Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Фаўст

Гётэ Ёган Вольфганг

Шрифт:

Марта

І гэта ўсё? Усё дачыста?

Мефістофель

Навошта, кажа, енкі, плач, Закажаце малебнаў трыста — І больш ніякіх перадач!

Марта

Не можа быць! Такі даход! Жабрак які і той пад спод У торбу лепшае кладзе, Ці мала з кіем вёрст ідзе, І недапіць ён рады і пасціцца, А ў дом не прыйдзе без гасцінца!

Мефістофель

Мадам,
я спачуваю шчыра.
Ваш муж ашчадны быў мужчына, Пра жонку ўспамінаў сваю І наракаў ён на няўдачу.

Маргарыта

Ах, людзі бедныя, я плачу! Я рэквіем яму спяю, Маліцца буду кожны ранак.

Мефістофель

У вас, дзіця, не кроў, а пунш… Хай вам дастанецца прыгожы муж…

Маргарыта

Ах, што вы!

Мефістофель

…рыцар верны і каханак. Хто не сп’янее ў млосным дыме, Калі такую ясачку абдыме!

Маргарыта

Парушыць звычай нам — не можна.

Мефістофель

Так, гэта робяць асцярожна…

Марта

Расказвайце ж!

Мефістофель

Вясёлага тут мала: Не на радзіме і не ў родным доме — Сярод чужых людзей ды на гнілой саломе З малітвай смерць сустрэў. Жыў як папала, А паміраў у шчырай веры. «Як ненавіджу, — скардзіўся, — хімеры Свайго мінулага і подлую душонку, Што занядбаў ганебна дом і жонку; Не перажыць мне гэтага ўспаміну — Даруй, даруй, што я цябе пакіну».

Марта

Мой добры муж, я даравала!

Мефістофель

Казаў: «Бог сведка! Грэшніца яна!»

Марта

І гэта ў смертны час казаць! Мана!

Мефістофель

Напэўна ж, смерць апанавала, Дык сам не ведаў, што пляце, Казаў: «Падумаць пра дзяцей, Пра чорны хлеб падумаць трэба, А там яшчэ ім даць да хлеба,— Самому — што перападзе».

Марта

Змяняў любоў маю, душы ад’яда, І ўрэшце — пакарана здрада.

Мефістофель

О не — набожны быў абраннік ваш, Кахаў вас шчыра і аддана, Казаў: «Як з Мальты адплылі, Я памаліўся за сям’ю. Малітву бог пачуў маю, Бо мы ўзялі на абардаж Фрэгат турэцкага султана, Што
скарбы вёз з чужой зямлі.
І я за храбрасць атрымаў…»

Марта

Ага! Дык, можа, недзе закапаў?

Мефістофель

Развеяў вецер; ля прычала Яго ў Неапалі страчала Паненка здатная. Любоўнай ласкі Яму хапіла па завязкі. Шкада, вядома, што расплата Прыйшла, бадай што, ранавата.{56}

Марта

Ах, шэльма! Злодзей! Хітры хлус! Мяне тут гне галеча, гора, А ён не можа без спакус.

Мефістофель

Таму, як бачыце, загінуў скора. А я дык не тужыў бы дужа, Ў жалобе пахадзіў бы год, А там — прыгледзеў бы другога мужа.

Марта

Не ўлічыш загадзя выгод! Яно б няблага, толькі, дружа, Мужчын свабодных не відно. А мой па свеце швэндаўся чагосьці, Любіў чужое піць віно, Чужых жанок і гульні ў косці.

Мефістофель

А вы адно ў адно, што клін да кліна! Калі не заступаў дарогі вам Да ўцех, якімі ласаваўся сам, Вам не жыццё было — маліна. З такой умовай, маладзіца, І мы патрапілі б згадзіцца.

Марта

А пан, па-мойму, з добрым перцам.

Мефістофель (сам сабе)

Пара ўцякаць. А бабка — ліха фунт: Гатова чорта — у хамут!

(Маргарыце.)

А што ў паненкі? Як там з сэрцам?

Маргарыта

Пра што вы?

Мефістофель (сам сабе)

О, дзіця, дзіця!

(Уголас.)

Бывайце ж!

Маргарыта

З богам, пан!

Марта

Хаця — Я б мець пасведчанне хацела, Калі і як мой муж пакінуў свет І дзе ўпакоілася цела, Усё, каб як належыць, каб як след, Каб некралогі, выразкі з газет…{57}

Мефістофель

Ды што прасцей! Бо праўда — гэта ж тое, За што выказваюцца двое.{58} Дарэчы, прыяцель мой тут, Я разам з ім прыйду на суд У сведкі.
Поделиться с друзьями: