Лабух

— Дзяўчынка, падскоч... Новага ляжачага сюды вязуць.

“Даскачашся ты ў мяне”, — думаю я, гледзячы, як Лі-Лі наўмысна, дурэючы, падскоквае да шпінгалета, хоць і без падскокаў магла б абыйсціся...

— Мне пара, — апускае яна шпінгалет. — Там бананы ў пакеце, перадай Росціку, мяне не пусцілі...

Ну вось скуль яна пра бананы ведае?..

За дзвярыма стаіць Алік, і Лі-Лі яго цалуе.

— У нас з табой сын будзе. Ці ты дачку хочаш?..

Алік, які хацеў пайсці з ёй, праводзіць, — замірае, камянее...

— Тады наступным разам, — выходзіць Лі-Лі.

— Дачка? — пытаецца санітарка. — Цырла якая выгналася! Мяне дзве — і ёй не шкодзіць.

— Алік, — прашу я, — дагані і скажы, каб болей не прыходзіла.

— Так і сказаць? — адмірае, вушам сваім не верачы, Алік.

— Так і скажы.

Алік, адкамянеўшы і трохі падумаўшы, сядае на ложак.

— Не... Чаго гэта я праз вашае свайму буду шкодзіць?

Ну, глядзі ты...

Прывезлі на той жа цялежцы, на якой вывезлі Адама Захаравіча, новага, як сказала санітарка, ляжачага, які, хоць і не ўставаў, задаваў такога храпака, што астатнія тры ночы ў шпіталі я ўжо амаль не спаў — і таму ніякія сны мне не сніліся.

У апошнюю ноч, ужо ў трэці раз пры мне, дзяжурыла Зіначка. Мінулым разам я ўгаварыў яе пацалавацца з Алікам, медсястра на тое і медсястра, каб дапамагаць хворым — не адной жа Лі-Лі цалавацца яго вучыць. Гэтай ноччу, не сплючы, я падумаў, а ці не развітацца з ёй — дзе мы пасля знойдземся?.. Перапачывала яна на канапцы ў ардынатарскай, і калі, зачыніўшыся, я прылёг да яе, нехта паціху паторгаў дзверы, замёр за імі і асцярожна пастукаў... Я ведаў, што гэта Алік, таму не асцерагаўся, і яна ведала, што гэта Алік, таму не баялася, рытуальна толькі шапнула не трэба, чаго я звыкла не пачуў, а Зіначка крутнулася ў руках маіх рыбінай, выслізнула — і з размаху ўшпіліла развітальны ўкол, ухапіўшы з-пад падушкі і ўсадзіўшы мне трохі ніжэй спіны шпрыц з такой іголкай, якая здалася мала меншай за мойго беднага раманчыка! “Ну, засранка малая!..” — сціснуўшы зубы, каб не закрычаць, падскочыў я і грымнуўся з канапкі на падлогу, дзе, стоячы на карачках, выглядаў, мусібыць, быком, якому ўвагнаў тэрэадор піку ў азадак, а Алік торгаў дзверы, заміраў за імі і асцярожна пастукваў, торгаў, заміраў і пастукваў — навучылі яго цалавацца...

— Хоць вы паводзілі сябе пахабна, — завёў нараніцы ў працэдурную палатны доктар, — мне ўсё ж здалося, што ў вас да той высокай юнай дамы... — ён зрабіў паўзу, аглядваючы раманчыка... — да той высокай юнай дамы прэтэнзіі значна большыя, чым просты секс.

Такой размовы ад яго ніяк я не чакаў, але, калі ўжо ён пачаў...

— Вам не здалося. Большыя.

— Мне не здалося... — Іосіф Данілавіч быў, здавалася, зусім задаволены. — Тады, значыць, здаецца вам.

Я не зразумеў.

— Што?

— Што прэтэнзіі ў вас... — ён палец узняў, уверх паказаўшы, і ў трэці раз паўтарыў з асаблівым нейкім значэннем... — да той высокай юнай дамы большыя, чым секс.

Мне сумнавата стала: я падумаў, што ён імпатэнт. І спытаў:

— У мяне як там з гаспадаркай?

Іосіф Данілавіч кінуў агледзіны.

— З ёй вы можаце прад’яўляць любыя прэтэнзіі каму-заўгодна. А вось з большым... — Ён глянуў насмешліва. — Вы ж падумалі зараз, што з маёй гаспадаркай нешта не тое?

Гэта збянтэжыла.

— Свае ў мяне клопаты...

— Падумалі, падумалі... Дык вось нармальна ўсё! Толькі ў мяне, як і ў вас, для большых прэтэнзій няма падстаў. Рэсурсаў. Энергіі. Батарэйкі селі...

— Я пайду?.. — падняўся я, і Іосіф Данілавіч не стаў затрымліваць.

