Лабух

Вунь яно што... Біяграфія ў чалавека...

— Наце, — вяртаецца Зіначка і падае складзеную паперчыну. — Я не чытала.

Значыць, чытала...

“Раман, Лі-Лі не сказала вам, каб не хваляваць, але я думаю, што гэта важна, вы павінны ведаць, быць гатовым. На кватэру да вас сёння з міліцыі прыходзілі, пыталіся, дзе вы? У нечым вас падазраюць, мне так здалося.

Медсястра кажа (харошанькая), што вы не ўстаеце... Вам гэтак кепска? Я перажываю за вас.

Лі-Лі яшчэ дзіця, можаце ва ўсім на мяне разлічваць. Зоя”.

Што ж гэта выходзіць — яны цяпер і жывуць у мяне ўдзвюх?.. Тады чаму да тэлефона ніхто не падыходзіць?..

— Перадаць што-небудзь? — пытаецца Зіначка. — Дама ваша чакае.

Ужо не фіфачка, а дама... Пра Зіначку, што яна харошанькая, Зоя для Зіначкі і напісала... Дзіця ты ў параўнанні з ёй, Зіначка, як і Лі-Лі.

— Дзякуй, не трэба... Скажыце, што сплю.

Для Зіначкі гэта ў маленькую радасць... Вось яна зараз скажа Зоі, што я сплю, а будзе ведаць, што не сплю... Змова, далучэнне...

Пра міліцыю я, падумаўшы, вырашыў, што гэта праз Крабіча. Шыгуцкі, як і гразіўся, даў каманду ім заняцца — і з міліцыі прыйшлі вызнаць, што і як... Значыць, да ўсіх праблем яшчэ і гэтая.

Засынаючы, я нічога не баяўся, апроч сну пра блізнятак... Сон, дзякуй Богу, не паўтарыўся, але, пакуль я спаў, памёр Адам Захаравіч. Алік не перагрызаў яму трубкі, не сталася нічога са штучнай ныркай — спынілася сэрца. Недзе а шостай раніцы Зіначка прыйшла калоць, а ён не прачынаецца. Скончылася біяграфія...

Што ж, у Бога просяць хто лёгкага жыцця, хто лёгкай смерці...

Найболей з усіх перажываў праз гэта і нават вінаваціўся Алік, якому, калі выкацілі на цялежцы Адама Захаравіча і сабралі бялізну з ягонага ложка, Зіначка сказала: “Цяпер ты можаш класціся да вакна...” Упершыню ад слоў яе Алік не папунсавеў і зірнуў на Зіначку зпадылба.

— Да вакна я пералягу, — напрасіўся я, хоць мне гэтага зусім не хацелася. — Ва ўсіх шпіталях, Алік, б’юцца за ложкі каля вокнаў.

Зіначка звыклася са сваёй працай у шпіталі, таму і не падумала, быццам сказала нешта не тое. І, дэманструючы, што ёй усё адно, хто з нас зойме ложак Адама Захаравіча, пацепнула плечыкамі.

— Я змяняюся...

Гадзіны праз тры, калі я ўжо ляжаў на ложку Адама Захаравіча, глядзячы ў вакно і няўтульна думаючы пра вечнае, яна адчыніла дзверы ў палату, стала ў іх — на шпілечках, у чорнай спаднічцы і чырвоным світэрачку, усё ў абцяжачку, усім выхадны — і, не заходзячыся, даклалася.

— Я змянілася... Той чалавек, пра якога вы пыталіся ў нейрахірургіі... — нехта падштурхнуў яе, праходзячы па калідоры, яна зрабіла паўзу ды яшчэ паглядзела ўслед таму, хто яе падштурхнуў, ды яшчэ світэрачак паправіла і спаднічку абцягнула, а я ўсё чакаў, у мяне халадок зазвінеў у патыліцы... — прасіў, каб вы зайшліся. Яго перавялі з рэанімацыі, дванаццатая палата.

Пра чалавека, які не памёр, трэба адразу казаць, што ён жывы, засранка малая...

— Купіце мне канверт... — папрасіў яе Алік. — З маркай.

— Гэта паверхам вышэй цераз пераход, — як і не пачула яго Зіначка. — Вас правесці?

Я ўяўвіў сябе побач з ёю ў бальнічным халаце і шлёпках... Дзед з унучкай.

— Не, я ведаю, я сам...

— З якой маркай? — крыўданула Зіначка, бо ўсё ж пастаралася, без просьбы збегала ў нейрахірургію.

Алік не зразумеў, з чаго гэта яна, і разгубіўся.

— З любой...

— З любой не дойдзе, — сказала Зіначка, неадрыўна гледзячы на мяне і зачыняючы дзверы. — Я табе з вялікай куплю. З дзвюма вялікімі.

Не, ну яе, праўда засранка малая...

Да Росціка мяне не хацелі пускаць, давялося зноў усіх страшыць Шыгуцкім, дазволілі ўрэшце зайсці на хвілінку, а Росцік, калі я ўвайшоў, заплакаў.

— Так табе нават лепей, — прысеў я да яго на ложак. — Лысіны не відаць.

— Я мёртвым быў, — сказаў Росцік. — Мяне не было, разумееш?..

Яго нельга было шкадаваць, бо ён надта хацеў, каб яго шкадавалі.

— Тунель бачыў? На святло ляцеў?

— Я клапа бачыў...

— Якога клапа?

— Клапіцкага, дырэктара філарманіі... Стаіць у тунелі і білеты прападае... А камандзіроўку, кажа, я вам не падпішу, бо білеты ў вас не на той дзень, як дата ў камандзіроўцы — зноў махлюеце, Смольнікаў...

Росцік не жартуе, ён баіцца, але я раблю выгляд, нібы ён жартуе.

— Не прапусціў цябе Клапіцкі... Нездарма Бога з сябе корчыць.

— Я філарманічныя білеты з чыгуначнымі зблытаў... З тымі тунельнымі...

— Ты што туды — на цягніку?

— Не, па тунелі... Толькі па білеце... На ім яшчэ напісана было: кантроль не адрываць.

Нешта ўсё ж з Росцікам не тое... Не тое нешта з Росцікам...

Што ў нас у патыліцах?.. Там, ззаду, па адчуванні — быццам бы і мазгоў ніякіх няма, усе нібыта — па баках і спераду.

А жывем заднім розумам...

Дык нічым жывем?.. Пустатой?..

— Не балбачы абы што. Абыйшлося, праехалі.

— Нічога не абыйшлося... Я нармальным буду?.. Што табе доктар сказаў?..

— Як ты можыш быць нармальным? Калі ты быў нармальны?..

Інтанацыя правільная: была б нейкая небяспека — хіба я гэтак бы з ім гаварыў?.. Росцік паспакайнеў.

— Усё жыццё я быў нармальны... А жыў з ненармальнымі.

Пра сябе я тое самае думаю.

Атлас трэба глянуць анатамічны. Галаву. А то, калі гляджу, дык па звычцы — ніжэй.

— Чарапок зрасцецца — і выпішуць цябе... Пайду, табе нельга стамляцца.

— Ідзі... — І толькі тут Росцік заўважыў, як я апрануты. — А ты чаму ў халаце?

— Мода змянілася, пакуль цябе не было... — Росцік зноў занепакоіўся. — Ды не пускалі ў палату іначай, строга тут... Адпачывай, заўтра зайдуся.

— Бананаў прынясі, — папрасіў Росцік. — У бананах ферменты такія — косці хутчэй зрастаюцца.

Ага, як у муміё... “Вазьміце жывога пеўня, адкруціце галаву, памажце, прыстаўце — і певень закукарэкае”.

Так пісалі пра муміё... У газеце, я чытаў — і час быў савецкі.