Мроi Багны
Шрифт:
Словы ахонай малтвы, якую звычайна чытаюць, каб аднадзць нежыць. Нартас усвядом, што рука яго слзганула за пазуху хламды, пальцы сутаргава сцснулся вакол меднага медальёна з выявай Усёвдушчага Вока. З прыкрасцю ён прымус сябе расцснуць далонь. Цяпер, пасля ягонага адрачэння, крывадушнасцю было б спадзявацца на заступнцтва Нябачнага Вышняга.
– Алас... Альбн...
Альбн. Яго падстрэлл, як сабаку, ля самай мяжы Семгалена. Стаяла туманная восеньская ранца, трава была шызая ад расы. Бетонныя слупы агароджы цямнел раншняй мгле. Цёрн. Энергя была адключаная, металчныя нтк, усеяныя шыпам, всел безжыццёва, як павуцнне, на х паблсквал кропл вльгац. Ён бы яшчэ жывы тады. Курчыся на зямл вы ад болю. Альбо ад злосц. Н даць н зяць вачуга, якому перашыбла хрыбет. Яны падышл, тыцнул ствалом яму зубы - стаць, падла! Той тольк ашчэрыся: "дз
Алас, мператар Раме. Феафана, яго жанчына. Агуста так не прызнала гэты шлюб. Зо, х першынца. Шкада, што не сын. Але ж будуць у нас яшчэ дзец, прада? пражывём мы яшчэ дога-дога. шчаслва. няхай гэтая змяюга захлынецца ласным ядам, няхай гэты святоша-яе духонк раздзрае на сабе адзенне сыпле прыгаршчы попелу на сваю лысаватую галаву. Мы х усх перажывём, прада?.. м бы абяцаны прытулак у Каралестве Семгален. За старым Сльврыем адносны памж дзвюма дзяржавам был хоць некальк нацягнутым, але наогул неблагм. Агуста ж магла развязаць вайну, таму адразу было вырашана, што Семгалене цекачы надога не затрымаюцца. Аддыхаюцца трох, а потым рушаць далей, Эверон Антрам. Туды Агуста нарад ц сунецца... Пераследнк дагнал х каля самай мяжы. Феафана жо не жыла. Альбна падстрэлл. Алас ... Агуста загадала даставць яго жывым. Загад бы выкананы. Цяпер х мёны гучаць галасам зданей над цёмным водам. Алас. Альбн. Феафана. Зо...
– Прэч, прэч. Згньце прэч!..
Быццам пачушы словы малтвы, начная мроя пачала рассейвацца, адступаць. Новы пары ветру развея туман, гонячы прывда прэч. Магльныя агеньчык згасал адзн за другм. Тапельнцы знкл цёмнай глыбн вод. мгненне - няма нчога. Тольк плёскат вады ля борта чона, ды шэпты ветру зараснках прыбярэжнага чарота асоту. Бераг ужо блзка.
Лодачнк уздыхну з палёгкай зно узяся за вёслы.
– Няк не магу прызвычацца, - сказа ён, быццам апрадваючыся за сваю няданюю маладушнасць.
– Думаеш, першы раз такое бачу? Тольк малтва ратуе.
Ён зрну на чалавека манаскай хламдзе смхнуся.
– Сапрады не раздумася? Мы ж, лчы, яшчэ не прыплыл. Можаш сабе явць, што робцца самой Багне? Яшчэ не позна вярнуцца.
Нартас пахта галавой.
– Скажы, брат, а ты многх пераправ на той бераг? Апроч мяне?
– спыта ён, каб змянць тэму гутарк.
– Сёлета двах, - сказа лодачнк.
– Ты трэц. нводзн яшчэ не адмовся.
На тым беразе
Ён бы народжаны Царгорадзе, у сям' дробнага чынонка. Яшчэ малалецтве ён прыня рашэнне прысвяцць сваё жыццё служэнню Госпаду Вышняму. Яго юнацтва прайшло беламармуровым Нры, горадзе нверстэта храма, дзе ён вучыся семнары, спасцгаючы Закон Праведнка. Атрымашы духоны сан, ён з блаславення Арцыпастыра накравася Семгален, варварскае каралества, што ляжала на паночным захадзе Кантынента, памж Рамейскай мперыяй Дуумвратам - саюзам заходняга каралества Эверон паночнага Антрам.
Яго служэнне дожылася амаль дзесяць гадо, за гэты час ён паспе дасканала вывучыць тутэйшыя норавы звыча. А таксама палюбць гэтую зямлю гэты народ. Па-свойму палюбць. Нягледзячы на тое, што семгальцы большасц сваёй был язычнкам. Вярхоным багам тут лчылся безаблчны безназоны Творца-стваральнк сусвета, Мтра-селадар, бажаство вобразе Сонца вершнка, узброенага мячом. У пашане бы Торас-бог навальнц. У Разлогу прыморскай Дольнай Зямл распасюджаны бы культ Продка, альбо Рода, а палянчыя смалакуры багнстай, пакрытай лясам Сумрадз шанавал Урсу, Мядзведзцу-Прамац. Акрамя таго, у каралестве пражывала нямала ншаземца, перасяленца наймта, якя вызнавал ласныя рэлг зводзл храмы капшчы свам багам. Законам Семгалена гэта не забаранялася. А яшчэ был Мройцы. Тыя, каго сёння завуць 'змеепаклоннкам'. Яны збегл Паночную Багну дванаццаць год таму, не пажадашы прысягаць Агусце Царгораду...
Дно
чона заскрыгатала аб пясок водмел.– Усё, прыехал. Выходзь, - сказа лодачнк.
Нартас кну у знак падзяк працягну яму некальк манет. За свае паслуг лодачнк бра зусм нядорага. Затым, сышошы на бераг, ён назра, як лодачнк адштурхваецца вяслом ад водмел накровае човен да сярэдзны рак. Незабаве ён знк з вачэй, растварышыся змроку - да слыху Нартаса данослася тольк мернае рыпанне ключын ды дары вёсла аб ваду. На бераг з цхм плёскатам набягала хваля. У зараснках прыбярэжнага чароту наслся прыцшаныя шэпты-шоргаты, быццам начны вецер шаптася з соннай ракой. За спной Нартаса звышася часты ельнк, як цемры здавася суцэльнай чорнай сцяной. Там, за лесам, пачыналася Багна.
Нартас лчы сябе добрым прапаведнкам. Ён нёс сваё служэне з пакорай радасцю. Дзякуючы яго клопатам у Семгалене было заснавана некальк новых парафй, збудаваны храм Вышняга стольным Лэндале адчынены два кляштары - мужчынск жаночы. Мсянерам Раме тут не чынл перашкод. У наступным гэта адыграла фатальную ролю лёсе краны. Кал пасля смерц Барыслава пачалася мжусобца памж яго сынам - Мраславам Мкам Ахмстрыньчыкам, Агуста накравала Семгален рэгулярныя войск. Фармальна - мэтах абароны свах брато па веры. На справе ж для таго, каб адваяваць трон для 'бялявага варвара', свайго фаварыта. Але тое было жо пазней...
Арцыпастыр заважы старанн маладога прапаведнка ацан х па заслугах. Нартас атрыма сан бскупа, незабаве пасля гэтага ён бы заклканы Царгорад, у саму Цытадэль. Нартас ме права адмовцца. Ён мог застацца тут, у гэтай варварскай кране, несучы святло сцны семгальцам-язычнкам. Мог бы. Але ён не выстая перад спакусай. З гэтага часу справы яго пайшл гару. Яго, вядома, бянтэжыл норавы, як панавал Цытадэл мператарскм палацы - але тольк спачатку. У наступным ён прыня правлы гульн. Палтыка. Бруд. Што зробш. Усё на карысць Дзяржаве. Па вялкм рахунку, ён усяго тольк сьцплы пастыр. Духонк Агусты. А таксама спавядальнк Аласа, тады яшчэ кесарэвча, спадчыннка прастола. Алас засёды бы наравстым юнаком. Трох наным. Затое шчырым. Залшне шчырым. Але хба мог ён ведаць, што таямнца споведз заховаецца далёка не засёды? што Агуста кожны раз выслухвае падрабязныя справаздачы свайго духонка? Я яго мац, я павнна быць у курсе. апроч таго, гэта пытанн дзяржанай важнасц...
Так, вядома. Пахвальна, кал духоная асоба дбае пра дзяржаву. У Цытадэл Нартас навучыся на многае закрываць вочы. У тым лку на тое, што Агуста лжэ на споведз. А кал не хлусць, то шмат чаго не дагаворвае. Ва сякм выпадку, пра яе сувязь з Мкам Ахмстрыньчыкам Нартас даведася ад свайго сакратара, не ад яе. Цытадэль понлася чуткам. Агуста зблыталася з гэтым варварам, пазашлюбным сынам Барыслава. Удвах яны труцяць мператара, падмешваючы яму ежу тхоос, атрутны мнерал, як здабываюць у паднёвых пустынях. Тхоос па рэйкавай дарозе дасталяюць на жалезныя млыны, дзе з яго вырабляюць самерыт - душу сэрца цывлзацы аснову магутнасц мперы, млыны гэтыя таксама працуюць на самерыце. Замкнёнае кола...
Пасля перавароту Агуста пачала самадзяржана краваць мперыяй. Прычым абсалютна законна. мператрыца-дава, якая не мае нашчадка, становцца селадаркай круе да таго часу, пакуль не знойдзе сабе новага мужа. Так бы закон. З апошнм, аднак, Агуста не спяшалася. Мка, гэты крэцн, напэна, не адразу зразуме, што яго абвял вакол пальца. Ён-то разлчва ажанцца з Агустай зрабцца валадаром Раме. А вынку замест вянца парфры яму падсунул кашэль пугу - рэгал Намеснка, а мперыя прырасла паночным правнцыям. Нядрэнна для мперы, але сумна для каралества Семгален. Яно папросту знкла з мапы сусвету.
У наступным Нартас многа разважа над учынкам Агусты. Мажлва, яна не жадала смерц ласнаму сыну. Яна хацела тольк адхлць яго ад пасады. Адпаведна закону. Строга кажучы, мператарам мог зрабцца варвар, прасталюднк - пры мове, што яго кандыдатуру хвалць Снклт. Выключэнне раблася тольк для калек, сляпых юродзвых, а таксама раджэнца полса Бал-Сахр. Лчылася, што грамадзяне Бал-Сахра блытаюцца з гулям людзьм з'яляюцца тольк напалову... Перад пакараннем Алас адмовся ад споведз: "Мне няма чым каяцца!' Тады дазволь мне памалцца за цябе, Кесар, прапанава Нартас. 'Як жадаеш, - кну той.
– Гасподзь не чуе нас больш. Мы сам адвярнулся ад яго. Зрн на нас, Нартас, хто мы цяпер, што сталася з усм нам?'