Мроi Багны
Шрифт:
Намеснк выйша, шчыльна прычыншы за сабой дзверы. Засташыся адзноце, Алех Валога некаторы час стая нерухома, утаропшыся на мерцвяка, як ляжа каля яго ног. Прыйшошы да лады дванаццаць гадо таму, Намеснк прыняся будаваць сабе рэздэнцы па сёй правнцы - як правла, у мясцнах малянчых прыемных для жыцця адпачынку. Але рэздэнцыя 'Мярцвячы Ярок' была выключэннем. Размяшчалася яна яловым гушчары, у добрай сотн мль ад сталцы. Лес, што акружа рэздэнцыю, бы кепск - ярысты ды забалочаны, непрыдатны н для палявання, н для конных прагулак. , акрамя таго, па лесе шастал гул. Ва сякм разе, так сцвярджал тутэйшыя. Алех Валога пакуль што не сустрака нводнага, аднак ён цалкам дапуска, што гэтыя пачвары могуць абвацца вакол рэздэнцы. Вдавочна, х прыцягва нялоны трупны смурод, як падымася над ярам ля
Упёршыся ботам у знежывелае цела, Валога штуршком перавярну яго на спну. Вочы рамейца был шырока расхнуты, ашклянелы позрк скраваны столь. Схлшыся над забтым, Валога прыняся пльна зрацца яму твар. Так ёсць. Вочы як быццам паблякл. Цяпер гэта колер не базальту, але стал ц волава. Як у тутэйшых прыморца.
– Цкава. Сапрады, вельм цкава, - прагавары Шпег напаголасу. Затым, працягнушы руку да твару мерцвяка, ён асцярожна закры яму вочы. Назасёды.
Жалезны Цмок
– Хадзем, хадзем, - Памва-Хлуск крану мяне за плячо.
– Зараз тут будзе натоп жанера. Вочаку трэба сказаць.
Я адвярнулася ад мора Цёрну спусцлася з выдмы след за Хлускам. Ён крочы наперадзе, трох схляючыся пад цяжарам трафея. За яго спну был закнутыя дзве вайсковыя внток, трэцюю ён нёс у руцэ, а ля пояса яго всел дзве сумк з патронам. Апроч таго, ён зня з патрульных штыкавая нажы флагрумы, аддашы х мне. У лагеры сё спатрэбцца. "Уло" атрымася нядрэнны, аднак Памву гэта зусм не сцешвала. Выгляд у яго бы змрочны. не дзва. Па-першае, ён так не дабрася да свайго "цмока". Па-другое, мы наляцел на патруль лажыл двух салдат. Вось гэта было сур'ёзна. Хутчэй за сё, вайскоцы пачнуць прачэсваць лес, мы змушаны будзем спешна згортваць лагер адыходзць далей у пушчы балоты. У апошн час мы тольк робм, што адыходзм. Кал мы перасякал лясную дарогу, я зно зрнула на машыну, якая стаяла ля збочыны.
– Вось цкава, - сказала я, - А на ёй можна прабць агароджу прарвацца да мора?
Хлуск пакруц галавой.
– Не. Аднойчы я бачы, як такая штукенцыя наляцела на Цёрн. Патрульныя пачал трэсцся, як у падучай, а потым усё загарэлася. Ну, потым панаехала яшчэ машын, з х повыскоквал жанеры яшчэ гэтыя, ратанк. Хаця толку ад х ужо някага. Вось тады яны згасл Цёрн. Часова, каб сцягнуць машыну з агароджы выкалупаць адтуль мерцвяко.
Хлуск размаля у сваёй звычайнай манеры, дапамагаючы сабе размашыстым жэстам, кал апсва асаблва малянчыя сцэны.
– Яны забрал целы, а згарэлую машыну чапл на трос, - працягва Хлуск.
– Потым яны сышл, Цёрн запался зно. Вось тады я зразуме, што Цёрн можна выключыць. Тольк не мог сцямць, як гэта зрабць. Пакуль Ян мне не сказа.
Падчас адной са свах вылазак у лес Хлуск знайшо Жалезнага Цмока. Ён так гэта называ. Спачатку ён заважы за дрэвам прастакутную пляцоку, абнесеную высокай агароджай з вапняковых плт. За агароджай чулася вантробнае гудзенне, яшчэ там штосьц трашчала. Падышошы блжэй, Хлуск зазрну у шчылну памж плтам бачы Жалезнага Цмока, як сядзе проста пасярод пляцок. З ягонага чэрава цягнулся догя жалезныя нтк закручвался мудрагелстыя спрал, а з глотк вырывася сн агонь з трэскам разбягася па нтках. Хлуск мог бы лёгка пераскочыць цераз агароджу падысц да Цмока, каб разглядзець яго як след, але ён шчыра прызнася, што яго спын страх. Вантроба Цмока гудзела, а паветра вакол яго дрыжэла, як над нагрэтым камяням спякотны дзень. Здавалася, быццам сама Смерць плавае паветры памж нткам. Хлуск пэна звался бы мёртвы, кал бы тольк сунуся
туды.Я жо не спадзявалася, што кал-небудзь зно убачу, як мой брат усмхаецца. Але кал Хлуск распавё пра "цмока", Ян пача рагатаць. 'Генератар, - ледзь вымав ён памж прыступам смеху.
– Ёлуп ты сельск. Гэта ж генератар!' Смерць не плавае паветры, смерць усярэдзне нтак. А абгароджаная пляцока - гэта станцыя, тлумачы Ян. Такя станцы размешчаны здож усяго збярэжжа. Яны-то слкуюць Цёрн, накроваючы яго смяротны агонь. Генератары працуюць на самерытавых стрыжнях. Кал з генератара выцягнуць стрыжань, ён заглухне, тады частак Цёрну працягласцю некальк мль згасне. А згаслы Цёрн не больш небяспечны, чым звычайны калючы хмызняк.
Памва-Хлуск слуха вельм важлва. Не ведаю, ц шмат ён зразуме з аповеда Яна, але адно ён засво цвёрда: Жалезнаму Цмоку можна распароць бруха выдраць яго чорнае сэрца. тады Цёрн памрэ. У Хлуска адразу ж нарадзся план: прабрацца на станцыю паспрабаваць адключыць генератар. А потым, кал сё атрымаецца, прадрацца скрозь Цёрн выйсц да мора. 'Ну, выйдзеш. А потым што?' - пацкався Ян. Хлуск не веда. Далей ягоныя планы пакуль што не распасюджвался. Ян смяяся. Той дзень прайшо добра.
Мне здалося тады, што Ян пачынае патроху ажываць. Але потым бы новы дзень, Ян зно ляжа тварам да сцяны, а я была адча. Кал Хлуск паведам, што дзе лес збраць стрэляныя гльзы, я напраслася яму спадарожнк. Праду кажучы, мне проста хацелася збегчы. Апошнм часам я сё часцей кдала Яна намёце аднаго. Надога. Кожны раз, вяртаючыся, я чакала знайсц яго мёртвым з капсулай у зубах. Часам я сама гатова была яго прыкончыць. Лепей так, чым назраць за яго павольным згасаннем. Я ненавдзела сябе за такя думк. Але што я магла зрабць? Надзе мяне больш не засталося. сл таксама. Таму я махнула на сё рукой пайшла лес збраць гльзы.
Братчык зброены был вельм дрэнна, таму лагеры цанлася сё, чым можна страляць, сячы калоць. У тым лку стрэляныя гльзы. х пераплалял на балты для самаробных арбалета. Арбалеты был не такя дзейсныя, як внток, але пры правльным абыходжанн бл напавал. Аднак, як высветллася, гэтым разам гльзы Памву не цкавл. Ён шчыра схлус Вочаку, што дзе шукаць боепрыпасы. Насамрэч Памва шо бцца са свам Цмокам. Ён мяне не вельм хаце браць у спадарожнк. "Герой засёды змагаецца з цмокам сам-адзн", - сказа ён сур'ёзна. А потым мы сустрэл ваенны патруль да логава цмока так не дайшл. Заладзся дзянёк, нчога не скажаш.
Зараснк хвойнку скончылся, пачалося багншча. Мы цягнулся па зыбкай глебе, часам правальваючыся дрыгву ледзь не па пояс. Але пад пластом тван тойвалася цвёрдая сцяжынка, аб якой ведал тольк Братчык. Сцяжынка вяла лясны стан.
Шпег Ахонк рабл сё, каб людз баялся, каб не асмельвался зняць голас супраць улады. Але пасля расстрэлу плошчы раптам шуганула, пажар гэты бушуе аж дагэтуль. Ужо палова Правнцы ахоплена бунтам. Людз бягуць у лясы далучаюцца да пастанца. Наш лясны стан бы далёка не адзны.
Калегя Прады мусла даць гэтаму нейкае тлумачэнне. Напачатку Ахонк ва см внавацл Дуумврат. Братчык, маля, снуюць на грошы нягоднка-эверонца - якя, як вядома, спяць мрояць, як бы спалць Царгорад станьчыць 'ойру-ойру' на рунах Цытадэл. Цяпер, аднак, з Дуумвратам заключана мрнае пагадненне, эверонца моцна лаяць ужо нельга. Вось тады Ахонк спомнл пра змеепаклоннка. Тых самых недавярка, якя збегл Паночную Багну першы год Уз'яднання, кал Мка Ахмстрыньчык зрабся Намеснкам. Ва см внаватыя змеепаклоннк, казал Ахонк. Ерас ды бунты зараджаюцца Паночнай Багне. Гэтыя фанатык, падобна балотным гадзюкам, выпазаюць з дрыгвы блукаюць па зямл, шыпячы ды нашэптваючы, сеючы ерась бянтэжачы добрых людзей...
Лухта.
Не ведаю, ц веры хто-небудзь у гэтыя байк. Злашчасныя змеепаклоннк жо сам амаль што стал легендай. Нхто не веда, што дзеецца сярод паночных балот. Некаторыя людз, даведзеныя да адчаю, сыходзл Багну, але адтуль яшчэ нхто не вяртася. Мажлва, Паночная Багна вогуле бязлюдная, там няма нчога, акрамя тарфяных палё ды гблых прорва. Цяпер мы сам прыпадобнлся да змеепаклоннка, хаваючыся лясах на балотах. З той тольк рознцай, што Багна недасягальная, а да лагера мяцежнка дабрацца не так ужо складана. Нас вельм лёгка было зншчыць.