Чтение онлайн

ЖАНРЫ

Фаўст

Гётэ Ёган Вольфганг

Шрифт:

Маргарыта

Пра гаспадарку трэба дбаць І думаць толькі аб рабоце. Сама ўсё мушу гатаваць, І шыць і мыць — і ўсё адна, Штодзень кручуся да цямна. Хай не харомы, не палаты, Пакінуў тата нам гарод, Садок каля старэнькай хаты. Жыць можна сціпла, мець даход, Калі парадак весці строга. Падаўся брат мой у салдаты, Сястрычка адышла да бога. Хоць з ёю клопатаў было, Ды перанесла б я іх зноў спачатку: Так
спагадала я дзіцятку —
Як тая красачка расло.

Фаўст

Калі, як ты, — анёл!

Маргарыта

Я гадавала Дзіця без мамы і без брата. А тут якраз памёр мой тата, А маму немач прыкавала — Не дай бог іншым — да пасцелі. Як той казаў, паўнютка хата Турбот з нядзелі да нядзелі; І давялося мне адной Карміць малое малаком з вадой — Так я сястры сваёй за маму стала, Так у мяне дачушка падрастала.

Фаўст

Якое чыстае ты шчасце адчувала!

Маргарыта

Ах, не зусім! Пастаўлю я паблізку На ноч дзіцячую калыску: Паварухнецца, я ўстаю, Кладу дзіця ў пасцель сваю, Кармлю і ціха калышу Або ад вечара да ранку, Калі не спіць яно, нашу, І ўсё спяваю калыханку, І кожны рух бяру на вочы. А раніцою — зноў за ночвы, Пасля на рынак і да печы — Дзень цэлы не разгорбіш плечы. Нялёгкая, мой пане, гэта справа — Затое спіш усмак, усмак і страва.

Праходзяць.

Марта

Халасцяка старога выправіць магіла — Жаночая яго не возьме сіла.

Мефістофель

Ну, каб такая вось, як вы, Ды, закасаўшы рукавы, Мяне да сэрца прыгарнула, Ураз бы смак жыцця вярнула.

Марта

Ці ёсць у вас хто на прыкмеце? Прытулак маеце на свеце?

Мефістофель

Як той казаў, агмень ды жонка верна Нам даражэй смарагда й перла.

Марта

Ды не — я пра каханку, даму сэрца.

Мефістофель

О, сэрца ўсюды прадаецца.

Марта

А, божа, я ў тым сэнсе, што жанчыны…

Мефістофель

На жарты з дамаю свае прычыны.

Марта

Не, вамі я не зразумета!

Мефістофель

Вы проста ягадка, а не кабета!

Праходзяць.

Фаўст

А
ці мяне адразу ты пазнала,
Калі ўвайшоў я сёння ў сад?

Маргарыта

Я так збянтэжана стаяла І апусціла вочы.

Фаўст

Я сабе дазволіў шмат Тады, сустрэўшыся каля сабора. Прашу мне вольнасць дараваць.

Маргарыта

Узрушанасць сваю няскора Змагла я ў сэрцы ўтаймаваць. Не чула я яшчэ дакораў, Што я лядашчая, благая. Ах, думала, няўжо твой нораў Такі, што ўжо няма і спасу, Ці не падумаў ён, што я такая… Што можна ўзяць мяне адразу? Прызнаюся: чаму, не знаю, Прыхільнасць я да вас у сэрцы маю. Але сябе тым часам дакарала, Што крыху вас пашкадавала.

Фаўст

Каханая!

Маргарыта

Хвіліначку!

(Зрывае рамонак, ірве пялёсткі.)

Фаўст

Не рвіце.

Маргарыта

Гульня!

Фаўст

Ды ну?

Маргарыта

Прашу, з мяне не кпіце!

(Абрывае пялёсткі і шэпча.)

Фаўст

Што шэпчаш ты?

Маргарыта (напаўголаса)

Кахае — не!

Фаўст

Анёлак мой!

Маргарыта (шэпча)

Кахае — не! Кахае — не!

(Зрываючы апошні пялёстак, радасна.)

Кахае!

Фаўст

Так, дзіця, няхай рамонка мова Прысудам божым будзе: ён кахае!

(Бярэ за абедзве рукі.)

Маргарыта

Я так усхвалявана!

Фаўст

О, не дрыжы! Хай позірк мой, Хай поціск рук табе раскажа, Што словамі сказаць не ўмею! Аддацца б цалкам! Асалодай Упіцца я бясконцай прагну! Бясконцай! Бо канец — адчаем быў бы! Бясконцай! Не хачу канца!

Маргарыта паціскае яму рукі, вырываецца і ўцякае. Фаўст стаіць хвіліну задуменны, пасля ідзе за ёю.

Марта (уваходзячы)

Сцямнела, ноч!
Поделиться с друзьями: