Шрифт:
ДУНЕЙХЭМ Я Щ?ЭПЛЪЫП?ЭМ
Дыщысабийм ди ф?эщ хъурт мэгъу, уд, шейт?ан, алмэстыхэр зэрыщы?эр. Ахэр зыхэт таурыхъхэр дызыхалъхуа дунейм имыхамэут дызэреплъыр, сыту жып?эмэ, абы щызек?уэри дэ дызыщыгъуазэ щытык?эхэрат: ныбжьэ гъуф?хэр, ныбжьэгъупц?хэр, гузыхэщ?э зэмыщхьхэр, адэ-анэ, анэкъилъху лъагъуныгъэ, хэти яку къыдэхъуэфыну гурыщхъуэ, къабзагъэм къыхэк?а сабий зэхэщ?ык?… Ц?ыхур нэхъ балигъ хъуху «псэуныгъэк?э» дызэджэм зэщ?ещтэри, гупсысэмрэ зыхэщ?эныгъэмрэ къриубыдэжыр «тшхын, тщ?эн дгъуэту дыпсэун» папщ?э дызыхуейращ. Ауэ сыту ф?ы а сабиигъуэм къыхэдна «щэхухэм» я щхьэтепхъуэр тезых тхак?уэ къыкъуэк?ыу, тхылъ напэк?уэц?хэм деж нэхъ мыхъуми, ди?а ф?эщхъуныгъэхэм дыщыхишэжыр… Апхуэдэщ Къаныкъуэ Заринэ и «?уащхьэмахуэ, Махуэгъэпс» романыр. Къыпхуэмы?уэтэнумрэ дызэсэжамрэ зэригъэзэгъащ – магиемрэ реализмымрэ. Щы?эр, къэхъуагъэхэр щы?эн хуейм ирешал?эри пещ?э, блэк?амрэ иджыреймрэ зэхуегъазэ, л?ахэмрэ псэухэмрэ зэ?уегъащ?э, акъылым къыхуэмыубыдыж щэхумрэ махуэ къэс гъащ?эм дыщызэсэжамрэ зы сурэту зэхеухуэнэж, уеблэмэ зэхегъэшыпсыхьыж. Къаныкъуэм и романым лъабжьэ хуэхъуар ц?ыху псэук?э-зэхэтык?эмрэ абы къыдэк?уэ ?уэхугъуэхэмрэщ. Тхак?уэм къе?эт ц?ыхур къызэригъэщ?рэ къыф?э?уэху, щы?эхуи къыф?э?уэхуну, зэгупсысыну, жэуап къызыхуилъыхъуэну
Къаныкъуэ Заринэ и л?ыхъужьхэр дунеит?ми щопсэу: зэрынэрылъагъум папщ?э пэжу ди ф?эщ хъумрэ дызэрыщымыгъуазэм папщ?э мэгъугъэм хэдбжэмрэ. Дунеит?ри я гъащ?эм щызэхэтщ, зыр адрейм хэбла-хэухуэнауэ, зым и лъабжьэр адрейм щыхэщ?ауэ. Ди нэгу щ?ок? дунеит?ым я зэпылъып?эм л?ыхъужьхэр мызэ-мыт?эу къызэрыщыхутэр, адрей дунейм и лъабжьэр абыхэм я гъащ?эм куууэ зэрыхэк?ар: Улэ уд зэхуэсым мак?уэ, езыр зыхэпщ?а гуащ?э ф?ыц?эм и пхъур щихъумэну хуейщи, ягуро?уэ, езым зарет; Майе ц?ыхум ямыц?ыху гуащ?э щызек?уэ бгъуэнщ?агъым мак?уэ, блыным к?уэц?рок?ри къегъэзэж, абы кърик?уахэм дихьэхауэ зыщигъэгъуэзэнущ щ?эджык?ак?уэм; ?эдэм хузэф?ок? адрей дунейм и щ?эплъып?эм нэсыну, абы хэбэкъуэну, и к?эм нэс къемыхъул?ами; алмэсты къэзылъыхъуэу Мэзкуу къик?а урыс ц?ыхубзми и нэгу щ?эк?хэри махуэ къэс гъащ?эм дызыщримыхьэл?эщ. А псом егъэлеярэ ф?эщхъугъуейрэ хэмыт хуэдэущ авторыр зэрыхущытыр, щ?эджык?ак?уэри апхуэдэу зэтреублэ: мэгъугъэ зэрыхэтыракъым дгъэщ?эгъуэн хуейр, ар щ?ыхэтымрэ щ?агъыбзэ щ?элъымрэщ. Апхуэдэущ тхак?уэм къызэрехъул?эр жылэ зэхэтык?эм, ц?ыху къэс и щы?эк?эм, лъэпкъхэм я къэгъуэгурык?уэк?эм я ныбзхэр къигъэлъэгъуэныр.
Къаныкъуэм и романыр нэхъ зыхиубыдэнур 2000 гъэхэм къыхагъэщхьэхук?а метамодерн унэт?ыныгъэр арагъэнущ. Къэралыр зытета гъуэгур ц?ыхум зыхащ?эу щигъуэжа лъэхъэнэм пэжыгъэ къэлъыхъуэныр, ц?ыху къэс и щхьэпагъыр, лейуэ дунейм зэрытемытыр зыхищ?эныр, ауэ жылагъуэм зыпимыгъэувыныр щытык?э нэхъыщхьэ зэрыхъуар а ф?эщыгъэмк?э къэгъэлъэгъуа хъуат. А лъэхъэнэм къыдэуша гупсысэхэр армырауэ п?эрэ жызо?э романым и купщ?эри и зэхэлъык?эри къызыдэк?уар: дызытет дунейр хьэлъэ хъуащ, ц?ыхур зэса щы?эк?эр къутащ, здигъэзэнур зыми къригъэлъагъукъыми, и щхьэри и псэри ф?ок?уэд, ауэ гугъэр к?уэдын хуейкъым; дунейм щызок?уэ нэхугъэ къызыпих гуащ?э гуэрхэр, пэжым тетхэм, ф?ы зи гурылъхэм дэ?эпыкъуу. Нэм илъагъу закъуэмрэ къупхъэ пыухык?ам итын хуейуэ ягъэса ц?ыхум и къэухь зэпэзэвымрэ ф?эк?а щымы?эу щыткъым, щы?эщ дуней зэмыщхь, зэпыхьэп?э я?эрэ зым уик?ыу адрейм утехьэ хъууэ, а «адрейм» ?ущагъ, щ?эныгъэ къыщыбгъуэтыфу. Зы дунейм зыщихъуэжым, къалъыхъуэ адрейр.
Ат?э гупсысэк?эк?и лъэк?ыныгъэк?и зэмыщхь ц?ыху ц?ык?ур зытек?ута дунейр сыт хуэдэу дигъэлъагъурэ Къаныкъуэ Заринэ? Романым дащыхуозэ лъэхъэнэжьым и к?эух зэхэзэрыхьам хэпсэук? ц?ыху къызэрыгуэк?хэм, унафэ т?эк?у зы?эщ?элъхэм, къуажэхэм я теплъэм гу лъыдегъатэ, къалащхьэми дыщегъэгъуазэ. Абы къыхохьэ мэгъугъэр, адрей къэхъу псоми къыдэк?уэ хуэдэу, ауэ псоми гу зылъамытэу, я нэк?э ямылъагъуу. Авторыр хущ?экъуркъым а мэгъугъэмк?э и романыр топышэ къэуа ищ?ыну: къыгуро?уэ къару зэмыщхьхэр щызэблэк? дуней зэмыщхь зэрыщы?эр. Сюжетым сыт хуэдэу зимыгъазэми, тхак?уэм и къэ?уэтэк?эр зэрызэхэщ?ык?ыгъуэщ, зэрымамырщ. Къыжы?эпхъэщ мэгъугъэк?э узэджэну романым дызыщрихьэл?эр ?уэры?уатэу лъэпкъым къыдэгъуэгурык?уэу зэрыщытыр: джэду зызыщ?ыф уд фыз, уд зэхуэс, пэшэгъу, алмэсты… Абы къыщ?ыгъуащ щ?эныгъэм пыщ?ахэм я дунейлъагъук?э: хэти здэмык?уэфын дуней телъыджэ щы?эщ, ц?ыхур жэнэтк?э зэджэм хуэдэу, ауэ ар къэзыгъуэтыфынур гурэ псэк?э къабзэрщ, зи щ?эныгъэр абы нэсаращ. А щ?ып?эр куэдым зэрахъуэпсап?эр къыхощ Хэку зауэшхуэм щыгъуэ ?уащхьэмахуэ лъапэ нэмыцэхэм щрагъэк?уэк?а къэхутэныгъэу романым къыхэщыжым. А дунейм и щ?ыхьэбжэр фашистхэм къахутэныр пц?ыт, сыту жып?эмэ, хъыбархэм къызэрыхэщымк?э, зи гур ек?э гъэнщ?ахэм, лъы зыгъажэхэм ар зэи яхузэ?ук?ынутэкъым. Романым урешал?э гупсысэ пыухык?ам: узыхущ?экъур къохъул?эн папщ?э уи гупсысэк?и ?уэху блэжьи къабзэу, пэжым утету, узыхущ?экъур ц?ыхум я щхьэпагъ зыхэлъу щытын хуейщ. Щ?ы хъурейм щытепщэну хущ?экъу, абы щхьэк?э адрей дунейм щызек?уэ гуащ?эр къэзыгъэсэбэпыну зи гуращэм ар къехъул?энутэкъым.
Романым и л?ыхъужьхэм ящыщу нэхъ удэзымыхьэхщ Пагуэ. Нэщхъыцэу, гуф?эк?э имыщ?эу, щхьэпагъышхуи къыпымык?ыу, ф?ыщэу къэзылъагъуи и хъуреягъым щымы?эу долъагъу. Пагуэ мэлажьэ, и лэжьыгъэм мылъку лей къыхихыну, абык?э къулей зищ?ыну пылъкъым. Ф?агъыу къэтлъытэ хъуну п?эрэ а щытык?эр? Ар ф?агъмэ, сыт ик?эм-ик?эжым ?эрыубыд щ?эхъур, лъэхъуэщым щ?ихуэр? Хэлъщ абы и гъащ?эм тезыр щ?ихь хъун къуаншагъэ. И лэжьыгъэр игъэзащ?эми, иригъэф?эк?уэну, къепха лэжьак?уэхэм я гъащ?эр нэхъ тынш, нэхъ лъыта ищ?ыну игу къэк?ыркъым. Къыхуащ? и унафэщи, и пщэрылъым къриубыдэр егъэзащ?э. Коммунист партым хэтщ, ауэ гупсысэ шэщ?а гуэрым хишауэ аракъым. Лъэхъэнэм къек?урт ухэтыну. Аращ нэмэз зыщ? и анэм щ?ыпэмыувыр, «сэ сыкоммунистщ, нэмэзыр гъащ?эм хэмызагъэ ?уэхущ, пык?» щ?ыжримы?эр. Хэ?ущ?ы?у мыхъу закъуэмэ, езыр абык?э къамыгъэкъуаншэмэ, аращ зыхуейр. Коммунисту зыщибжыжк?э, къезэгъыркъым и унэ емык?уэл?эжу, унафэ щищ? ?эщ фермэм ц?ыхубзхэр зэблигъэк?ыу тесыныр. Утыку мыхъу хьэрэмыр Пагуэ дежк?э хьэлэлщи, кърегъэзэгъ, елэжь. Мыбы и гъащ?эм къыхохьэ дуней щэхум и зы щытык?э: пэшэгъу и?эщ, къызэрыщ?эк?ымк?э, абы зыкърегъэлъагъу, зэрыгущык?ыгъуэр, ф?еягъ зэрыбгъэдэлъыр, к?ыф?ыгъэр нэхъыбэу зэрыхэлъыр и нэгу щ?егъэк?, зыкъыпэщ?игъахуэурэ, ауэ Пагуэ зыхуейр зыщ?эгупсысыжыну, зихъуэжыну аракъым, ат?э мо зымыгъэпсэу пэшэгъу мык?уэмытэжьыр к?эрыхумэ, аращ. Унэм щ?эс щхьэгъусэр гурыщхъуэм ирегъэук?, и лэжьак?уэ ц?ыхубзхэм
къыхуэжы?эщ?эр лык?э егъашхэ, к?уэрык?уэм тету къыхуэза урыс ц?ыхубзри ф?э?эф? мэхъу. Пагуэ щ?агъэт?ысу тлъагъур нэгъуэщ?щ, ауэ ипэжып?эк?э абы тезыр щ?ихьыр, и к?эр ф?ейм хэщ?ами, коммунист къабзэу зыкъигъэлъэгъуэну зэрел?ал?эрщ.Уи гур щабэ хуещ? Пагуэ и адэ зауэм хэк?уэдам фэеплъ сын хуигъэувыну ?уэху къызэрырихуэк?ым. Ауэ лъэк?ыркъым, хуэгъэзащ?эркъым. Езы романым къыхэщ гупсысэр армырауэ п?эрэ апхуэдэу щ?эхъур: гуауэу к?уэдащ Нэсрэн, л?ыгъэ хэлъащ, къэдзыхакъым, бийр зыхуей хуэхъуакъым, ауэ апхуэдэ ?энат?э ?утахэр куэд мэхъу. Нэсрэн и закъуэ хэбгъэф?ык?ыныр къемызэгъщ, дауэ апхуэдэ пщ?э къимылэжьми. Къехъул?эну хъунт, щхьэхуещагъэ химылъхьэу, зы химыубыдык?ыу, къуажэм щыщу зауэм хэк?уэда псоми я ц?эр ихъумэну хэтамэ. Зыщ?эгупсысыжыну, къигъэщ?амрэ къилэжьамрэ зэпилъытыжыну щытык?э ихуащ ар – ягъэт?ысащ. Лъэхъуэщым къик?ыжа Пагуэ ук?элъыплъынри гъэщ?эгъуэнщ: сыт и лъэныкъуэк?э зихъуэжа и хьэл-щэным, дэнэк?э зигъэза и гъащ?э гъуэгум, сытк?э гъэнщ?а хъуа и гур, и псэр… Псэуныгъэ зэпэщми насыпми хуэныкъуэр нэхъыбэт а лъэхъэнэм.
Сытым дежи щ?эджык?ак?уэм и нэ?э темык?ыу, адэк?э къэхъунум пэплъэу зык?элъызеплъэр Пагуэрэ Улэрэ япхъу закъуэ Майещ. Сабий псоми зэремыщхьыр унагъуэм я гуныкъуэгъуэурэ къэжэпхъащ Майе. Псэлъэгъуейт, зыгуэр щыжи?эми, ?уэхум щымыщ хуэдэут къазэрыщыхъур. Ауэ и щытык?эм уригъэгупсысырт хъыджэбз ц?ык?ум зыми имыгугъа гуэр къылъыкъуэк?ыну. Апхуэдэ гугъэм и къежьап?эр иджыри сабийуэ Техутэ жри?э псалъэхэрщ: «Умыгузавэ, уи анэшхуэр щ?эх л?энукъым». Пасэу зеиншэ хъуа Техутэ и анэшхуэм тегужьеик?ат, ар л?эмэ, сэ дауэ сыхъуну, жи?эу егупсысырейт. Пагуэ и адэ Нэсрэн фэеплъ хуигъэувыну хуейуэ ?уэхум къегъэзахэм захуигъазэу, я арэзыныгъэ къилъыхъуэу къыщык?элъик?ухьым ирихьэл?эу Майещ зауэм хэк?уэда сэлэтхэм я хьэдэ къупщхьэхэр къэзыгъуэтар. «Плъагъурэ, я ц?эр яхъумэн къэгъэнауэ, я щ?ы ?ыхьэ ирамыгъэгъуэтыжауэ щы?эр зыхуэдизыр?» – жи?э хуэдэт. Дунейхэм я зэпылъып?эр, «щ?эплъып?эр» къэзылъыхъуэ ?эдэм дэ?эпыкъуэгъу хуэхъур Майещ. Къыгуро?уэ: ?эдэм а къилъыхъуэр къигъуэтамэ, гъащ?эр нэхъ дахэ, нэхъ купщ?аф?э хъунут, нэхугъэр щ?ым тез хъунут. Упщ?эхэм я упщ?эж жыхуа?эм хуэдэр зэпхар ?эдэмщ: апхуэдизу шэщ?ауэ и гуращэм телэжьа щ?алэр абы щ?ылъэмы?эсар, «щ?ыблэбэкъук?ар» сыт? Гъащ?эм философие лъэныкъуэк?э уезыгъэгупсысынщ ?эдэм епха сюжет унэт?ыныгъэр.
Щ?эныгъэр лъап?эныгъэу зэрыщытыр мы романым къыщы?эта проблемэ нэхъыщхьэхэм ящыщщ ик?и л?ыхъужьу хэтым я гъащ?эр хъуами мыхъуами, щхьэусыгъуэр щ?эныгъэм ешэл?эжащ. Щапхъэу къэтхьынщи, Майе тхылъ хъумап?эр лэжьап?э щ?ыхуэхъур щ?эныгъэщ?эхъуэпсщи, аращ. Езым щхьэщыт нэхугъэр къызыхэк?ри зэрыдахэщ?эхъуэпсырщ. Псалъэшхуэ жи?эркъым, утыкуак?уэкъым, ауэ и унагъуэми, и лэжьап?эми, и хъуреягъым зэрахущытк?и щхьэхуещагъэ жыхуа?эм хуэхейуэщ. А псом къыдок?уэ щэху гуэрхэм пыщ?а щ?эныгъэ зрипэсахэм Майе зэрахэтыр.
Щ?эныгъэр ходэ, хэти к?эрыпщ?эркъым, хэти къехъул?эркъым. Техутэ къехъул?энут сурэтыщ? ?эзэ хъуныр, ерыщу бгъэдэтамэ, хъуапсэр къытек?уамэ. Щхьэусыгъуэ лъыхъуащ, еджап?эм имыгъэзэжын папщ?э. Абдеж щежьэри, и гъащ?эр зэпэныкъуэу ек?уэк?ащ: щ?эныгъэ ныкъуэ, лэжьап?э ныкъуэ, насып ныкъуэ. Техутэ и гъащ?эм купщ?э хэзылъхьэжар, зэрымыщ?эк?э къыщыжак?уэ хъуну ежьэу, лъэпкъым дежк?э лъэк?ыныгъэ и?эну зыщыгугъ Нэсрэн дуней мамырым къызэрытринар аращ. Техутэ сабийуэ игъэжа ят?агъуэш къомыр жэщ уэлбанэ бзаджэм зэхигъэшыпсыхьыжауэ нэху къыщек?ам, а щ?алэр «псэук?э зыщ?эхэм» зэрыхимыубыдэнум гу лъыдигъатэ хуэдэт. И дэтхэнэ лъэбакъуэри къыгуро?уэж, и щыуагъэхэмк?и зыщымысхьыжу зыкъеумысыж, зегъэкъуэншэж, ауэ абы щхьэк?э къехъул?эр нэхъыбэ хъуркъым, гъащ?эм здригъабэмк?э ебэурэ къогъуэгурык?уэ. ?эдэм гъусэ хуэхъуа нэужьщ Техутэ и гупсысэм зыщиубгъур, къыгуры?уэр нэхъыбэ щыхъур. Романым еджэм гузэгъэгъуэ хуэхъуну п?эрэ Техутэ щхьэ бжыгъэу дунейм зэрытемытар ?упщ? зыщ? ?уэхугъуэхэм щыгъуэза нэужь?
Персонаж гъэщ?эгъуэнщ Улэ. И теплъэк?и и хьэл-щэнк?и удэзыхьэхыу къыхохьэ романым, ауэ къэзылъхуа анэм деж щегъэжьауэ щхьэгъусэ хуэхъуам деж щиухыжу, псори Улэ хуэмык?уэ хуэдэщ, имыгуэгъущ. Ц?ыхубзыр еджагъэшхуэкъым, зригъэпщэн хуэдэу щы?эк?э зэщымыщхэми щыгъуазэкъым, ауэ и гум зыгуэр къелъыхъуэри, ар игъуэтыркъым, а имыгъуэт езыри зыщымыгъуазэр къы?эрыхьауэ къилъытагъэнут псори къызэринэк?ыу урыс щ?эныгъэл?ым и гъусэу щежьэжам. Здэк?уам щызэгъащ, хэзэгъащ, и дуней ?ыхьэ иубыдыжащ. Ипхъу закъуэр дауэ къигъэна, дауэ игу пык?а? Абы и жэуапри игъуэтынущ щ?эджык?ак?уэм. Улэ дежк?э Мэзкуу к?уэуэ гунэс зыщыхъуа ц?ыхум дэпсэуныр, щ?эныгъэк?э, къэухьк?э абы зыдиужьыныр «щ?эк?ып?эт», «щ?эпщып?эт», дунеит?ым я зэпылъып?эт. Къигъуэтащ, къехъул?ащ.
Техутэрэ Майерэ я зэхущытык?эр, абы зэрызиужьыр, зыхуэк?уэр сюжетым и линие нэхъ гъэщ?эгъуэнхэм щыщщ. Пэжыныгъэм, гурыщ?эм и быдагъым, къабзагъым я уасэр къызыхэщщ мы л?ыхъужьит?ым я гъуэгу зэтеублэк?ар.
Сытым щыгъуи хэк?ып?э къэзылъыхъуэ, и акъылым къызэриубыдк?э ик?и къэзыгъуэт ц?ыхуу долъагъу Нуцэ. И сабиигъуэм щегъэжьауэ, зэрыжа?эу, и щ?акхъуэ ?ыхьэр езым къигъуэтыжын хуейуэрэ къэтэджа хъыджэбзым сыт хуэдэ ?эмалри къегъэсэбэп и ?уэхур дигъэк?ын, зыхуейм и ?эр тригъэхуэн папщ?э. Нуцэ и л?ыгъэк?эщ и анэ Галинэрэ нэчыхьыншэу дунейм къытехьа щ?алэ ц?ык?умрэ унагъуэу зэрыт?ысыжыр. Хъыджэбзым езым къыхехыж псэуэгъу хуэхъунур, я псэуныгъэр к?ыхь мыхъуами. Анэм ещхьу, Нуци бын игъуэтащ, унагъуэ имысу. Иджы, ек?уэк? лъэхъэнэм къек?ур аращи, щэн-къэщэхуным хыхьащ, и хьэлыр къэплъытэмэ, къехъул?эну ущыгугъ хъунущ. Адрей дунейм щызек?уэ гуащ?эхэр зылъэ?эсхэм Нуцэ хиубыдэркъым. Хъыджэбзыр хуэщ?акъым гъащ?эр зэтес щ?ыным ел?эл?эным, абы и гупсысэм къриубыдэр и щхьэ ?уэхур аркъудейщ. Таурыхъми, хъыбарми, дунейм щызек?уэ гупсысэми анэ нэсыр къызэрыхэщым хуэдэщ Жануэс. Пхъашагъи, гурымыкъагъи, тк?иягъ лъэпкъи зыхэмылъ ц?ыхущ. Псэ щы?утк?э, зыгуэри и жагъуэ мэхъу, ауэ ари игъэгъуну хьэзырщ. Жануэс и къуэ лъэхъуэщ хъуам къыщхьэщож, и нысэ урысыл?ым дэк?уэсам к?элъыпсалъэркъым, хущ?эджэркъым, «сабийр Пагуэ ейщ» жи?эу къихьу къыхуэк?уа Галинэ елъэстауэркъым. Жануэсщ Майе къезыгъэлыр, езым и псэр, и гъащ?эр тыхь ищ?у. Адрей дуней хъуэпсэгъуэм къик?ам ещхьщ мы ц?ыхубз гъэщ?эгъуэныр: жи?эри илэжьри нэхугъэ зыхэлъщ, и щхьэм тыншыгъуи, ф?ыщ?и, щытхъуи къыхуилъыхъуэркъым. Хуэныкъуэм и щхьэпагъ иригъэк?ыфмэ, арэзы мэхъу. И псэр щ?итащ, зи псэугъуэр къызэтринэн папщ?э. А тыхьыр игъэпэжу мэпсэу и къуэрылъху Майи. Анэшхуит?ри, сымаджэ хьэлъэу п?эм къыщыхэнэм, зэрихьэжащ, адэмрэ анэнэп?эсымрэ псалъэмакъыншэу ядогъуэгурык?уэ, къэзыгъэна и анэм гужьгъэжьгъ хуищ?ыркъым, Техутэ хуэпэжт, зыхищ?ык? зыпытт. Майещ ?эдэм и дэ?эпыкъуэгъур, Щ?эплъып?эм пэгъунэгъу хъуныр дэзы?ыгъыр. Хуабжьу псэк?э гугъу ехьащ а хъыджэбзыр, адрейхэм ямы?э щ?эныгъэ нэхур и?эным папщ?э. Пэлъэщащ гугъуехьми, къилэжьащ. Иджы зытелажьэр нэхугъэр нэхъыбэу щы?энырщ. Езы ц?ыхур иджыри абы хуэхьэзыркъым, егъэджак?уэ яхуэхъун хуейщ, щ?эгъэхъуэпсыныр, абы щхьэк?э гуащ?э етыныр Майе и пщэрылъщ.