Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Шрифт:

Яны спынлся. Дзячок злёгку засопся ад хуткага бегу.

– Рахманасць чалавекалюбства Вышняга не ведаюць межа, сягоння Ён заклкае вас абцель сваю, каб здабыл вы там прытулак, - сказа ён.

– У якм сэнсе?
– спыта Ян

– Здаецца, ён прапановае нам заначаваць у храме, - прашаптала дзячынка.

– За якя такя заслуг?
– хмыкну Ян.

– Ц ведаеце вы слова "мласэрнасць"? - спыта дзячок.

Ян пахта галавой.

– Веда, ды забыся. Хадзем, Нара.

– Ды пачакайце ж!
– усклкну дзячок, кдаючыся следам.
– Вы, пэна, не разумееце. Гэта мой уласны пачын. Афяра дзеля ратунку душы маёй грэшнай. Кожны дзень я аказваю пасльную дапамогу см пакрыджаным лёсам - сляпым кульгавым, бязногм нямоглым, залатушным пракажоным. А таксама п'яным здурнелым. А з надыходам халадо

у нашым храме начуюць бяздомныя, атрымлваючы прытулак, ежу.

Тут дзячок трох зман. Храм не начлежка, а раздачай бясплатнай полк займаецца Служба Грамадскага Нагляду. Але шаноны суддзя так шчодра заплац, а ад правл можна разок адступцца. Адзн-адзны разочак. Гэта, канечне, грэх, але ён неадкладна пойдзе да споведз шчыра пакаецца, як тольк яго духонк вернецца Лемар.

– Абыдземся як-небудзь, - сказа Ян.

– Ну, Ян!
– зашаптала дзячынка.
– Я ведаю, што табе не падабаюцца храмы, але жо пачынае шарэць, а нам трэба дзесьц заначаваць. Начлежку зачынл, а прасцца чужыя дамы я больш не жадаю.

– сцну чую з вусна гэтага дзцяц, - засмхася дзячок.

Падабрашы рызу, ён накравася бок храма. Дзячынка рушыла след за м, цягнучы за руку Яна.

Вузкая, як цяснна, вулца, якая вяла да храмавай плошчы, была пустынная. У снх прыцемках мякка свяцлся вокны дамо - на снезе ляжал бурштынава-жотыя прастакутнк святла, а паласа вечаровага неба па-над дахам была льдзста-зялёнай. Ноч абяцала быць марознай. На рагу вулцы чорным сцярвятнкам прытался пахавальныя драбы, напалову запоненыя целам. Калматыя як, запрэжаная воз, неспакойна фыркал, трэсл грывам рыл капытам снег - паганяты х ледзьве стрымлва. Дзячок, праходзячы мма, накрэсл паветры Знак Усявышняга прамармыта словы малтвы. Як непаколся. Жывёл турбавала не тольк прысутнасць мерцвяко. Тут было штосьц яшчэ. Дакладней, хтосьц. Ц то сабак, ц то гены. Яны перасовался на заднх нагах, нязграбна валюхаючыся завальваючыся наперад. х целы был пазбаленыя посц, а ашчэраныя мызы з пляскатым насам вузкм зенкам мел мярзотнае падабенства з чалавечым тварам. Вакол пахавальных драба сабралася цэлая зграя гэтых стот. Адны сядзел на снезе, задрашы вастравухя галовы, як сабак, якя выюць на месяц. Другя швэндался побач, як быццам чакаючы. Людз х не бачыл, але як адчувал х прысутнасць , злуючыся, грызл цугл, грозна паводзячы рагатым галовам - паспрабуй тольк кран!..

Вобраз атрымася настольк яркм, што Ян замарудз крок правё далонню па твары, быццам адганяючы насланнё. Гэта ж трэба, зно разгулялася. Як днём раней, кал да х падышо Гаспадар Вулц са свам галаварэзам. Жывенька так, рознакалярова, як мроя наяве. Зрэшты, гэта сон наяве ёсць. Падманка. Бывае часам. А пачалося не так дано, восенню. У лагеры Братчыка. Ён злякася тады не на жарт, вырашы, што губляе розум. Ды Вочак супако. Сказа, што такое бывае людзей, якя страцл зрок. Як чалавек, як страц руку, часам адчувае сваю адсечаную канечнасць, якой дано жо няма.

– Ян, з табой усё добра?
– занепакоена спытала Нара.

– Лепей не бывае, - сказа ён.

Вочак каза, што з часам гэта пройдзе. А няхай бы не праходзла. Лепей так, чым поная цемра. Першыя тыдн был пеклам. Лта абыходзлася з м, як з дзцём. Слепата зрабла яго бездапаможным, быццам ён зно ста маленькм хлопчыкам, якому старэйшая сястра дапамагае апранацца, расчэсвае валасы, упрошвае паесц. Ён баяся, што цемра захлсне яго сны таксама. Яму часта снлася, што ён губляе зрок, тады ён прачынася з крыкам. Але паступова цемра стала набываць нейкя абрысы. Ён ужо пача трох арыентавацца. Мог ужо апрануцца без старонняй дапамог альбо адшукаць гарлач з вадой, кал яму хацелася пць. нават вызначыць, кал свецць сонца, а кал неба зацягнута хмарам. Нядрэнна для сляпога. Але сё рона гэта не жыццё. снаванне, як чарвяк жывуць. У яго адабрал сё, акрамя права самому выбраць дзень час сваёй смерц. Дзякуй, Алех...

– Вось мы прыйшл, - бадзёрым голасам сказа дзячок.
– Асцярожна, тут прыступк.

Вячэра была простай, але сытнай - збан кслага малака, пара жытнх праснако луста сыру, якя дзячок ахвярава са свах уласных запаса. Потым ён прынёс з рызнцы пару посцлак старую рызу, якая павнна была служыць падушкай. Нарэшце, пажадашы гасцям добрай ночы, дзячок сышо. Дзверы храма застался

незамкнёным.

Ссунушы некальк ла, Ян Нара накнул на х посцлк так-сяк уладкавался на гэтых цвёрдых ложах, замест кодры накрышыся вопраткай. У храме было цёмна - сыходзячы, дзячок патушы усе свечк, пакнушы тольк дзве невялкя лампады над алтаром бакавой каплчцы. Скрозь стральчатыя вокны пранкала з вулцы святло лхтаро, на каменнай падлозе мж калонам ляжал догя цен.

– Вось бачыш, Ян, нчога страшнага не здарылася, - сонна сказала Нара.
– Гэты чалавек зусм не жада нам зла. Ён проста хаце дапамагчы.

– Не бачу. Ладна. Сп жо, - прагавары Ян.

***

Кал гадзннк на ратушы адзван понач, дзверы храма прыадчынлся, на парозе пастала мажная, захутаная футра постаць. Суддзя Пелягрыюс адчу расчараванне, убачышы, што дзячынка сляпы спяць побач на ссунутых лавах. Ён разлчва, што дзячок адвядзе дзячынку рызнцу, далей ад сляпога, а той застанецца дзе-небудзь ля ваходу. Ну, нчога, неяк разбяромся, сказа ён сабе. Дзейнчаць трэба было хутка. Бясшумна пракрашыся мж лавам, ён наблзся да дзячынк, якая спала, падклашы руку пад галаву накрышыся свам старэнькм палцечкам. Схлшыся над ёй, суддзя палюбавася абрысам яе цела пад грудай рыззя. Затым ён хутка зацсну дзячынцы рот сарва яе з лавы. План бы просты: адвесц дзячынку да сябе дадому замкнуць на ключ, ну а там па абставнах.

На справе сё аказалася не так проста, бо дзячынка пачала супрацляцца з нечаканай лютасцю. Спрабуючы вызвалцца, яна адчайна тузалася яго руках нават спрабавала бцца нагам - кал б не тостае футра, суддзя бы сур'ёзна пацярпе. Нарэшце, злачышыся, яна плася зубам яго далонь. Суддзя скрыкну прыслаб хватку.

– Ратуйце!
– закрычала дзячынка.

Брудна вылаяшыся, суддзя зно зацсну ёй рот.

– Не трэба скандалць, мышка мая, - сказа ён.
– Нхто цябе не пачуе, нават дзячок. Ён сёння аглух аслеп, а заадно аняме.

Суддзя павалок яе да выхаду. Дзячынка адчайна адбвалася. Скрозь футра суддзя адчува дотык яе юнага, гнуткага цела. Раптам м разгарэлася жарсць. Ён спынся. А чаго, уласна кажучы, чакаць? На вулцы дзячынка можа вырвацца цячы, а храме нкога няма, апроч гэтага калек. Але ён нам не перашкодзць, прада? Суддзя развярнуся пацягну дзячынку бакавую каплцу, дзе гарэла лампада. Штурхнушы яе нутр, ён пача сцягваць з сябе бабровае футра. Скарысташыся момантам, дзячынка рванулася да выхаду, але суддзя заступ ёй дарогу.

– Не сварыся са мной, вавёрачка, - сказа ён.
– Ты павнна слухацца спадара Пелягрыюса паводзць сябе добра, накш будзеш пакарана.

Ён схап дзячынку за сукенку шпурну яе на падлогу. Тонкая тканна з трэскам разышлася пад яго пальцам. У прыцемку суддзя бачы яе бледнае плячо. Ён схлся над ёй , дрыжачы, пача расшпльваць гузк на пнжаку. Дзячынка адчайна лупла яго кулачкам па твары грудзях. Град удара, як сыпася на суддзю, яшчэ мацней распальва яго пажадлвасць.

Суддзя так не зразуме, адкуль узяся забойца, як накнуся на яго з цемры. Краем вока ён заважы, як цьмяна блснула лязо. нстынкт самазахавання бы развты яго выдатна. Суддзя кнуся бок. Лязо прасвстала мма са скрыгатам шарганула па каменнай падлозе, ледзь не зламашыся. Суддзя адштурхну дзячынку пабег. Хтосьц схап яго за нагу, ён адчу востры боль у правай галёнцы. Нешта гарачае, густое лпкае стала залваць яго чаравк. Завшчашы, суддзя павался долу. Ён ужо не адчува болю. Яго апанава жывёльны жах. Валакучы па падлозе параненую нагу, суддзя папоз да выхаду. Нечыя пальцы чаплся яго парадзелыя валасы. Галава яго закнулася, позрк скравася на цёмныя хоры.

– Гвалт...
– прахрыпе суддзя.

Яго горла быццам апякло агнём, ён захлынуся крывёй, наступла апраметная цемра.

Ян адкну нож падняся на ног.

– Нара!
– паклка ён.

Дзячынка не азвалася.

– Нара, дзе ты?

Ён выцягну перад сабой рук зраб крок. Вылаяся напаголасу, наляцешы на лаву.

– Я тут...
– пачу ён.

Нара сядзела на падлозе каплцы, сцснушыся камяк. Ян апусцся перад ёй на кален дакрануся да яе пляча. Яго пальцы прабегл па яе аблччы. Дзячынку злёгку калацла, але яна не плакала.

Поделиться с друзьями: