Sisterdark / Сястра-Цемра

– - Я яго дома пакнула, -- прызналася я.

– -'Дома пакнула', -- патарыла яна з папрокам.
– Тая, ты разумееш, што гэта адзная магчымасць цябе абаранць? Тое, што здарылася скверы - тольк пачатак. Яны жо не спыняцца. Тым, што чакаюць каля Брамы, патрэбна твая Цемра. Гэта ключ, як адчынць для х дзверы наш сусвет. А кал яны пройдуць скрозь Браму, увесь свет загне. Гэта будзе апошн дзень жыцця на Зямл. Я хачу, каб ты гэта свядомла.

– - Ды я сведамляю, -- адказала я, гледзячы сабе пад ног.

Мне не падабалася, кал мяне за штосьц пкаюць, хоць я разумела, што вядзьмарка мае рацыю.

– - Ты як Лёня, далбог. Такая ж упартая, -- сказала яна з уздыхам.
– Але яго жо не ратаваць, а табе я яшчэ спадзяюся дапамагчы. Трымай пры сабе Пячатку, трымай увесь час! А з чарнакнжнкам я жо сама буду разбрацца. Знайду сродак выкнуць х з мястэчка раз назажды. Ты абяцаеш мне, Тая? Абяцаеш насць абярог?

– - Абяцаю, -- прамовла я напаголасу.

– - Вось слана, -- Альжбета смхнулася.
– А цяпер, дзця, давай-тка прыбяром са стала. 'Ксёнжку' будзем глядзець. Пабачыш, што гэта за халера. Прычына сяго, што тут адбываецца.

***

"Я хачу кавы!" Гэта думка раптона прыйшла мне галаву, кал мяне трэсла бразгатлвым прыгарадным атобуску па дарозе з Кунцак Овельск. Я сядзела каля акна, прыцснушыся лбом да шкла, у салоне было занадта горача смярдзела бензнам, а я думала тольк пра тое, каб хутчэй вярнуцца дадому зварыць сабе кавы, бо сё, што мне патрэбна цяпер -- гэта кубачак кавы, моцнай, чорнай, без малака вяршко, але салодкай-салодкай...

Пасля гутарк з кунцаскай ведзьмай перада мной адчынлся такя бездан, што займала дух. Страх дано прайшо, тое, што я адчувала цяпер, было хутчэй захапленнем ц зачараванасцю. Уражанне было такое, быццам я сё жыццё прасядзела на дне цёмнай, балоцстай лагчыны, а цяпер я першыню знялася па схле верх бачыла перад сабой магутны бязмежны акян, як весь час бы побач, зусм побач, а я нават не здагадвалася аб яго снаванн.

Знадворку жо зусм сцямнела, салоне атобуса запаллся лямпачк. Я заплюшчыла вочы, перада мной зно замльгацел пажоклыя старонк. Манускрыпт Твардоскага. "Ксёнжка" мела фармат невялкага слонка. Вокладка выглядала давол сцпла -- пераплёт з гладкай карычневай скуры, без надпса прыгожання. Жатлявыя старонк был спсаны мудрагелстай арабскай вяззю, а прамежк памж радкам спярэшчаны дзным знакам, падобным на фантастычных казурак з завтушкам. Той самы глагалчны тайнапс, напсаны, магчыма, рукой самога пана Твардоскага. Памж старонкам кнг был кладзены аркушы паперы з рукапсным тэкстам -- на рускай мове, але напсаным на старасвецк лад, цераз "яц" "еры". Стройны калграфчны шрыфт, радк ранюткя, як пад лнейку -- пан Славамр. У спадара Авельчанк почырк бы няважны -- размашысты неразборлвы, радк пазл гору, на аркушах часцяком сустракался чарнльныя плямы. Халера, гэтыя людз сапрады снавал! Мяне нават дрыжык брал, кал я дакраналася да гэтых аркуша -- адчуванне было такое, быццам я за руку здарокалася з панам Славамрам, са спадаром перакладчыкам. Хацела б я ведаць, як почырк бы у Яромк!.. Мелся кнзе малюнк -- акультныя смвалы, значэнне якх я не разумела, чорна-белыя гравюры з выявам жудасных пачвар, якя позал па зямл пад зямлёй, хадзл па дне акяна лунал нябёсах сярод зорак хвастатых камет. Знайшла я кнзе майго Бледнага Вусеня. Выява на гравюры была не вельм падобна на арыгнал -- белая туша, прадагаватая важкая, як у свуча, уся наплывах чорнай крыв. Вусень сядзе у ледзяной пячоры, аброслай догм чорным ледзяшам -- напэна, таксама замёрзлая кро. Побач з Вусенем была выява чалавека догм балахоне з каптуром -- жрэц альбо святар. Ён стая спнай да гледачо узнма рук над галавой ц то жаху, ц то захапленн. Фгура чалавека парананн з тушай выглядала зусм маленькай, мяркуючы па малюнку, Вусень бы памерам прыкладна з пяцпавярховк. Пачвара, якую я калсьц бачыла на гарышчы, была значна меншая. Кал я сказала пра тое Альжбеце, яна патлумачыла, што там, на гарышчы, была проста здань, адбтак у прасторы. Прадбачанне. вядома, гэта бы вельм нядобры знак... "Блн, Лёню так шкада, -- падумала я раптам.
– - Жудасць, як шкада, хоць ён адмарозак". Цяпер мне стала зразумелай прырода ягонага вар'яцтва. Апантанасць. Дзве душы адным целе. Гэта як на комп загрузць новую версю бразера, а старую не знесц. У вынку дзве прог ступяць у канфлкт, ся сстэма пачне збаць глючыць. Ну, неяк так. Цкава, кал менавта сё гэта з м пачалося? Па мах назраннях, 'глючыла' яго жо тры гады, хаця, мажлва, ншы пача камункваць з м нават раней... Халера, няжо тут сапрады нчога нельга зрабць?

Атобус спынся каля чыгуначнага вакзала, я сышла адразу накравалася да набярэжнай. Каб патрапць дадому "Блок", я мусла перайсц Овельку па Чортавым мосце. Там, унзе, зерала Брама - павольны вр ледзяной касмчнай цемрадз, якая засмоктвала святло Сонца зорак, вывяргаючы з сябе моглкавае ззянне. На мосце кшма кшэл дробныя снасц - тагасветная брыдота з рангу 'найнжэйшых', накшталт нашых прусако ц чашуйнц. Уся гэта жамяра пазла пазла скрозь расколны прасторы, ёй не патрэбна была Цемра, каб увасобцца. З ншасвету, з таго боку Брамы, данослся галасы. Несупынны дакучлвы шэпт, як клка патрабава, зводзячы з розуму. Пазбавць ад гэтага магла тольк Пячатка -- кудмень з пентаклем вокам. Кал яго зацснуць у далон, галасы ншасвету адразу ж змакал, нбы выключаны рэпрадуктар. Як патлумачыла мне Альжбета, выява пяцканцовай зорк мела чыста дэкаратынае значэнне - апцыянальны цюннг, так бы мовць. Найгалоным элементам тут бы Ключ - руна з пяццю рыскам, якая рамяшчалася 'воку' самым цэнтры пентакля. Без Ключа абярог не спрацуе. Менавта Руна-Ключ замыкала "шлюзы", каналы памж чалавекам ншасветам, абараняла ад нападу снасцей. Карысная рэч, карацей кажучы, шкада тольк, што Цемру ва мне гэты ключык таксама "замыка", што мне зусм не падабалася...

Дадому я вярнулася а восьмай гадзне вечара. Адамкнушы дзверы, я вайшла цёмны перадпакой паклкала:

– - Мам?..

Нкога. Мама, напэна, была на працы (часам яна працавала выходныя), альбо з Адамычам свам. Ну добра, абыдуся без яе. Я выцягнула кававы млынок дога, з асалодай малола зерне. Кал на плце закпе кавярнк, я налла сабе поны кубак кавы кнула туды два кубк цукру. Патушышы на кухн святло, я з кубкам у руцэ села на падваконнк. Звонку гарэл лхтары, ся вулца была як на далон. Я павольна цягнула салодкую, моцна завараную каву глядзела на мнако, якя спакойна крочыл па ходнку нават не здагадвался, што я назраю за м, схавашыся цемры. Кал б яны даведался, якя прорвы накол х што за пачвары пльнуюць х у цемрадз, яны бы звар'яцел альбо сканал ад жаху, тольк х няведанне было м паратункам.

22. Наканаванасць

Наша гутарка з кунцаскай ведзьмай адбылася нядзелю, увесь панядзелак я спрабавала асэнсаваць усё надоечы пачутае пабачанае, а аторак я прыйшла да высновы, што з Овельска трэба бегчы. Пасля сёй той нфармацы, якую вывалл мне на галаву, я адчувала сябе загнанай у пастку. Лтаральна. Абклал, дэманы, з усх бако - пачвары, чарнакнжнк, стоты, ц як х там, ншыя... Абрыдла, усё абрыдла! Альжбета цьмяна намякала на нейкую наканаванасць, маля, Акульта абрала мяне невыпадкова, усё гэта было прадвызначана, лёс мяне чакае незвычайны... Дзякуй, не трэба. Не падпсвалася я гуляць у гэтыя гульн. Не жадаю. Хачу быць звычайнай. Жыць нармальным жыццём. Як нармальныя людз. Хба я не маю на гэта права? Аднак Овельску жыцця мне не будзе, гэта я жо зразумела.

Паслухашы парады вядзьмарк, я сётк прымусла сябе насць Пячатку. Я надзявала яе штодня ранцой, перад выхадам з кватэры. Дома я пачувалася бяспецы, а горадзе я магла сутыкнуцца з Пачварай -- на мосце, у скверы, у гаражах, ды дзе загодна. Вярнушыся дадому, я адразу ж здзрала з сябе кудмень, адчуваючы пры гэтым такую палёгку, быццам скдвала вярыг. Адчуванн ад нашэння Пячатк был жудасныя - пракляты пентакль лтаральна смакта з мяне жыццё, я хадзла, быццам наглыташыся транквлзатара, млявая затарможаная, а вечары, кал я знмала кудмень, на маёй скуры заставался барвовыя плямы, як ад апёку. Мажлва, кудмень сапрады абараня мяне ад нападу снасцей, але 'пабочка' ад яго была невыносная. кольк я так пратрымаюся? Карацей кажучы, трэба цякаць. Бегчы з Овельска куды далей. Няхай шукаюць, кал здолеюць.

План уцёка склася мяне давол хутка. Перш-наперш я залезла Сецва набрала пошукавку 'Смаленск хостэлы'. Сстэма выдала мне кучу старонак. Як выявлася, хостэла у Смаленску процьма. А нас, Овельску, анводнага. Зрэшты, да нас турысты асаблва не едуць... Я выбрала самы танны - балазе свабодныя месцы был. Перакантуюся там некаторы час, а потым паглядзм па абставнах. Неяк выкручуся. Знайду працу -- кажуць, у Расее гэта не праблема. Пачну зарабляць грошы, здыму пакойчык, альбо палову пакойчыка з км-небудзь за кампаню. Адначасова буду шукаць бацьку. Ну, так. Чаму б не? Людз ж неяк знаходзяць свах знклых сваяко, з якм па дваццаць год не бачылся. Яшчэ перадача такая ёсць -- 'Чакай мяне'. Можна туды звярнуцца. Прада, я нават прозвшча яго не ведаю, прозвшча мяне матулна -- Скавыш. А мам пасведчанн аб нараджэнн графе "мя па бацьку" значыцца Васльена. Майго бацьку завуць Васль. Прынамс адна зачэпка ёсць. А яшчэ дакладна вядома, што аднойчы ён прыязджа Овельск на чырвоным "бумеры". А перад гэтым ён сядзе у турме. Во, ужо цэлыя тры зачэпк. Непагана, можна пачынаць росшук. Але гэтым я займуся пазней. Цяпер самае галонае -- цячы з Овельска.

Употайк ад мамы я сабрала рэчы дарогу. Узяла тольк самае неабходнае - бялзна, кольк цшотак, швэдар, байка, пара штано, каб было што пераапрануцца, кавалак мыла, зубная шчотка, грабеньчык, вльготныя сурвэтк, ншая драбяза. Паразважашы, я дадала таксама пластыр, бнт бутэлечку ёду. На сяк выпадак. Склашы рэчы вялкую спартовую сумку, я схавала яе сябе пад ложкам за кардонным скрыням з абуткам. Грошы вазьму жо апошн момант, вырашыла я, залезу да мамы нычку, кал буду сыходзць. Так, гэта, можна сказаць, крадзеж, але што зробш? Ехаць буду на папутках, каб зэканомць на блетах. Вядома, падарожжы атаспынам рэч рызыконая, асаблва кал едзеш сам-адзн, без кампан, але мне баяцца няма чаго, са мною Цемра, сястрычка мая, з ёю мы горы звернем!

Свае цёк я запланавала на сераду, вырашышы не чакаць да выходных. Цягнуць сапрады было не варта, бо наступную нядзелю Овельску чакался 'беспарадк'. У апошня дн весь горад гудзе, як перагрэтая параварка, якую вось-вось рване, пра 'беспарадк' не гавары хба тольк лянвы. А сё пачалося з таго, што мэр Овельска, Хлябцо Вктар Аляксандравч, зачын нашу старую лесапльню. Вось так раптона, без дай прычыны. Пазней ён, прада, патлумачы, што на пльн адбыся няшчасны выпадак, зараз там працуе следчая група. Тых следчых, аднак, нхто вочы не бачы, лесапльня жо тыдзень стаяла зачыненая, працанк бадзялся без працы, становшча х было малапрыемнае - быццам не звольненыя, а працы няма, грошай няма, што будзе далей, незразумела. З няшчасным выпадкам гсторыя таксама была нейкая каламутная, бо нхто не мог патлумачыць, што канкрэтна там адбылося. Толк Валаткевч, чый бацька працава на пльн брыгадзрам, як быццам штосьц веда. Альбо дава, што ведае. Прынамс, падчас вялкага перапынку ён збра вакол сабе дзячат-васьмкласнц яскрава, са смакам расказва пра жудасны выпадак, як здарыся дрэваапрацочым цэху.