Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Шрифт:

– А сётк, як да цябе цяпер звяртацца - Йорхас ц Альбн? - пацкався Памва.

– Цяпер у мяне пасведчанне на мя Нэд Варнас, - сказа той, усмхнушыся.
– Але ад яго прыйдзецца пазбаляцца. Алех жа не дрэмле. Валога.

Гэта прозвшча ён вымав з адмысловай нтанацыяй, з якой звычайна кажуць 'гадзёныш' альбо 'шэльма'.

– Аднак. Мабыць, лепш не дакладняць, кольк сяго цябе мёна, - заважы Памва.

– Адно, на самай справе. Пры нараджэнн дадзенае, - адказа Альбн.

– Царгародская Цытадель - гэта свайго роду машына, - задуменна прамов Нартас. Голас яго раптам зрабся пранкнёным.
– дэальна адладжаны, дасканалы, бяздушны механзм, як перамолвае жыцц лёсы, падобна жалезнаму млыну. Але нават

гэты бездакорны механзм часам дае збой. Адна маленечкая пясчынка, найменшая з найменшых, здольная паламаць гэтыя зубчастыя колы.

Агуста загадала пазбавцца ад дзцяц. накш у будучын пастал бы нязручныя пытанн са спадчыннкам. Рэч у тым, што дзця Аласа Феафана мела роныя правы на карону Семгалена, на парфру валадаро Раме. мя Феафана дзявоцтве - Аннеке Венд. Жанчына каралескай крыв, пляменнца старога Барыслава. Многя лчыл яе шлюб з Аласам чыста палтычным. Хаця было там каханне...

Пазней гумення паведамла Агусце, што сё зроблена. Яна схлусла. Загад не бы выкананы. Машына дала збой. Паслушнца ларыя...сама яшчэ дзця...я ста яе спавядальнкам. Яна чакала мяне дванаццаць год. Там, сярод мройца Багны. ларыя расказала мне пра цябе, Нара. Гэта яна прыдумала для цябе такое мя. Яго запсал паперах. Хаця пры нараджэнн мя табе было дадзена ншае.

– Яна памерла?
– цха спытала дзячынка.

– Так, нажаль.

Усе замачал. У цшын чуваць было тольк, як патрэскваюць дровы камне ды паскрыпвае механзм у старым хранометры, як все на сцяне.

– Што ж. Зараз я вас пакну, - сказа Нартас, кнушы позрк на хранометр.
– Паднмуся да сябе наверх. Хачу зрабць некаторыя запсы.

– Вы кнгу пшаце?
– з цканасцю спыта Памва.

Чалавек у чорным трох сумеся.

– Ну, як сказаць. Мы жывём у няпросты час. Ён варты таго, каб быць захаваным у хронках. Ц хаця б у дзённкавых накдах. Для будучых пакалення. Кал, вядома, гэты свет не згне полым, як тысячу гадо таму.

– Мы паклапоцмся аб прынцэсе, Ваша Светласць, - сказа Хлуск без ценю рон голасе.

– Ян, а ты паедзеш на сядзбу Хльдэгерд?
– спытала Нара, кал Нартас выйша.

– Не ведаю, - адказа той бясколерным голасам.

– Мне б не хацелася развтвацца з табой, - прамовла яна нягучна.

Нара, гсторыя пра прынцэсу стражнка зачумленым горадзе скончылася,- сказа Памва-Хлуск. Ён глядзе на дзячынку з усмешкай. - Цяпер пачынаецца новая казка. А магчыма, нават легенда. прыдумляць яе мы будзем сам, усе разам. У нас добра атрымлваецца.

Убачышы, што вочы яе злпаюцца, ён саскочы з крэсла схлся паклоне - давол, зрэшты, нязграбна.

– Ц не жадае Ваша Высокасць адправцца ложак? Прынцэсам нягожа спаць на голай падлозе

– Ага. Так спаць хочацца, што, здаецца, на хаду жо сон сню, - усмхнулася Нара.
– Дзякуй, Хлуск!

– Бывай, Ян. Да затра, - сказа Памва.

Потым, кнушы Лце Альбну, ён узя Нару за руку павё пасонную дзячынку наверх, дзе для яе падрыхтаваны бы ложак.

– Гатан-кхаан, - прагавары Альбн, праводзячы х вачыма.

Уселадарка. На мове ксайлахскх качэнка "Гатан-кхаан" значыць 'Уселадарка'.

– А ты няблага ведаеш ксайлахскую, - заважыла Лта.

– Даводзлася мець справу з наёмнкам свой час. Дано гэта было.

Ён не без намагання падняся з лавы. Лта бачыла, што яго трох водзць ад стомленасц. Не дзва. Ён амаль не спа апошня некальк дзён.

– Вы дапазна тут не сядзце. Затра на сядзбу ехаць, шлях няблзк, - сказа Альбн.

– А Мрка Шэлег?

– Пачакае.

Лта прызнялася села на канапцы, спусцшы ног на падлогу.

– Альбн, ты вось што мне скажы, - прамовла яна мякка.
– Я разумею, сям'я мператара. Але што табе да нас? Да мяне вось, да Яна. Нам ты навошта дапамагаеш? Дзеля чаго?

Ён

усмхнуся краёчкам вусна.

– Лчы, гэта за 'лядоню' вашу падзяка. Кал б Валога тады даскака, я б з вам не гутары зараз. Пад елкай прыкапаны бы ляжа, побач з Сэтам.

Лта глядзела на яго знзу верх. Альбн. Рамеец з Царгорада. Захопнк... Не. Проста чалавек. Проста жыве. Жыве, як умее... Яна раптам адчула цеплыню сэрцы. Дзнае, незнаёмае пачуццё, якога яна не ведала нкол жыцц. Ёй захацелася падысц да яго, абняць, прыцснуцца шчакой да ягонай шчак - стаяць так, забышыся пра сё на свеце, проста адчуваючы яго побач... Але яна стрымала гэты пары.

– Добра, Альбн. Затра сё вырашым. Дабранач, - сказала яна.

Кал яго крок сцхл на лесвцы, Лта паднялася з канапк села на падлозе ля камна. Яна глядзела на брата.

– Ян, ты верыш гэтаму Нартасу?
– спытала яна.

Ён пацепну плячыма.

– Памва, здаецца, верыць.

– Паедзем на сядзбу?

– Ды мне без рознцы.

Яны памачал.

– А сама ты што надумала?
– спыта Ян.
– Пойдзеш Вочака даганяць?

Лта пахтала галавой.

– Не. Я не магу больш яму давяраць. Альбн сказа, што сё было падстроена знарок. мяцеж, закалоты. Тут проста счаплся два варагуючыя лагеры. Людз Агусты Савет Наглядчыка на чале з Севастам. Грызуцца за трон. А мы для х тольк разменная манета. Вочак усё веда, таксама гуляся гэтыя гульн.

– А я ж табе каза, што ён прайдзсвет, - Ян раптам цхенька засмяяся.

– Ян!
– сказала Лта з прыкрасцю.

– А што, хба не? я ме рацыю, кал да яму па зубах тады. У Вльску яшчэ, помнш?

Яна хмыкнула.

– Па-мойму, якраз наадварот было.

– Лухта. Ты проста не сё бачыла. Ладна, праехал. Ты бачыш гэта?

Ён расцсну пальцы. На яго далон ляжала шкляная капсула на тонкм ланцужку. Лта злёгку нахмурылася.

– Ну бачу, што?

– Сам не ведаю, чаго я чака. Цуду нейкага, знаку. Алас вось не чака. Вырашы адразу. Хаця, напэна, ён страц значна больш, чым я.

– Мне балюча гэта чуць, - сказала Лта, голас яе задрыжа.

– Ну прабач.

Ён працягну руку да камна кну капсулу агонь. Шкляны фал лопну, запахла горкм мндалем.

– Вось так, - сказа Ян.

Лта сядзела, гледзячы агонь, яе рука ляжала руцэ брата.

– Па-мойму, ён прапанава мне выбар. Гэты, з лютняй. Нара потым размаляла з м на дзядзнцы. Я х не чу. Вырашы нават, што Нара сё прыдумала. Але не, усё так было. Проста ён так захаце. Гра на лютн каля храма, нябачны нкому, апроч Нары. Лта, ён не васабленне зла. Людз баяцца яго, таму што нчога пра яго не ведаюць. Альбо ведал, ды забылся. тыя, з Багны, зусм не тое, што пра х думаюць. Яны не шкодзяць людзям, а наадварот, спрабуюць дапамагчы. Помнш, што Нартас расказва?

– Мне тут цяжка штосьц казаць, - павольна прагаварыла Лта.
– У добрыя намеры нежыц я не веру...

– Гэта не нежыць.

– Можа, так. Я нчога не ведаю н пра Ангх, н пра мройца. Магчыма, яны сапрады выконваюць волю Творцы. А магчыма, яны маюць нейкя свае задумы, нам незразумелыя. Я, шчыра кажучы, не хачу пра гэта думаць. Мне проста сцешна, што ты абра жыццё, а не смерць, Ян.

***

На вяршын замкавай гары, дзе некал звышался крапасныя муры, стаял двое. Старац юнак. Абодва высокя станстыя, апранутыя традыцыйныя адзенн - догя падперазаныя каптаны шапк з адваротам. Стары бы свы дагавусы, з суровым шыракаскулым тварам вачыма колеру волава. Яго светла-шэры каптан бы падпяразаны шырокм гафтаваным поясам. Чорнавалосы юнак, як стая побач, апрануты бы, як рамеец - пунсовы, расшыты золатам каптан з снм адваротам пояс васлькова-сняга колеру. Занадта ярка, быць можа, але гэты бор бы яму да твару. Старац юнак стаял поруч глядзел на цх, засыпаны снегам горад, як ляжа каля х ног.

Поделиться с друзьями: