Фаўст
Шрифт:
Грэтхен
Ён, пэўна, з ёй ажэніцца цяпер?Лізхен
Трымай кішэнь напагатоў — Да лепшае зашле сватоў; Дарэчы, ўцёк і кавалер.Грэтхен
Які падман жахлівы, бо-жухны!Лізхен
А нават каб пабраліся яны, Вянок сарвалі б ёй мужчыны, А мы пад весніцы насыпалі б мякіны.(Выходзіць.)
Грэтхен (ідучы дахаты)
І я калісьці кпіла ў горкай злосці ЗГарадскі мур{71}
У нішы вобраз Mater Dolorosa{72}, перад ім вазы з кветкамі.
Грэтхен (ставіць свежыя кветкі)
Заступніца, Пакутніца, Нясі мой боль да бога. У сэрцы рана. Ты так аддана Аплакваеш сына свайго. Пакуты зносіш І слёзна просіш, Каб бог не пакінуў яго. Душа палае. Хто гэта знае? Хто мне ў бядзе паспагадае? Як збалела сэрца, Як дрыжыць, з грудзей ірвецца — О маці святая. Не маю патолі, Не маю шчасця-долі, Жыву, як у турме! Сама сябе не бачу І плачу, плачу, плачу, Ах, боль мне грудзі рве! Калі сягоння кветкі Табе збірала я,— Гарачая лілася На дол сляза мая. Калі ў маю камору Ў акно прамень зірнуў, Мяне застаў у горы, Мяне застаў адну. Ратуй ад ганьбы, лёсу злога, Заступніца, Пакутніца, Нясі мой боль да бога.Ноч{73}
Вуліца перад домам Грэтхен.
Салдат Валянцін, брат Грэтхен
Валянцін
Акружаны з усіх бакоў Ардою п’яных дружбакоў, Сяджу, бывала, у карчме, Дзе кожнаму адно наўме — Каханку выхваліць сваю, Я слухаю і моўчкі п’ю, Кручу, падбочыўшыся, вус,— Бо не хвалько я і не хлус. Укіну чарку за сяброў, Скажу: «У кожнага свой густ, Кахай, гуляй і будзь здароў! Але знайдзіце мне дзяўчат Такіх, каб з Грэтхен сталі ў рад!» Тут шум, тут вэрхал, стукат, грук: «Ён праўду кажа, наш сябрук! Такой нідзе няма красы, Такая ўсім утрэ насы!» Хвалькам адразу як затне, Як ні круці — што не, то не! …А тут — насмешкі, жарты, кпіны, Атрута плётак, пырскі сліны; Калі на плечы ўзлезе гора, Лайдак апошні ў вочы пора. Сяджу ўвесь час напагатове, Лаўлю намёк у кожным слове. Тут нават хоць касцямі ляжаш, Хлусам нічога не дакажаш. Але!.. Каго нясе там ліха? Аж двое нават… Ціха! Ціха! — Калі панадзіліся ў госці, Пераламаю гіцлям косці.Фаўст і Мефістофель.
Фаўст
Як там, святло лампадкі праз акно Цячэ ў густую цемру ночы, Чым ён жыве, яе спакой дзявочы, Праз шыбу з цемры не відно. Душа мая ў зачараванай багне.Мефістофель
Ну, а ў мяне настрой, нібы ў ката, Калі на дах яго пацягне Чароўнай кошачкі цната, А ў думках толькі дабрата: Душа гульбы марцовай прагне, Аж загадзя каўтаю сліну. Праз дзень пазбаўлюся ярма — І вуды ўжо на шабасе закіну:{74} Там недаспіш — дык недарма!Фаўст
Ці бачыш, скарб свіціцца з лёха? Дастань яго — чарцям так лёгка.Мефістофель
Дастану, добра. Скарбаў тых Я знаю безліч; асабліва Адзін каштоўны, з дзіваў дзіва — Паўнюткі горшчык залатых.Фаўст
Каб то пярсцёначак які, Дык падарыць я быў бы рады.Мефістофель
О, там на выпадак такі Каралькі — чыстыя смарагды.Фаўст
А то ж! Я не магу згадзіцца Ісці да мілай без гасцінца.Мефістофель
Чаго саромецца быць скнарам! Абы далі — бяры задарам! Пры бляску месяца я кралі Спяю начную серэнаду Ці песню, поўную маралі, Каб лепей брала на прынаду.(Спявае пад цытру.)
Скажы, чаго{75} Чакаць яго, Хлапца свайго, Ля дома з ночкі ў ночку? На ноч, на дзве Гукне цябе, Вянок сарве — Не выйдзеш у вяночку. Твой мілы друг Хлапчына — зух, Ён мае нюх, Умее заляцацца. Спявай, кахай, Цалуй, гуляй — Цябе ж ён, знай, Не павядзе вянчацца.Валянцін (выходзячы)
Каго ты надзіш, госць нязваны, Сабачы хвост, пацукалоў!{76} Зламаю інструмент паганы! Шпурну да д’ябла спевакоў!Мефістофель
Разбіў нягоднік цытру нашу.Валянцін
Ды я вам чарапы распляжу!Мефістофель (Фаўсту)
Ну, пане доктар, вам уважу — За вас у бойцы пастаю! Вымай жалезіну сваю, Калі смялей — я адаб’ю!Валянцін
Дык адбівай!Мефістофель
Чаму ж бы не!Валянцін
Яшчэ!Мефістофель
Адбіў.Валянцін
Тут спрыт па сатане! Ды што такое? Слабне ўжо рука.Мефістофель (Фаўсту)
Калі!Валянцін (падае)
Канец!Мефістофель
Утаймавалі блазнюка! Цяпер бяжым, пакуль не позна, прэч — Падымуць шум. Хутчэй! Ты не пярэч — З паліцыяй управіўся б я тут, Але нам пагражае суд.{77}Поделиться с друзьями: