Учебник языка эсперанто. Основной курс
Шрифт:
10-7. Приставка mis- означает «ошибочность, неправильность, неуместность»: misadi ‘ослышаться’; miskompreno ‘недоразумение’; misfaro ‘проступок’; Ekde la junaj jaroj lernu pardoni misfarojn de la proksimulo kaj neniam pardonu viajn misfarojn (A. V. Suvorov).
10-8. Слово bonvolu требует после
— Pardonu, sinjoro, mi vidas sur via vesto insignon kun verdkolora steleto. ^Cu tio signifas, ke vi parolas Esperante?
— Jes, efektive. Sed bonvolu paroli nerapide, ^car mi estas esperantisto-komencanto.
— Mi estas el Italujo. Mi estas partoprenanto de la internacia scienca kongreso.
— Mi legis pri ^gi en la ^jurnalo «Izvestija» kaj en la revuo «Ogonjok».
— La kongreso daras jam kvin tagojn. Venis diverslandaj personoj el ^ciuj partoj de l' mondo… Kiu estas via nomo, sinjoro?
— Bonvolu nomi min ne sinjoro, sed kamarado a samideano. Mia nomo estas Andreo.
— Mi tre ^gojas, ke mi povas konati^gi kun rusia esperantisto. Mi nomi^gas Georgo.
— ^Cu vi estas en nia ^cefurbo unuafoje?
— Jes, ^guste. Tamen mi esperas ree veni en Rusion kiel turisto meze de la venonta jaro. Tiam mi estos mastro de mia tempo, mi povos trankvile pririgardi diversajn angulojn de via grandega lando, konati^gi ankora pli proksime kun via pacema kaj amiki^gema popolo.
— ^Cu vi parolas ruse?
— Bedarinde, ne. Kvankam mi iomete studis la rusan lingvon, tamen mi ne komprenas ^gin sufi^ce. E^c la itala-rusa frazlibro, kiun mi prunteprenis anta la forveturo, ne multe helpas min.
— Kiel do vi trovas vojon en Moskvo?
— Kun malfacilo. Ekzemple, antahiera mi longe ser^cadis mian hotelon. Poste evidenti^gis, ke mi devoji^gis: en iu malrekta strateto mi erare iris ien en alian flankon. Nu, miaj samgrupanoj ridegis pri mi! Jen al kiaj misa^joj alkondukas nekonado de la lingvo!
— ^Cu vi multon vidis en Moskvo?
— Sufi^ce multe, ^car mi estas fru-levi^gema. Ekzemple, mi vidis Kremlon, katedralon de Vasilij Bla^jennij, Rusian ^Statan Bibliotekon, Grandan teatron, metroon, hotelon «Kosmo», televidan turon en Ostankino, Tretjakovan bildgalerion, parkon de kulturo kaj ripozo «Gorjkij», stadionon en Lu^jniki, cirkon, centran domon de literaturistoj, novajn lo^gdistriktojn Jasenevo, ^Certanovo, Birjulovo kaj, certe, Moskvan Esperanto-klubon.
— Tamen vi sukcesis vidi multon!
— Ne tre. La ^cefa celo de mia voja^go estas la kongreso. Do mi klopodas utiligi la tempon ^cefe por askulti prelegojn, diskuti dum kaj ekster kunsidoj kun spertaj specialistoj-kongresanoj pri la evoluo de nia scienco. La kongreso estas grava evento, kaj necesas plene utiligi ^gin, ^cu ne?
— Vi pravas. Sekve, vi estas okupita ^ci tie?
— Certe, tre okupita… ^Cu vi deziras cigaredon?
— Dankon, mi ne fumas.
— Se ne, do ne… ^Cu vi kolektas ion?
— Jes, bildkartojn pri montoj. Mi ekkolektis ilin post mia neforgesebla turista mar^so en Kakaza montaro.
— Bonvolu doni al mi vian adreson. Mi iam sendos al vi bildkartojn pri ne^goplenaj Alpoj. Povas esti, ni ekkorespondos, ^car anka mi ^satas montojn. Nia tuta familio okupi^gas pri la monta turismo, e^c la sesjara fileto.
— Tio estus bonega! Mi estas danka al vi. Mi promesas nepre skribi.
— Ne dankinde. Al mi estis tre agrable konati^gi kun vi.
— Mi deziras al vi fruktodonan laboron en la kongreso! Feli^can vojon!
— Multajn sukcesojn al vi!
10.1. Что означают следующие слова?
Pacmovado; travivi; organizanto; ekridi; priridi; monteto; sciencisto; mastrino; eldonejo; florejo; florujo; skribilujo; Rusujo; ^ciuflanka; aliflanke; kontrastari; multpromesa; plibeligi; travoja^gi; translo^gi^gi; malsa^ga^jo; montarano; diskutata; manskribita; malsanema; ekonomiema; enami^gema; ku^semulo; misskribo; misa; duonmalfermi; renovigi; samtempulo; alkonduki; apudmara; ^ciama; ekstere; enpensi^ginte; interhelpo; deflanki^gi; nedezirinde; darigota; antakalkulo; senpere; pravigi sin; subkompreni; diverskolora; ne^gblanka; desurmonte; neforsendita letero; ^cefkuiristo; rektlinia; kolormuziko; scienca kunlaboranto; lumturo.
10.2. Переведите сочетания:
sur la monto; dum prelego; post diskuto; anta la komenci^go; vivi en paco; pleni^gi per akvo; ekde hiera; dank' al via rimarko; peti pardonon de la kamarado (= peti la kamaradon pri pardono); sub feli^ca stelo; kun bedaro; okaze de la evento; trans la montoj; ^cirka la tagmezo; sperta pri la radiotekniko; okupi^gi pri la scienco; esperi pri plibono; memore pri nia interkonati^go; temperaturo super nulo; ser^ci tra la arbaro; jaroj da feli^co; ^gis kiam?; ami el tuta sia koro; sidi sen movi^gi; flanko ^ce flanko; forveturi por ^ciam; doni monon kontra a^ceta^jo; inda je atento; ema al voja^goj; veni en vagonaro; urbeto apud Ta^skento; lo^gi ^ci tie ekde la 1965-a jaro.
10.3. Переведите фразы:
Vi sekrete vorton diros, ^gi tra l' tuta mondo iros.
Via belo min senigis de trankvil'.
Por ke lingvo estu tutmonda, ne sufi^cas nomi ^gin tia (L. Zamenhof).
Mi vin nomas mia stelo.
Li memoris ^sin tia, kia li volis ^sin memori.
En bona man^gujo e^c la man^ga^jo ^sajnas pli bona.
Homo sen patrujo ne havas amikojn.
Rumanujo estas tre bela turisma lando.
En la 1983-a jaro en Budape^sto, ^cefurbo de Hungario, okazis internacia kongreso de esperantistoj kun preska 5000 partoprenintoj.
La vorto «morga» estas elpensita por homoj nedecidemaj kaj por infanoj (I. S. Turgenev).
Laboro donas panon, mallaboremo – malsanon.
Emo al ^gojo kaj al espero estas vera feli^co (D. Hume/Hjum).
^Cio ^ci estus ridinda, se ne estus tiel malgaja (M. J. Lermontov).
Kio estas dirinda, estas askultinda.
La homo indas tiom da homoj, kiom da lingvoj li konas (Karlo la Kvina).
Pli bone estas demandi dekfoje, ol misiri unufoje.
Ne ser^cu la tagmezon je la kvara horo!