— Як сабе хочаце, але можаце і паслухаць, гэта ў сферы вашых інтарэсаў... Жанчына недзе ў паўвека ўжо не можа зацяжарыць, нарадзіць дзіця. Калі разабрацца, гэта кара, бо яна яшчэ здольная, у адрозненне ад мужчыны ў паўвека, кахаць...

Я ўжо ішоў да дзвярай...

— А мужчына не здольны?

— А мужчына... тэарэтычна... здольны бацькам стаць хоць ва ўзросце Мусафаіла за хвіліну да смерці. Дык як, па-вашаму: мудрая прырода, пакараўшы... ну, ці скажам, абмежаваўшы жанчыну, не ўраўнаважыла гэтага, ні ў чым не абмежавала мужчын?

Вярнуўшыся, я зноў прысеў.

— Вы дысертацыю пішаце? Дык нібыта не ваш профіль...

— Абмежавала, — захадзіў па працэдурнай Іосіф Данілавіч. — І яшчэ як... Усё, што мы сабою ўяўляем, гэта, па-першае, генетычны набор, і, па-другое, функцыі клетак галаўнога мозга. Дык вось ёсць адзін-адзіны ген і ўсяго каля мільярда клетак, якія адказваюць за выпрацоўку ў нас той высокай, высокаякаснай энергіі, якая забяспечвае нам магчымасць свяціцца. Кахаць, Раман Канстанцінавіч!.. У жанчынах энергія тая выпрацоўваецца да скону, трохі хіба прытухаючы, а ў мужчынах ген кахання чык — і ламаецца, функцыі клетак страчваюцца. Катастрофа на атамнай электрастанцыі, разумееце?.. — І раптам палатны доктар ледзьве не закрычаў: — Адна радыяцыя ад нас пасля сарака!

Праблемы ў яго... А не скажаш, ніколі не сказаў бы.

Я перапытаў:

— Цэлы мільярд адмірае?

— Сто працэнтаў.

Як на выбарах, калі б я галасаваць хадзіў...

— Адразу пасля сарака?

— Адразу. Годам раней, годам пазней — не важна. — І ён скончыў: — Можаце выпісвацца.

Шматзначна яно ў яго прагучала: “Можаце выпісвацца”. Пасля сарака...

Тады не аднаму мне выпісвацца... Крабічу пасля сарака, Росціку пасля сарака... І я спытаў, каб той атлас анатамічны не шукаць:

— А яны не ў патыліцы?

Ну, бачылі б вы Іосіфа Данілавіча...

— Хто не ў патыліцы?..

— Клеткі тыя... Якіх мільярд...

Кажу вам: ну, бачылі б вы яго...

Выпісваючыся, я ўсё думаў, што для мяне якраз важна: годам раней, ці годам пазней... Пакуль чык — і зламаецца.

І яшчэ думаў, што, калі клеткі тыя ў патыліцы, дык Росціку ў любым выпадку — ваду зліваць. Не ўгадаць, калі ўжо цябе паранілі — дзе б яно лепей?.. І ці шаром, ці відэльцам.

VIII.

Лі-Лі, якой не бачыў я амаль тыдзень, пра тое, чаму я не бачыў яе, нават не заікаецца, а распавядае, як хавалі Ігара Львовіча. Што ж, Ігар Львовіч цяпер таксама ў сферы маіх інтарэсаў... Жыў — не быў, памёр — стаў...

— Лідзія Паўлаўна здзіўлялася, што цябе няма...

— Яна не ведала, чаму?..

— Ведала, але здзіўлялася... Прыйшлі ўсе суседзі нашыя (Лі-Лі так і кажа: нашыя, мае, значыць, і яе), з акадэміі, ён там загадваў лабараторыяй нейкай сакрэтнай, чалавек трыццаць, вучні ягоныя, адзін... (і тут Лі-Лі — я гэта пасля ўспомніў — пацягнула паўзу, нібы думаючы, што і як сказаць) ...адзін з Амерыкі прыляцеў, Лідзія Паўлаўна казала, што ты знаёмы з ім, бамжы — во тусоўка!.. І калі амерыканцу кайданкі начапілі, бамжы біцца кінуліся. Я з бамжамі была...

У Лі-Лі сіняк на левай скуле — і яна мне тлумачыць, адкуль...

Дурнота скрозь... Нашто чалавека ў наручнікі на могілках браць, пачакаць нельга?

— Няма ў мяне амерыканцаў знаёмых.

— Дык ён наш, з’ехаўшы... Габрэй, мусіць.

— А чаго бамжы за яго ўступіліся?

— Ён за памінкі плаціў, запрасіў усіх... Такая бойка ўсчынілася! У таўкатні труну з Ігарам Львовічам без века ў магілу скінулі... Дасталі — ён увесь у мокрым пяску, дождж якраз прыпусціў, ледзьве ачысцілі з большага... А двое з тых, што нібы з акадэміі былі, супроць нас біліся. Людзі ў цывільным хутчэй за ўсё. Лідзія Паўлаўна аднаму вока парасонам, як пікай, выбіла! Уяўляеш?