэск перашкод зрабць кароткую справаздачу. Сувязь была кепскай, вной таму бы нават не безнадзейна састарэлы агрэгат. Па сёй правнцы рамейцы зводзл станцы-мачты, якя перадавал сгналы дальняй сувяз, у тым лку Народнага Вяшчальнка. Гэтыя станцы сё часцей станавлся аб'ектам нападу мяцежнка, якя то выломлвал стрыжн з генератара, то проста закладвал выбухоку. Наступствы был катастрафчныя - Вяшчальнк глухл ва сёй акрузе, а рамейскае кранцтва вымушана было звяртацца да паслуг кур'ера, бо апараты сувяз выходзл з ладу. нспектар, безумона, ме рацыю, называючы семгальца варварам.

Кал нспектар пакну будынак турмы, ужо згусцся змрок, на вулцах горада запаллся бляклыя алейныя лхтары. Прайшошы некальк крока, ён спынся знямозе прыхнуся да каменнай сцяны. Яго рук злёгку дрыжэл, кал ён намацва у кшэн шыняля капшук з юклай серныя запалк. Скруцшы самакрутку, ён з асалодай зацягнуся.

На суседняй вулцы памж дамам вднелся ярка асветленыя вокны гасцнага двара. Па бруку прагрукатала павозка, запрэжаная парай скакуно, спынлася каля дзвярэй гасцнцы. нспектар безуважлва назра, як з павозк выходзяць пажылая манашка дзячынка гадо дванаццац, апранутая клятчастае палто, якя носяць выхаванк прытулка. Расплацшыся з фурманам, манашка падштурхнула наперад дзячынку, яны двах рушыл да гасцнцы.

нспектар здрыгануся, пачушы прыглушаныя галасы некалькх кроках ад сябе. Пад лхтаром насупраць будынка турмы стаял трое. нспектар гатовы бы паклясцся чым загодна, што секунду таму х тут не было. Дзве дзек, апранутыя, як курвск, а з м побач высок, стансты мужчына рамейскм каптане з чырвонага сукна. Яго догя, да плеч, валасы был чорным, як крыло гругана, так што яго сапрады можна было прыняць за рамейца. Кал гэты тып на мгненне азрнуся, нспектар разглядзе у святле лхтара яго аблчча, якое можна было б назваць бездакорна прыгожым, кал бы не бяльмо на яго правым воку. Аднавок хмылся. нспектара перасмыкнула. Шанцуе мне сёння на сляпых ды крывых, сказа ён сабе.